ชาวบ้านที่ไม่ยอมขายที่ดินให้ผู้มีอิทธิพล ระวังจะโดนไข้โป้ง
chaaoM baanF theeF maiF yaawmM khaaiR theeF dinM haiF phuuF meeM itL thiH phohnM raH wangM jaL do:hnM khaiF bpo:hngF
Villagers who refuse to sell their land to influential persons should be concerned about becoming a shooting victim.

พวกที่เป็นรัฐมนตรีรวย แต่ชาวบ้านต้องอดอยากปากแห้ง
phuaakF theeF bpenM ratH thaL mohnM dtreeM ruayM dtaaeL chaaoM baanF dtawngF ohtL yaakL bpaakL haaengF
"Government ministers are rich while the villagers starve."

เมื่อชาวบ้านทราบว่า จะมีโอกาสได้เข้าเฝ้าฯ เพื่อถวายความจงรักภักดี ปรากฏว่า พสกนิกรทุกเพศทุกวัย ตั้งแต่ลูกเล็กเด็กแดงไปจนถึงผู้สูงอายุจากที่ต่าง ๆ พร้อมใจกันสวมเสื้อสีเหลืองมาจับจองลานพระบรมรูปทรงม้า เพื่อรอการถวายพระพร
meuuaF chaaoM baanF saapF waaF jaL meeM o:hM gaatL daiF khaoF faoF pheuuaF thaL waaiR khwaamM johngM rakH phakH deeM bpraaM gohtL waaF phaH sohkL niH gaawnM thookH phaehtF thookH waiM dtangF dtaaeL luukF lekH dekL daaengM bpaiM johnM theungR phuuF suungR aaM yooH jaakL theeF dtaangL dtaangL phraawmH jaiM ganM suaamR seuuaF seeR leuuangR maaM japL jaawngM laanM phraH baawM rohmM maH ruupF sohngM maaH pheuuaF raawM gaanM thaL waaiR phraH phaawnM
"Whenever [Thai] people learn that there will be an opportunity to have an audience with [The King] (and) to demonstrate their loyalty, they, [his] subjects of all sexes and ages, from the youngest of children to the elderly, from various places, join together and don their yellow shirts and blouses and find a place (for themselves) at the equestrian statue of King Chulalongkorn to wait to pay their respects to the King."

ชาวบ้านเกิดแรงบันดาลใจในการทำงานของช้าง จึงนำเอาช้างในอากัปกิริยาต่าง ๆ มาเป็นเนื้อหาสำหรับแกะสลักไม้
chaaoM baanF geertL raaengM banM daanM jaiM naiM gaanM thamM ngaanM khaawngR chaangH jeungM namM aoM chaangH naiM aaM gapL giL riH yaaM dtaangL dtaangL maaM bpenM neuuaH haaR samR rapL gaeL saL lakL maaiH
"Villagers gain inspiration from the work-ethic of elephants; they thus use various elephant behaviors and poses to make wood carvings."

มีการปลูกยูคาลิปตัสรุกเข้าไปในที่ที่ชาวบ้านทำกินอยู่มีกรณีพิพาทเกิดขึ้นเป็นประจำ
meeM gaanM bpluukL yuuM khaaM lipH dtatL rookH khaoF bpaiM naiM theeF theeF chaaoM baanF thamM ginM yuuL meeM gaL raH neeM phiH phaatF geertL kheunF bpenM bpraL jamM
"Conflicts always arise when (people) plant eucalyptus trees in areas where villagers make their living."

ทหารยิงปืนขึ้นฟ้าขู่ให้ถอยห่างไปพร้อมกันเตือนให้ชาวบ้านที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงหลบเข้าที่ปลอดภัย
thaH haanR yingM bpeuunM kheunF faaH khuuL haiF thaawyR haangL bpaiM phraawmH ganM dteuuanM haiF chaaoM baanF theeF yuuL naiM baawM riH waehnM glaiF khiiangM lohpL khaoF theeF bplaawtL phaiM
"The soldiers fired into the air to move (them) back while at the same time warning local residents to find shelter."

ปีที่แล้วชาวบ้านแถบนี้ตายเพราะกาฬโรคเป็นจำนวนมาก
bpeeM theeF laaeoH chaaoM baanF thaaepL neeH dtaaiM phrawH gaanM laH ro:hkF bpenM jamM nuaanM maakF
"Last year many villagers in this area died from bubonic plague."

