ดิฉันหาดอกไม้สวย ๆ ไว้ปลูกในสวน
diL chanR haaR daawkL maaiH suayR suayR waiH bpluukL naiM suaanR
"I am looking for some pretty flowers to plant in my garden."

เขาซื้อที่ดินไว้สำหรับปลูกบ้าน
khaoR seuuH theeF dinM waiH samR rapL bpluukL baanF
"They bought some land to build a house on."

มีเงินมีทองเจรจาได้ มีไม้มีไร่ปลูกเรือนงาม
meeM ngernM meeM thaawngM jaehnM raH jaaM daiF meeM maaiH meeM raiF bpluukL reuuanM ngaamM
"Money talks."

ปลูกเรือนผิดคิดจนเรือนทลาย
bpluukL reuuanM phitL khitH johnM reuuanM thaH laaiM
"Marry in haste and repent at leisure."

ปลูกเรือนพอตัวหวีหัวพอเกล้า
bpluukL reuuanM phaawM dtuaaM weeR huaaR phaawM glaoF
"Cut your coat according to your cloth."

ผมก็ได้แต่คารวะท่านที่ทุ่มเททำงานเพื่อปลูกฝังรสนิยมทางศิลป์ให้เกิดขึ้นในสังคมไทย
phohmR gaawF daiF dtaaeL khaaM raH waH thanF theeF thoomF thaehM thamM ngaanM pheuuaF bpluukL fangR rohtH niH yohmM thaangM sinR haiF geertL kheunF naiM sangR khohmM thaiM
"I have nothing but respect for those who put in so much effort to instill appreciation for art in Thai society."

เกษตรกรเอาเนื้อที่ไปปลูกพืชทำน้ำมัน ทำให้พืชพรรณธัญญาหารแพงขึ้นทั่วโลก
gaL saehtL dtraL gaawnM aoM neuuaH theeF bpaiM bpluukL pheuutF thamM namH manM thamM haiF pheuutF phanM thanM yaaM haanR phaaengM kheunF thuaaF lo:hkF
"Farmers use their land to grow oil-generating crops; this results in price increases for grain production world-wide."

นอกจากชาวไร่ชาวนาจะหันมาปลูกพืชอาหารน้อยลงแล้ว พื้นที่เพาะปลูกยังถูกเฉือนไปเพื่อเพาะปลูกพืชอาหารที่ใช้สำหรับทำเชื้อเพลิงชีวภาพได้อีกด้วย
naawkF jaakL chaaoM raiF chaaoM naaM jaL hanR maaM bpluukL pheuutF aaM haanR naawyH lohngM laaeoH pheuunH theeF phawH bpluukL yangM thuukL cheuuanR bpaiM pheuuaF phawH bpluukL pheuutF aaM haanR theeF chaiH samR rapL thamM cheuuaH phleerngM cheeM waH phaapF daiF eekL duayF
"Not only are farmers planting less food crops, but the land area devoted to food cultivation has been slashed to produce crops are used to make bio-fuel."

เขามีประสบการณ์จากญาติที่เมืองจีน จึงนำมาประยุกต์ ส่วนหนึ่งได้ปลูกพืชสมุนไพรใต้ต้นผลไม้ ช่วยขับไล่แมลงได้อย่างดี
khaoR meeM bpraL sohpL gaanM jaakL yaatF theeF meuuangM jeenM jeungM namM maaM bpraL yookH suaanL neungL daiF bpluukL pheuutF saL moonR phraiM dtaiF dtohnF phohnR laH maaiH chuayF khapL laiF maH laaengM daiF yaangL deeM
"He has experience from his relatives in China which he adapted; one (of these adaptations) was to plant medicinal herbs around his fruit trees which work very well to ward off insects."

ภรรยาของตนว่าควรปลูกศาลเพียงตาทำพิธีบวงสรวงเทพยดาเพื่อขอทายาทไว้สืบสกุล
phanM raH yaaM khaawngR dtohnM waaF khuaanM bpluukL saanR phiiangM dtaaM thamM phiH theeM buaangM suaangR thaehpF phaH yaH daaM pheuuaF khaawR thaaM yaatF waiH seuupL saL goonM
"His wife said that they should build a temporary shrine [and] perform a ceremony of offerings to the spirits in order to beseech them for decedents to carry on their name."

