แพทยศาสตรจารีตประเพณี
phaaetF yaH saatL jaaM reetF bpraL phaehM neeM
traditional medicine

ทำลายกรอบประเพณีเก่า ๆ
thamM laaiM graawpL bpraL phaehM neeM gaoL gaoL
to break down outdated conventions or traditions

ขนบธรรมเนียมประเพณี
khaL nohpL thamM niiamM bpraL phaehM neeM
custom

กฎหมายระหว่างประเทศจารีตประเพณี
gohtL maaiR raH waangL bpraL thaehtF jaaM reetF bpraL phaehM neeM
customary law in the international context

ประเพณีแห่เทียนพรรษา
bpraL phaehM neeM haaeL thiianM phanM saaR
Candle Festival, held around Khao Phansa in Ubon Ratchathani

ในอดีต?มีประเพณีให้ผู้ใหญ่คอยไกล่เกลี่ย แต่ปัจจุบันผู้ใหญ่ในบ้านเมืองเหลือน้อยและเกิดอาการต่างคนต่างใหญ่ไม่มีใครฟังใคร
naiM aL deetL meeM bpraL phaehM neeM haiF phuuF yaiL khaawyM glaiL gliiaL dtaaeL bpatL jooL banM phuuF yaiL naiM baanF meuuangM leuuaR naawyH laeH geertL aaM gaanM dtaangL khohnM dtaangL yaiL maiF meeM khraiM fangM khraiM
"In the past, it was the (Thai) custom to have a respected elder mediate (disputes); however in modern times there are not many respected elders left and the situation often arises in which each person has his own respected elder and no one listens to anyone else."

การแข่งเรือพายโดยใช้ฝีพายจำนวนมากในลำน้ำต่าง ๆ ทุกวันนี้เป็นประเพณีและวัฒนธรรมอย่างหนึ่งของไทย
gaanM khaengL reuuaM phaaiM dooyM chaiH feeR phaaiM jamM nuaanM maakF naiM lamM namH dtaangL dtaangL thookH wanM neeH bpenM bpraL phaehM neeM laeH watH thaH naH thamM yaangL neungL khaawngR thaiM
"Racing rowboats with many oarsmen down rivers and streams is still one aspect of Thai culture and customs."

อังกฤษผ่านจากยุคศักดินาของสมัยกลางซึ่งมีประเพณีประกันสิทธิของขุนนางอย่างแน่นหนา มาสู่รัฐสมัยใหม่เลย โดยไม่ได้ผ่านระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์เต็มขั้น
angM gritL phaanL jaakL yookH sakL diL naaM khaawngR saL maiR glaangM seungF meeM bpraL phaehM neeM bpraL ganM sitL thiH khaawngR khoonR naangM yaangL naaenF naaR maaM suuL ratH saL maiR maiL leeuyM dooyM maiF daiF phaanL raH baawpL sohmR buuM raH naaM yaaM sitL thiH raatF dtemM khanF
"England moved from the feudalism of the Middle Ages, with its traditions of strongly protecting the rights of the nobility, directly to modern times, without passing through a period of absolute monarchy."

ไทยเรามีประเพณีอย่างหนึ่งคือ เมื่อจุดธูปขอขมาศพ ก็จะขออโหสิกรรมต่อกัน
thaiM raoM meeM bpraL phaehM neeM yaangL neungL kheuuM meuuaF jootL thuupF khaawR khaL maaM sohpL gaawF jaL khaawR aL ho:hR siL gamM dtaawL ganM
"We Thai people have a certain custom. When we light a joss stick [at funerals], we apologize and ask for forgiveness from the deceased..."

การไหว้เป็นประเพณีอย่างหนึ่งของชาวไทย
gaanM waiF bpenM bpraL phaehM neeM yaangL neungL khaawngR chaaoM thaiM
"The act of the “wai” or paying respect is a Thai tradition."

เล่นสาดน้ำไม่ใช่รดน้ำดำหัวซึ่งเป็นประเพณีอีกอย่างหนึ่ง คือแสดงความเคารพต่อผู้ใหญ่โดยเฉพาะคนเฒ่าคนแก่ในเครือญาติ
lenF saatL naamH maiF chaiF rohtH naamH damM huaaR seungF bpenM bpraL phaehM neeM eekL yaangL neungL kheuuM saL daaengM khwaamM khaoM rohpH dtaawL phuuF yaiL dooyM chaL phawH khohnM thaoF khohnM gaaeL naiM khreuuaM yaatF
"Throwing water is not the same as the water sprinkling ceremony which is a way of showing respect to older members of one’s family."