ชาวบ้านในชนบทนิยมดื่มเหล้าขาวกัน
chaaoM baanF naiM chohnM naH bohtL niH yohmM deuumL laoF khaaoR ganM
"Rural villagers like to drink rice wine."

กังหันน้ำที่ชาวบ้านทำขึ้นเป็นสิ่งประดิษฐ์จากไม้ไผ่ ถือเป็นภูมิปัญญาแบบชาวบ้าน
gangM hanR naamH theeF chaaoM baanF thamM kheunF bpenM singL bpraL ditL jaakL maaiH phaiL theuuR bpenM phuumM bpanM yaaM baaepL chaaoM baanF
"The bamboo waterwheel built by the villagers is considered to be [an aspect of] folk wisdom."

ชาวบ้านต่างสุมไฟไล่ยุงในตอนกลางคืน
chaaoM baanF dtaangL soomR faiM laiF yoongM naiM dtaawnM glaangM kheuunM
"At night all the villagers light fires to keep the mosquitoes away."

ชาวบ้านช่วยกันตามหาเด็กที่หายไป
chaaoM baanF chuayF ganM dtaamM haaR dekL theeF haaiR bpaiM
"The villagers all went to look for the missing child."

ชาวบ้านเป็นหูเป็นตาแทนตำรวจดูแลความปลอดภัยในหมู่บ้าน
chaaoM baanF bpenM huuR bpenM dtaaM thaaenM dtamM ruaatL duuM laaeM khwaamM bplaawtL phaiM naiM muuL baanF
"The villagers act as the eyes and ears of the police, [working] to keep the village safe."

ทางการแบ่งสันปันส่วนที่ดินให้ชาวบ้านเกือบร้อยครอบครัว เพื่อใช้ทำการเกษตร
thaangM gaanM baengL sanR bpanM suaanL theeF dinM haiF chaaoM baanF geuuapL raawyH khraawpF khruaaM pheuuaF chaiH thamM gaanM gaL saehtL
"The officials apportioned land among approximately 100 families to use for farming."

รัฐบาลขานรับด้วยเอาใจชาวบ้าน
ratH thaL baanM khaanR rapH duayF aoM jaiM chaaoM baanF
"The government responded, taking the side of the local population."

ชาวบ้านเขย่าติ้ว เสี่ยงทายเซียมซี
chaaoM baanF khaL yaoL dtiuF siiangL thaaiM siiamM seeM
"Rural people shake sticks in a bamboo cylinder to read their fortunes."

มีบางฝ่ายกล่าวว่าการทำเหล้าของชาวบ้านเป็นการทำผิดกฎหมาย แต่อีกฝ่ายมีข้อโต้แย้งเป็นภูมิปัญญาชาวบ้าน
meeM baangM faaiL glaaoL waaF gaanM thamM laoF khaawngR chaaoM baanF bpenM gaanM thamM phitL gohtL maaiR dtaaeL eekL faaiL meeM khaawF dto:hF yaaengH bpenM phuumM bpanM yaaM chaaoM baanF
"There are some who would say that distilling spirits by villagers is breaking the law; but, others would argue that it is an example of folk wisdom [and practice]."

ชาวบ้านต่างขวัญผวา กลัวเกิดเหตุการณ์แบบนี้ขึ้นมาอีก
chaaoM baanF dtaangL khwanR phaL waaR gluaaM geertL haehtL gaanM baaepL neeH kheunF maaM eekL
"All the villagers were frightened out of their wits; they were afraid that these murders would continue again and again."

เกิดเหตุสุ่มยิงชาวบ้าน ในเขตพื้นที่หนึ่ง
geertL haehtL soomL yingM chaaoM baanF naiM khaehtL pheuunH theeF neungL
"A shooting incident involving villagers occurred in a particular area."

พวกชาวบ้านเลี้ยงดูปูเสื่อพวกนักพัฒนาเป็นอย่างดี
phuaakF chaaoM baanF liiangH duuM bpuuM seuuaL phuaakF nakH phatH thaH naaM bpenM yaangL deeM
"The locals took good care of the development officials and entertained them warmly."

ชาวบ้านจะบริจาคข้าวที่เป็นผลผลิตส่วนเกินให้แก่วัด
chaaoM baanF jaL baawM riH jaakL khaaoF theeF bpenM phohnR phaL litL suaanL geernM haiF gaaeL watH
"The villagers will donate any surplus rice they produce to the temple."