ชาวสวนช่วยกันแผ้วถางหญ้าเพื่อใช้ที่ดินสำหรับปลูกพืช
chaaoM suaanR chuayF ganM phaaeoF thaangR yaaF pheuuaF chaiH theeF dinM samR rapL bpluukL pheuutF
"The villagers worked together to clear brush so that they could use the land for cultivation."

พระภูมินาเป็นศาลที่ปลูกขึ้นในนา โดยปักเสาขึ้นเสาหนึ่งสูงเสมอเพียงตาเพื่อคารวะ
phraH phuumM naaM bpenM saanR theeF bpluukL kheunF naiM naaM dooyM bpakL saoR kheunF saoR neungL suungR saL muuhrR phiiangM dtaaM pheuuaF khaaM raH waH
"A ‘field shrine’ is a spirit house which is built in the rice field. It is placed on a single post at eye-level in order to show respect."

มีการปลูกยูคาลิปตัสรุกเข้าไปในที่ที่ชาวบ้านทำกินอยู่มีกรณีพิพาทเกิดขึ้นเป็นประจำ
meeM gaanM bpluukL yuuM khaaM lipH dtatL rookH khaoF bpaiM naiM theeF theeF chaaoM baanF thamM ginM yuuL meeM gaL raH neeM phiH phaatF geertL kheunF bpenM bpraL jamM
"Conflicts always arise when (people) plant eucalyptus trees in areas where villagers make their living."

ในฤดูแล้งส่วนใหญ่จะไม่มีน้ำเพียงพอเพื่อใช้ในการปลูกพืชไร่
naiM reuH duuM laaengH suaanL yaiL jaL maiF meeM naamH phiiangM phaawM pheuuaF chaiH naiM gaanM bpluukL pheuutF raiF
"During the dry season there is usually not enough water to grow even dry crops."

เนื้อที่สำหรับปลูกข้าวในจังหวัดอยุธยากว้างขวางมาก
neuuaH theeF samR rapL bpluukL khaaoF naiM jangM watL aL yootH thaH yaaM gwaangF khwaangR maakF
"The rice growing area is Ayutthiya is vast indeed."

ความหลากหลายของพืชพันธุ์ที่นำมาปลูกทำให้ดินเกิดสภาพสมดุลขึ้นมาได้
khwaamM laakL laaiR khaawngR pheuutF phanM theeF namM maaM bpluukL thamM haiF dinM geertL saL phaapF saL maH doonM kheunF maaM daiF
"Cultivating diversity in seeds used for farming can improve soil balance."

เราไม่อยากให้ต่างชาติมาแอบใช้นอมินีซื้อที่เกษตร แล้วจ้างชาวนาปลูกข้าว...
raoM maiF yaakL haiF dtaangL chaatF maaM aaepL chaiH naawM miH neeM seuuH theeF gaL saehtL laaeoH jaangF chaaoM naaM bpluukL khaaoF
"We do not want to see foreigners secretly using nominees to acquire agricultural lands and then hiring farmers to plant rice [for them]..."

แม้แต่กระท่อมริมนาที่ปลูกมะละกอกับต้นกล้วยไว้กอหนึ่ง ก็ยังแลโล่งไม่มีสีเขียวของต้นไม้ต้นหญ้าให้เห็น
maaeH dtaaeL graL thaawmF rimM naaM theeF bpluukL maH laH gaawM gapL dtohnF gluayF waiH gaawM neungL gaawF yangM laaeM lo:hngF maiF meeM seeR khiaaoR khaawngR dtohnF maaiH dtohnF yaaF haiF henR
"Even the hut and the small grove of papaya and banana trees he planted there disappeared; there were neither green trees nor grass to see."

ศาลาการเปรียญปลูกเป็นศาลาโถง สำหรับเป็นที่ชาวบ้านมาชุมนุมฟังเทศน์ และทำบุญกัน
saaR laaM gaanM bpaL riianM bpluukL bpenM saaR laaM tho:hngR samR rapL bpenM theeF chaaoM baanF maaM choomM noomM fangM thaehtF laeH thamM boonM ganM
"The temple’s sermon hall was built as a spacious pavilion to serve as a place where local people could meet, listen to sermons, and make merit."