คงเป็นเพราะความเกี่ยวพันที่มีมาตั้งแต่อดีตไม่ว่าภาษาพูด วัฒนธรรมประเพณีต่าง ๆ ก็อันเดียวกันเว้นแต่ภาษาเขียน
khohngM bpenM phrawH khwaamM giaaoL phanM theeF meeM maaM dtangF dtaaeL aL deetL maiF waaF phaaM saaR phuutF watH thaH naH thamM bpraL phaehM neeM dtaangL dtaangL gaawF anM diaaoM ganM wenH dtaaeL phaaM saaR khiianR
"This is because there are many historical commonalities [between these areas] and they share the same spoken language as well as common customs and culture — except for their written languages."

ห้า รักษาวัฒนธรรมไทย ประเพณีไทย อันงดงาม
haaF rakH saaR watH thaH naH thamM thaiM bpraL phaehM neeM thaiM anM ngohtH ngaamM
"5. Preserve Thai culture [and] its superb traditions ."

พ่อกับแม่จะแต่งงานกันถูกกฎหมาย หรือธรรมเนียมประเพณีหรือไม่ ไม่สำคัญ
phaawF gapL maaeF jaL dtaengL ngaanM ganM thuukL gohtL maaiR reuuR thamM niiamM bpraL phaehM neeM reuuR maiF maiF samR khanM
"It was not important [to me] whether my parents were married under the law, or according to [Thai] customary practice."

ซึ่งงานวันนี้ก็เป็นที่พอใจชาวอังกฤษที่มาร่วมงาน ต่างบอกว่าเป็นประเพณีที่งดงามมาก
seungF ngaanM wanM neeH gaawF bpenM theeF phaawM jaiM chaaoM angM gritL theeF maaM ruaamF ngaanM dtaangL baawkL waaF bpenM bpraL phaehM neeM theeF ngohtH ngaamM maakF
"And, today’s ceremony was treasured by the British people who came to attend; all of them said that the ceremony was very beautiful."

มีประเพณีประดิษฐ์ใหม่ ๆ มาตอบสนองนักท่องเที่ยวอย่างต่อเนื่อง
meeM bpraL phaehM neeM bpraL ditL maiL maaM dtaawpL saL naawngR nakH thaawngF thiaaoF yaangL dtaawL neuuangF
"It has continually invented new customs and traditions to satisfy the needs of tourists."

ในสมัยรัชกาลที่ ๕ ได้ประกาศยกเลิกประเพณีหมอบคลาน ซึ่งใครมาเฝ้าพระองค์ ไม่ต้องหมอบคลาน และทรงอนุญาตให้นั่งเก้าอี้ได้
naiM saL maiR ratH chaH gaanM theeF haaF daiF bpraL gaatL yohkH leerkF bpraL phaehM neeM maawpL khlaanM seungF khraiM maaM faoF phraH ohngM maiF dtawngF maawpL khlaanM laeH sohngM aL nooH yaatF haiF nangF gaoF eeF daiF
"During the reign of King Rama V the traditional practice of people prostrating themselves was abolished; anyone then coming into the King’s presence did not have to crawl to him but could sit in a chair."

คนที่ดีคือพวกที่หัวทันสมัยยึดความคิดประเพณีแบบตะวันตก ในขณะคนที่ที่เลว คือ พวกหัวโบราณ พวกประเพณีนิยม พวกต่อต้านความทันสมัย
khohnM theeF deeM kheuuM phuaakF theeF huaaR thanM saL maiR yeutH khwaamM khitH bpraL phaehM neeM baaepL dtaL wanM dtohkL naiM khaL naL khohnM theeF theeF laayoM kheuuM phuaakF huaaR bo:hM raanM phuaakF bpraL phaehM neeM niH yaH maH phuaakF dtaawL dtaanF khwaamM thanM saL maiR
"Good people are those who are modern thinkers, who believe in Western ideas and traditions; while bad people are those who are deeply conservative and traditional, and who oppose any modernization."

ประเพณีรดน้ำดำหัว
bpraL phaehM neeM rohtH naamH damM huaaR
the tradition of sprinkling water during สงกรานต์   or ปีใหม่