วันนี้ทั้งวันเราออกสัมภาษณ์ความเห็นของชาวบ้านข้าราชการพ่อค้าแม่ค้า เพื่อจะหยั่งเสียงดูว่าพวกเขาคิดอย่างไรบ้างต่อร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้
wanM neeH thangH wanM raoM aawkL samR phaatF khwaamM henR khaawngR chaaoM baanF khaaF raatF chaH gaanM phaawF khaaH maaeF khaaH pheuuaF jaL yangL siiangR duuM waaF phuaakF khaoR khitH yaangL raiM baangF dtaawL raangF ratH thaL thamM maH nuunM chaL bapL neeH
"All day today we went out and surveyed the thinking of ordinary people, government officials, and shopkeepers to find out what they thought about this draft constitution."

ปลาร้าเป็นอาหารชนิดหนึ่งที่มีผู้นิยมบริโภคเป็นจำนวนมากโดยเฉพาะชาวบ้านแถบภาคอีสาน
bplaaM raaH bpenM aaM haanR chaH nitH neungL theeF meeM phuuF niH yohmM baawM riH pho:hkF bpenM jamM nuaanM maakF dooyM chaL phawH chaaoM baanF thaaepL phaakF eeM saanR
"Fermented fish is a very popular type of food and is widely consumed, especially by local people in the Northeast."

เมื่อถึงฤดูกาลน้ำท่าอุดมสมบูรณ์ชาวบ้านในชนบทจะออกหาปลา ทั้งปลาเล็ก ปลาใหญ่ เพื่อนำมาปรุงเป็นอาหาร
meuuaF theungR reuH duuM gaanM naamH thaaF ooL dohmM sohmR buunM chaaoM baanF naiM chohnM naH bohtL jaL aawkL haaR bplaaM thangH bplaaM lekH bplaaM yaiL pheuuaF namM maaM bproongM bpenM aaM haanR
"When times of abundant water come to the rivers, rural villagers go fishing for both small and large species to make into food."

ส่วนปลาตัวเล็ก อย่างปลาซิว ปลาขาว ปลากระดี่ กุ้งชาวบ้านมักนำมาหมักทำเป็นปลาร้า ปลาจ่อมบ้าง
suaanL bplaaM dtuaaM lekH yaangL bplaaM siuM bplaaM khaaoR bplaaM graL deeL goongF chaaoM baanF makH namM maaM makL thamM bpenM bplaaM raaH bplaaM jaawmL baangF
"Small fish, such as minnows, whitefish, gourami, and shrimp are fermented to make fermented fish and pickled fish dip."

วัสดุอุปกรณ์ที่ชาวบ้านใช้หมักปลาร้านั้นที่สำคัญ เกลือ ขาดไม่ได้เลย รำ ข้าวคั่ว
watH saL dooL ooL bpaL gaawnM theeF chaaoM baanF chaiH makL bplaaM raaH nanH theeF samR khanM gleuuaM khaatL maiF daiF leeuyM ramM khaaoF khuaaF
"The most important ingredient which the villagers use to make fermented fish is salt; you can’t make fermented fish without it. Also they use rice-bran and roasted rice."

คำว่า "หมักปลา" หากเป็นภาษาชาวบ้านอีสาน เขาจะเรียกกันว่า "เอียบปลา"
khamM waaF makL bplaaM haakL bpenM phaaM saaR chaaoM baanF eeM saanR khaoR jaL riiakF ganM waaF iiapL bplaaM
"The term หมักปลา (to ferment fish) in Northeastern village language is เอียบปลา."

หากเปรียบกับคนอีสานชาวบ้านเข้าใจในความหมายเดียวกันกับคำว่า "สีแตก" ไม่ใช่คำหยาบคายแต่อย่างใด...
haakL bpriiapL gapL khohnM eeM saanR chaaoM baanF khaoF jaiM naiM khwaamM maaiR diaaoM ganM gapL khamM waaF seeR dtaaekL maiF chaiF khamM yaapL khaaiM dtaaeL yaangL daiM
"If you think about how Northeastern people understand the meaning of the word สีแตก, you will see that the meaning is not at all rude or coarse..."

จุดยืนทางการเมืองอย่างนี้ เกือบไม่ต่างอะไรกับที่ชาวบ้านบอกว่าผู้บริหารสาธารณะโกงก็ได้ แต่ขอให้มีผลงานเป็นใช้ได้
jootL yeuunM thaangM gaanM meuuangM yaangL neeH geuuapL maiF dtaangL aL raiM gapL theeF chaaoM baanF baawkL waaF phuuF baawM riH haanR saaR thaaM raH naH go:hngM gaawF daiF dtaaeL khaawR haiF meeM phohnR ngaanM bpenM chaiH daiF
"This political position is not significantly different from that of most people who way that public officials are allowed to be a little bit corrupt as long as they are effective."