ความคิดเยี่ยมของเขาถูกปลูกปลูกฝังมาตั้งแต่วัยเด็ก
khwaamM khitH yiiamF khaawngR khaoR thuukL bpluukL bpluukL fangR maaM dtangF dtaaeL waiM dekL
"The seeds of his great ideas were planted in his youth."

หากนำเอาวิธีการของคนสมัยก่อนที่เขาอยู่ร่วมกับน้ำได้ด้วยการยกร่องคันดินปลูกต้นผลไม้ ปลูกผัก ก็น่าจะเป็นตัวอย่างที่ดี
haakL namM aoM wiH theeM gaanM khaawngR khohnM saL maiR gaawnL theeF khaoR yuuL ruaamF gapL naamH daiF duayF gaanM yohkH raawngF khanM dinM bpluukL dtohnF phohnR laH maaiH bpluukL phakL gaawF naaF jaL bpenM dtuaaM yaangL theeF deeM
"If we were to adopt the way people of previous generations learned to live with the water, hoeing up earthen ridges and scooping out furrows to plant their fruit trees and vegetables, we would benefit from their example."

มีการเพิ่มผลผลิตข้าว โดยเพิ่มพื้นที่การปลูกข้าว และขุดคลองต่าง ๆ ใช้ในการชลประทาน
meeM gaanM pheermF phohnR phaL litL khaaoF dooyM pheermF pheuunH theeF gaanM bpluukL khaaoF laeH khootL khlaawngM dtaangL dtaangL chaiH naiM gaanM chohnM laH bpraL thaanM
"Rice production increased through greater application of farmland to such production and the excavation of canals to provide irrigation [to those farms]."

ก่อนหน้านี้ มีกระแสข่าวการจ้างชาวนาให้เลิกปลูกข้าว โดยจะจ่ายค่าชดเชยให้ไร่ละ ๒๐๐๐ บาท เพื่อแก้ปัญหาปริมาณข้าวในตลาดที่ล้มเกิน และเพื่อทำให้ราคาข้าวดีขึ้น
gaawnL naaF neeH meeM graL saaeR khaaoL gaanM jaangF chaaoM naaM haiF leerkF bpluukL khaaoF dooyM jaL jaaiL khaaF chohtH cheeuyM haiF raiF laH saawngR phanM baatL pheuuaF gaaeF bpanM haaR bpaL riH maanM khaaoF naiM dtaL laatL theeF lohmH geernM laeH pheuuaF thamM haiF raaM khaaM khaaoF deeM kheunF
"Prior to this time there was news that there would be payments to farmers to cease rice production by paying compensation of 2,000 baht per hectare in order to solve the problem that rice is flooding the market and to increase the price of rice."

พื้นที่ใต้ทางด่วนจึงมีความหมายในฐานะที่ว่างกลางเมือง เหมือนอย่างที่ กทม.. ใช้ประโยชน์พื้นที่ใต้ทางรถไฟลอยฟ้า ปลูกไม้ดอกไม้ประดับสวยงาม
pheuunH theeF dtaiF thaangM duaanL jeungM meeM khwaamM maaiR naiM thaaR naH theeF waangF glaangM meuuangM meuuanR yaangL theeF gaawM thaawM maawM chaiH bpraL yo:htL pheuunH theeF dtaiF thaangM rohtH faiM laawyM faaH bpluukL maaiH daawkL maaiH bpraL dapL suayR ngaamM
"The area under the expressways thus have meaning in their role as open areas in the middle of urban areas just like the Bangkok municipality uses the area underneath the elevated railways to grow garden plants and beautiful ornamental plants."

คุณตาชอบเสาะหาพันธุ์ไม้แปลก ๆ ที่หายาก ๆ มาปลูกที่บ้าน
khoonM dtaaM chaawpF sawL haaR phanM maaiH bplaaekL theeF haaR yaakF maaM bpluukL theeF baanF
"My grandfather enjoys searching for unusual and hard-to-find seedlings and planting them at his home."

ต้นรักต้นนี้ที่พี่ปลูก...
dtohnF rakH dtohnF neeH theeF pheeF bpluukL
"This tree of love that I am planting"

รู้อีกอย่างหนึ่งคือ ทั้ง ๆ เมืองไทยเป็นแหล่งปลูกข้าวหอมมะลิชั้นหนึ่งของโลก
ruuH eekL yaangL neungL kheuuM thangH meuuangM thaiM bpenM laengL bpluukL khaaoF haawmR maH liH chanH neungL khaawngR lo:hkF
"There is one more thing that [I] know: Thailand is the place where the best jasmine rice in the world is grown."