ชาวบ้านตามแนวชายแดนทั้งสองประเทศ หลายหมื่นคนล้วนแต่ตกเป็นเหยื่อของสถานการณ์
chaaoM baanF dtaamM naaeoM chaaiM daaenM thangH saawngR bpraL thaehtF laaiR meuunL khohnM luaanH dtaaeL dtohkL bpenM yeuuaL khaawngR saL thaanR naH gaanM
"Thousands of villagers along the borders of both countries have become victims of these circumstances."

ศาลาการเปรียญปลูกเป็นศาลาโถง สำหรับเป็นที่ชาวบ้านมาชุมนุมฟังเทศน์ และทำบุญกัน
saaR laaM gaanM bpaL riianM bpluukL bpenM saaR laaM tho:hngR samR rapL bpenM theeF chaaoM baanF maaM choomM noomM fangM thaehtF laeH thamM boonM ganM
"The temple’s sermon hall was built as a spacious pavilion to serve as a place where local people could meet, listen to sermons, and make merit."

ชาวบ้านนิยมใช้รางรองน้ำฝนติดไว้ที่ชายคาบ้านเพื่อรองรับฝนเอาไว้ใช้
chaaoM baanF niH yohmM chaiH raangM raawngM naamH fohnR dtitL waiH theeF chaaiM khaaM baanF pheuuaF raawngM rapH fohnR aoM waiH chaiH
"It is common for homeowners to use gutters along the eaves of their houses to collect rain water."

ชาวบ้านที่กู้เงินกองทุนหมู่บ้านไปใช้ หาได้นำไปใช้เพื่อเพิ่มสมรรถภาพในการผลิตของตนเพียงแต่นำเงินไปซื้อโทรศัพท์มือถือ,ตู้เย็น และทีวีเท่านั้น
chaaoM baanF theeF guuF ngernM gaawngM thoonM muuL baanF bpaiM chaiH haaR daiF namM bpaiM chaiH pheuuaF pheermF saL matH thaL phaapF naiM gaanM phaL litL khaawngR dtohnM phiiangM dtaaeL namM ngernM bpaiM seuuH tho:hM raH sapL meuuM theuuR dtuuF yenM laeH theeM weeM thaoF nanH
"Rural people who borrowed money from the village bank do not use the funds to increase their efficiency to produce [goods]; rather, [they] use the money to buy only mobile phones, refrigerators, and televisions."

ชาวบ้านที่กู้เงินกองทุนหมู่บ้านไปใช้ หาได้นำไปใช้เพื่อเพิ่มสมรรถภาพในการผลิตของตน เพียงแต่นำเงินไปซื้อมือถือ,ตู้เย็น และทีวีเท่านั้น
chaaoM baanF theeF guuF ngernM gaawngM thoonM muuL baanF bpaiM chaiH haaR daiF namM bpaiM chaiH pheuuaF pheermF saL matH thaL phaapF naiM gaanM phaL litL khaawngR dtohnM phiiangM dtaaeL namM ngernM bpaiM seuuH meuuM theuuR dtuuF yenM laeH theeM weeM thaoF nanH
"Villagers who borrowed money from the village common fund do not use these funds to increase their efficiency to produce [goods]; rather, [they] use the money only to buy mobile phones, refrigerators, and televisions."

ในฤดูฝนชาวบ้านต้องสร้างเหมืองฝายเพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้ง
naiM reuH duuM fohnR chaaoM baanF dtawngF saangF meuuangR faaiR pheuuaF gakL gepL naamH waiH chaiH naiM reuH duuM laaengH
"During the rainy season, rural people need to build irrigation ditches to retain water which will be used during the dry season."

มีเพียงเขาและอีกสามสี่ครัวเรือนเท่านั้นที่ยังคงไถนาด้วยภูมิปัญญาชาวบ้านแบบดั้งเดิม
meeM phiiangM khaoR laeH eekL saamR seeL khruaaM reuuanM thaoF nanH theeF yangM khohngM thaiR naaM duayF phuumM bpanM yaaM chaaoM baanF baaepL dangF deermM
"Only his and three other homes continue to plow their fields using this tried and true ancient method."

เมื่อชาวบ้านอดอยาก อะไรก็เกิดขึ้นได้
meuuaF chaaoM baanF ohtL yaakL aL raiM gaawF geertL kheunF daiF
"When the people are starving, anything can happen."

แค่รับระบบกฎหมายและกระบวนการยุติธรรมของฝรั่งมาใช้ในเมืองไทย ก็ทำให้กฎหมายและความยุติธรรมอยู่ห่างไกลจากชีวิตจริงของชาวบ้านไปมากแล้ว
khaaeF rapH raH bohpL gohtL maaiR laeH graL buaanM gaanM yootH dtiL thamM khaawngR faL rangL maaM chaiH naiM meuuangM thaiM gaawF thamM haiF gohtL maaiR laeH khwaamM yootH dtiL thamM maH yuuL haangL glaiM jaakL cheeM witH jingM khaawngR chaaoM baanF bpaiM maakF laaeoH
"Even adopting foreign legal systems and judicial processes for use in Thailand has caused law and justice to be even further removed from the real lives of the common people."

ข้าวกล้องบางคนเรียกกันติดปากว่าข้าวซ้อมมือหรือข้าวแดงเนื่องจากในสมัยโบราณชาวบ้านใช้วิธีตำข้าวกินกันเอง
khaaoF glaawngF baangM khohnM riiakF ganM dtitL bpaakL waaF khaaoF saawmH meuuM reuuR khaaoF daaengM neuuangF jaakL naiM saL maiR bo:hM raanM chaaoM baanF chaiH wiH theeM dtamM khaaoF ginM ganM aehngM
"Some people call brown rice “hand-milled rice” or “red rice” because in former times local people would pound and process handfuls of rice for their own daily needs."

ปัจจุบันอุดมการณ์ประชาธิปไตยเข้าถึงชาวบ้านได้อย่างแพร่หลายทั้งกว้างทั้งลึก
bpatL jooL banM ooL dohmM gaanM bpraL chaaM thipH bpaL dtaiM khaoF theungR chaaoM baanF daiF yaangL phraaeF laaiR thangH gwaangF thangH leukH
"In today’s times the democratic ideal has permeated broadly and deeply throughout the citizenry."

พระที่ฝ่าฝืนพระวินัยเป็นอาจิณ จะถูกชาวบ้านไล่ออกจากวัด
phraH theeF faaL feuunR phraH wiH naiM bpenM aaM jinM jaL thuukL chaaoM baanF laiF aawkL jaakL watH
"Monks who habitually violate their Buddhist disciplinary rules, will be driven out of their temples by the local villagers."

ชาวบ้านจะรู้สึกอับอายขายหน้า ถ้าไม่รับแขกด้วยน้ำขวด
chaaoM baanF jaL ruuH seukL apL aaiM khaaiR naaF thaaF maiF rapH khaaekL duayF naamH khuaatL
"Local people will feel embarrassed if they do not give their guests bottled water [to drink]."

มันก็ยังอุตส่าห์เรียนจนจบ จบมาจะให้มันไปสมัครเป็นข้าราชการ แต่มันกลับมาอยู่บ้านทำไร่ทำนา จึงทำให้พ่อแม่เป็นขี้ปากชาวบ้านและต้องอับอายขายหน้า
manM gaawF yangM ootL saaL riianM johnM johpL johpL maaM jaL haiF manM bpaiM saL makL bpenM khaaF raatF chaH gaanM dtaaeL manM glapL maaM yuuL baanF thamM raiF thamM naaM jeungM thamM haiF phaawF maaeF bpenM kheeF bpaakL chaaoM baanF laeH dtawngF apL aaiM khaaiR naaF
"He tried to complete his studies. Once he finished he was expected to apply to become a civil servant. Instead he returned home to a life of farming. His parents became the topic of gossip among the villagers which caused them no end of shame and embarrassment."

เขาอวดว่าเขาจะเปิดสถานที่หรู วิจิตรตระการตา แต่พอเอาเข้าจริง เขาไม่ได้ทำอะไรแบบนั้นเลยครับ ก็มันเป็นผับกระจอก ๆ แบบชาวบ้าน ๆ ที่มีคาราโอเกะเท่านั้น
khaoR uaatL waaF khaoR jaL bpeertL saL thaanR theeF ruuR wiH jitL dtraL gaanM dtaaM dtaaeL phaawM aoM khaoF jingM khaoR maiF daiF thamM aL raiM baaepL nanH leeuyM khrapH gaawF manM bpenM phapL graL jaawkL graL jaawkL baaepL chaaoM baanF theeF meeM khaaM raaM o:hM gehL thaoF nanH
"He was bragging that he was going to open a dazzling, upscale establishment, but when it really came down to it, he really didn’t do anything like that! It was just a typical little neighborhood pub with karaoke!"