...การกลับไปหาธรรมชาติ จับปลาในหนอง ปลูกข้าว เก็บผักบุ้ง ผักกระเฉด ใช้ชีวิตอย่างกลมกลืนกับธรรมชาติ นั่นคือวิถีชีวิตของชาวนาอันสวยสดงดงาม
gaanM glapL bpaiM haaR thamM maH chaatF japL bplaaM naiM naawngR bpluukL khaaoF gepL phakL boongF phakL graL chaehtL chaiH cheeM witH yaangL glohmM gleuunM gapL thamM maH chaatF nanF kheuuM wiH theeR cheeM witH khaawngR chaaoM naaM anM suayR sohtL ngohtH ngaamM
"...returning to nature, fishing in the swamp, planting rice, harvesting morning glory and neptunia, living a life in harmony with nature all represent the beautiful life of the farmer."

การปลูกพืชชนิดเดียวในเนื้อที่เดียวกันจะทำให้ความความอุดมสมบูรณ์ของผืนดินหมดไป เนื่องจากพืชจะแย่งกันดูดแร่ธาตุอย่างเดียวกัน
gaanM bpluukL pheuutF chaH nitH diaaoM naiM neuuaH theeF diaaoM ganM jaL thamM haiF khwaamM khwaamM ooL dohmM sohmR buunM khaawngR pheuunR dinM mohtL bpaiM neuuangF jaakL pheuutF jaL yaaengF ganM duutL raaeF thaatF yaangL diaaoM ganM
"Growing the same type of crops in the same plot of land [year after year] will deplete the fertility of the land because the crops will compete for the same nutriments."

มะม่วงต้นนี้โตวันโตคืนดีจริง ปลูกได้ไม่นานก็มีลูกให้กินแล้ว
maH muaangF dtohnF neeH dto:hM wanM dto:hM kheuunM deeM jingM bpluukL daiF maiF naanM gaawF meeM luukF haiF ginM laaeoH
"This mango tree is really growing day after day; we just planted it and already it is producing edible fruit."

ไม่ว่าจะเป็นปลูกยางพารา มะม่วงหิมพานต์ มะพร้าว และทำนาข้าว ในไร่ขนาดเล็กที่พอจะดูแลไหว
maiF waaF jaL bpenM bpluukL yaangM phaaM raaM maH muaangF himR maH phaanM maH phraaoH laeH thamM naaM khaaoF naiM raiF khaL naatL lekH theeF phaawM jaL duuM laaeM waiR
"[This] included cultivating para-rubber, cashew nuts, coconuts, and growing rice in small plots which they could care for."

ทั้งเก็บนาผืนเก่าเอาไว้และปลูกข้าวกินกันในชุมชน รวมถึงส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์มากขึ้น
thangH gepL naaM pheuunR gaoL aoM waiH laeH bpluukL khaaoF ginM ganM naiM choomM chohnM ruaamM theungR sohngL seermR gaanM thaawngF thiaaoF cheerngM aL nooH rakH maakF kheunF
"Additionally, they would maintain their former methods of cultivating rice for use in their own communities in addition to fostering ecotourism."

อย่างไรก็ตามชาวบ้านยังคงเข้ามาอุดหนุนกิจการของเธออย่างไม่ขาดสาย เพราะที่นี่มีทั้งผักสดที่ปลูกเองในท้องถิ่นและปลาสด ๆ จากทะเลที่หาไม่ได้ในร้านสะดวกซื้อ
yaangL raiM gaawF dtaamM chaaoM baanF yangM khohngM khaoF maaM ootL noonR gitL jaL gaanM khaawngR thuuhrM yaangL maiF khaatL saaiR phrawH theeF neeF meeM thangH phakL sohtL theeF bpluukL aehngM naiM thaawngH thinL laeH bplaaM sohtL jaakL thaH laehM theeF haaR maiF daiF naiM raanH saL duaakL seuuH
"In any event the people of the village continued to support her business because her place had both fresh, home-grown vegetables and fresh fish directly from the ocean which were not available at the convenience store."