ภายหลังการวางระเบิดคร่าชีวิตชาวบ้านเป็นว่าเล่นแต่กลุ่มโจรยังอาละวาดหนัก
phaaiM langR gaanM waangM raH beertL khraaF cheeM witH chaaoM baanF bpenM waaF lenF dtaaeL gloomL jo:hnM yangM aaM laH waatF nakL
"After the bombings had killed many people without a thought, the gangsters continued on their rampage."

ฉันเกลียดอ้ายตำรวจนอกรีต มาหาเศษหาเลยกับชาวบ้านที่หาเช้ากินค่ำ
chanR gliiatL aaiF dtamM ruaatL naawkF reetF maaM haaR saehtL haaR leeuyM gapL chaaoM baanF theeF haaR chaaoH ginM khamF
"I can’t stand those depraved cops! They’re always coming around and nickel and diming the poor locals who are living hand to mouth."

ชาวบ้านที่เชื่อว่าชายหนุ่มต้องอาถรรพ์จนเป็นบ้าได้เร่งจัดหาหมอผีมาทำพิธีทางไสยศาสตร์
chaaoM baanF theeF cheuuaF waaF chaaiM noomL dtawngF aaM thanR johnM bpenM baaF daiF rengF jatL haaR maawR pheeR maaM thamM phiH theeM thaangM saiR yaH saatL
"The villagers who believed that the young man must have been so cursed that he became crazed, hurried to arrange for a witch doctor to perform an exorcism."

ชาวบ้านต่างแห่กันมาดู และโจษจันกันว่า เป็นรอยพญานาค ซึ่งมักจะปรากฏในช่วงก่อนออกพรรษา
chaaoM baanF dtaangL haaeL ganM maaM duuM laeH jo:htL janM ganM waaF bpenM raawyM phaH yaaM naakF seungF makH jaL bpraaM gohtL naiM chuaangF gaawnL aawkL phanM saaR
"All the neighbors came by to look and the word spread that these were marks of the Great Naga serpent which tend to show themselves before the end Buddhist Lent."

วัดก็เป็นสถานที่สำหรับกิจกรรมของคนแก่ได้อีกมากนอกจากฟังเทศน์ฟังธรรมแล้ว หากชาวบ้านรู้สึกว่าวัดเป็นสมบัติของตนเองคนแก่ก็จะเข้าไปทำกิจกรรมหลายอย่างในวัด นับตั้งแต่ดูแลรักษาความสะอาดไปจนถึงเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในการจัดงานของวัด
watH gaawF bpenM saL thaanR theeF samR rapL gitL jaL gamM khaawngR khohnM gaaeL daiF eekL maakF naawkF jaakL fangM thaehtF fangM thamM laaeoH haakL chaaoM baanF ruuH seukL waaF watH bpenM sohmR batL khaawngR dtohnM aehngM khohnM gaaeL gaawF jaL khaoF bpaiM thamM gitL jaL gamM laaiR yaangL naiM watH napH dtangF dtaaeL duuM laaeM rakH saaR khwaamM saL aatL bpaiM johnM theungR bpenM huaaR riaaoF huaaR raaengM naiM gaanM jatL ngaanM khaawngR watH
"The temple is the primary location for the activities of older people. In addition to listening to Buddhist sermons, if people in the community feel that the temple belongs to them, the older members of the community conduct many of the activities of the temple, all the way from cleaning the temple to acting as kingpins in the various temple festivals."

ชาวบ้านสาปแช่งเธอและครอบครัวของเธอ คำทุกคำยังคงก้องอยู่ในหูของเธอ
chaaoM baanF saapL chaaengF thuuhrM laeH khraawpF khruaaM khaawngR thuuhrM khamM thookH khamM yangM khohngM gaawngF yuuL naiM huuR khaawngR thuuhrM
"The people are cursing her and her family; their words are still reverberating in her ears."

ที่ดินถูกแบ่งปันให้ชาวบ้านเกือบร้อยครอบครัว
theeF dinM thuukL baengL bpanM haiF chaaoM baanF geuuapL raawyH khraawpF khruaaM
"The land was apportioned among almost 100 village families."

พวกหล่อนชอบเม้าธ์ชาวบ้านไปทั่ว
phuaakF laawnL chaawpF maaoH chaaoM baanF bpaiM thuaaF
"These girls like to gossip about everyone."

ชาวบ้านที่รณรงค์รักษาป่าชุมชนมักพูดว่า ป่าของเขาคือตู้เย็นของชุมชน จะทำอาหารก็เข้าป่าเก็บวัตถุดิบมาปรุงอาหารได้ทุกเมื่อ
chaaoM baanF theeF rohnM naH rohngM rakH saaR bpaaL choomM chohnM makH phuutF waaF bpaaL khaawngR khaoR kheuuM dtuuF yenM khaawngR choomM chohnM jaL thamM aaM haanR gaawF khaoF bpaaL gepL watH thooL dipL maaM bproongM aaM haanR daiF thookH meuuaF
"Local people who are campaigning to preserve their community forests say that their forests are their community’s food storage area. Whenever they are ready to prepare their meals, they can just go into the forest and harvest their groceries."

นักการเมืองในต่างจังหวัดจะสัมผัสสัมพันธ์กับชาวบ้านอยู่ใกล้ชิดไม่ใช่งานบุญเท่านั้น
nakH gaanM meuuangM naiM dtaangL jangM watL jaL samR phatL samR phanM gapL chaaoM baanF yuuL glaiF chitH maiF chaiF ngaanM boonM thaoF nanH
"Politicians in outlying areas have very close relationships with the local people, and not just at ceremonies and festivals [like weddings and funerals]."

แต่เมื่อมีปัญหาอะไรชาวบ้านมักหวังพึ่งพาให้นักการเมืองช่วยเหลือหาทางออก
dtaaeL meuuaF meeM bpanM haaR aL raiM chaaoM baanF makH wangR pheungF phaaM haiF nakH gaanM meuuangM chuayF leuuaR haaR thaangM aawkL
"But, whenever there are problems, the local people rely on their political representatives to help them or help solve their problems."

ผลเสียที่เกิดกับชุมชนก็คือควันพิษที่ท่วมปอดชาวบ้าน และมันก็สะสมอยู่ในปอดเด็ก ๆ ด้วย
phohnR siiaR theeF geertL gapL choomM chohnM gaawF kheuuM khwanM phitH theeF thuaamF bpaawtL chaaoM baanF laeH manM gaawF saL sohmR yuuL naiM bpaawtL dekL duayF
"The deleterious result in the community is that the poisonous smoke fills the lungs of the villagers and collects in the lungs of the children too."

แต่ให้ไปจอดบ้านชาวบ้านรอบ ๆ โรงเรียนได้
dtaaeL haiF bpaiM jaawtL baanF chaaoM baanF raawpF ro:hngM riianM daiF
"But they do have [the parents] go and park their cars in front of the houses of local people adjacent to the school."

ดังในงานรับปริญญาของบัณฑิตจากมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งห้ามชาวบ้านเข้าขายดอกไม้ของขวัญที่จะมอบให้กับบัณฑิตใหม่
dangM naiM ngaanM rapH bpaL rinM yaaM khaawngR banM ditL jaakL maH haaR witH thaH yaaM laiM haengL neungL haamF chaaoM baanF khaoF khaaiR daawkL maaiH khaawngR khwanR theeF jaL maawpF haiF gapL banM ditL maiL
"Take, for example, graduation ceremonies at a university [where the university] prevents local people from coming in and selling flowers and other gifts to be given to the new graduates."

ชาวบ้านนำโลหะทองแดงผสมกับดีบุกและเศษทองนำไปใส่ในเบ้าหลอมซึ่งทำจากดินผสมแกลบเหมือนอิฐ หมกลงไปในถ่านไฟ
chaaoM baanF namM lo:hM haL thaawngM daaengM phaL sohmR gapL deeM bookL laeH saehtL thaawngM namM bpaiM saiL naiM baoF laawmR seungF thamM jaakL dinM phaL sohmR glaaepL meuuanR itL mohkL lohngM bpaiM naiM thaanL faiM
"Rural people take copper and mix it with lead and small amounts of gold and place these elements into a crucible which is made from dirt mixed with [rice] chaff like bricks which is buried in smoldering embers."