เริ่มต้นด้วยการทำไร่ปลูกข้าว
reermF dtohnF duayF gaanM thamM raiF bpluukL khaaoF
"He began by preparing fields and growing rice."

เป็นบ้านสวน พ่อแม่ปลูกผลไม้หลายชนิดโดยเฉพาะมะม่วงอกร่อง
bpenM baanF suaanR phaawF maaeF bpluukL phohnR laH maaiH laaiR chaH nitH dooyM chaL phawH maH muaangF ohkL raawngF
"[We lived in] a farm house; my parents raised lots of types of fruit, mostly okrong mangoes."

...ครูเคยปลูกวิชามาแต่หลัง
khruuM kheeuyM bpluukL wiH chaaM maaM dtaaeL langR
...The teachers who had given you knowledge.

ปลูกหญ้าแฝกด้วย ใบแฝกก็ตัดมาห่มดินได้ ก็เป็นการดี
bpluukL yaaF faaekL duayF baiM faaekL gaawF dtatL maaM hohmL dinM daiF gaawF bpenM gaanM deeM
"It would be a good idea to also plant vetiver grass and cut its leaves to cover the earth."

พิธีปักตะไคร้ก็คล้าย ๆ กันคือการนำปลายตะไคร้ปักลงดิน ให้โคนชี้ฟ้า แทนที่จะปักโคนตะไคร้ลงดินตามการปลูกปกติ
phiH theeM bpakL dtaL khraiH gaawF khlaaiH ganM kheuuM gaanM namM bplaaiM dtaL khraiH bpakL lohngM dinM haiF kho:hnM cheeH faaH thaaenM theeF jaL bpakL kho:hnM dtaL khraiH lohngM dinM dtaamM gaanM bpluukL bpaL gaL dtiL
"The practice of burying lemongrass is similar to [the cat in a cage ritual], that is, the leaves of the lemongrass bunch are planted into the ground so that the bulbs at the bottom point skyward, rather than planting the lemongrass bulbs into the ground as one usually does."

ถ้าเธอปลูกต้นมะม่วง ย่อมได้พวงมะม่วงเป็นดอกผล
thaaF thuuhrM bpluukL dtohnF maH muaangF yaawmF daiF phuaangM maH muaangF bpenM daawkL phohnR
"If you plant a mango tree, you are likely to harvest mangos."

ใครที่หวังปลูกอะไรได้มั่งคั่ง คงต้องหยั่งไตร่ตรองให้ถี่ถี่
khraiM theeF wangR bpluukL aL raiM daiF mangF khangF khohngM dtawngF yangL dtraiL dtraawngM haiF theeL theeL
"Those who hope to grow something to become wealthy, should reconsider frequently."

โดยเลือกใช้ส่วนผสมสำคัญเป็นใบยอที่สามารถหาเก็บได้ง่าย เพราะถูกปลูกไว้ใกล้บ้านเหล่าคนสำคัญในช่วงเวลานั้นด้วย
dooyM leuuakF chaiH suaanL phaL sohmR samR khanM bpenM baiM yaawM theeF saaR maatF haaR gepL daiF ngaaiF phrawH thuukL bpluukL waiH glaiF baanF laoL khohnM samR khanM naiM chuaangF waehM laaM nanH duayF
"So, he chose to use noni leaves as the primary element in that it was easiest locate and harvest and because it was cultivated near the homes of important people at that time."

ชุมชนต่าง ๆ ในพื้นที่กรุงเทพฯ ประสงค์จะให้เจ้าหน้าที่ของเราไปแนะนำวิธีการปลูกให้กับคนในชุมชนก็ยินดีมากครับ
choomM chohnM dtaangL naiM pheuunH theeF groongM thaehpF bpraL sohngR jaL haiF jaoF naaF theeF khaawngR raoM bpaiM naeH namM wiH theeM gaanM bpluukL haiF gapL khohnM naiM choomM chohnM gaawF yinM deeM maakF khrapH
"If any group in the Bangkok area wishes to have our workers provide them advice regarding how to plant [home gardens], we would be very happy to do so."

ครูเป็นเกษตรกรสอนนักเรียนปลูกผัก
khruuM bpenM gaL saehtL dtraL gaawnM saawnR nakH riianM bpluukL phakL
"Teachers are farmers who teach their students how to grow vegetables."