ชาวบ้านนำโลหะทองแดงผสมกับดีบุกและเศษทองนำไปใส่ในเบ้าหลอมซึ่งทำจากดินผสมแกลบเหมือนอิฐหมกลงไปในถ่านไฟ
chaaoM baanF namM lo:hM haL thaawngM daaengM phaL sohmR gapL deeM bookL laeH saehtL thaawngM namM bpaiM saiL naiM baoF laawmR seungF thamM jaakL dinM phaL sohmR glaaepL meuuanR itL mohkL lohngM bpaiM naiM thaanL faiM
"Rural people take copper and mix it with lead and small amounts of gold and place these elements into a crucible which is made from dirt mixed with [rice] chaff like bricks which is buried in smoldering embers."

ชาวบ้านที่อยู่ใกล้ทางด่วน เลยเจอะเจอปัญหาทั้งระดับบนที่ตรงกับทางวิ่ง และระดับล่างที่ตรงกับพื้นที่เสื่อมโทรม
chaaoM baanF theeF yuuL glaiF thaangM duaanL leeuyM juhL juuhrM bpanM haaR thangH raH dapL bohnM theeF dtrohngM gapL thaangM wingF laeH raH dapL laangF theeF dtrohngM gapL pheuunH theeF seuuamL so:hmM
"Locals who live near the expressways have encountered problems both in the upper areas where the traffic runs and in the lower areas which have become dilapidated."

ชาวบ้านไปทำไร่ที่เชิงเขา
chaaoM baanF bpaiM thamM raiF theeF cheerngM khaoR
"The villagers went to farm in the foothills."

ชาวบ้านรักเขาเป็นอย่างยิ่ง
chaaoM baanF rakH khaoR bpenM yaangL yingF
"The local people love him very much."

ชาวบ้านพากันติฉินนินทาหล่อน ที่ชอบคบหากับผู้ชายหลายคน
chaaoM baanF phaaM ganM dtiL chinR ninM thaaM laawnL theeF chaawpF khohpH haaR gapL phuuF chaaiM laaiR khohnM
"The locals like to maliciously gossip about her because [she] likes to go out with lots of guys."

พ่อค้าคนกลางกักตุนสินค้าเพื่อรอเวลาขึ้นราคาขูดเลือดชาวบ้านตาดำ ๆ
phaawF khaaH khohnM glaangM gakL dtoonM sinR khaaH pheuuaF raawM waehM laaM kheunF raaM khaaM khuutL leuuatF chaaoM baanF dtaaM damM damM
"The commercial distributor hoarded his goods, awaiting price increases so that he could squeeze innocent rural [consumers]."

ภัยพิบัติทางเศรษฐกิจบุกประชิดถึงปากท้องชาวบ้าน แต่รัฐบาลยังคลุกฝุ่นปัญหาวิกฤตการเมือง
phaiM phiH batL thaangM saehtL thaL gitL bookL bpraL chitH theungR bpaakL thaawngH chaaoM baanF dtaaeL ratH thaL baanM yangM khlookH foonL bpanM haaR wiH gritL gaanM meuuangM
"The economic disaster has an impact on the daily life of the ordinary man, but the government is still stuck in the morass of the problems [arising from the] political crisis."

ตาพวนปรายตามองชาวบ้านหลายร้อยคนที่กำลังนั่งบ้างยืนบ้างอยู่หน้าแล้วทำให้แกรู้สึกฮึกเหิมขึ้นจนขนลุกชัน
dtaaM phuaanM bpraaiM dtaaM maawngM chaaoM baanF laaiR raawyH khohnM theeF gamM langM nangF baangF yeuunM baangF yuuL naaF laaeoH thamM haiF gaaeM ruuH seukL heukH heermR kheunF johnM khohnR lookH chanM
"Phruan looked around at the hundreds of villagers who were sitting and standing around in front of him and it made him feel so energized that his hairs stood on end."

เสียงมอเตอร์ไซค์ขับซิ่งดังแสบแก้วหูก่อความรำคาญให้กับชาวบ้าน
siiangR maawM dtuuhrM saiM khapL singF dangM saaepL gaaeoF huuR gaawL khwaamM ramM khaanM haiF gapL chaaoM baanF
"The ear-splitting roar of racing motorcycles disturbed the neighbors."

ในทรรศนะของทางราชการเห็นว่า ชาวบ้านพวกนี้เป็นคนหัวแข็ง
naiM thatH saL naH khaawngR thaangM raatF chaH gaanM henR waaF chaaoM baanF phuaakF neeH bpenM khohnM huaaR khaengR
"From an official perspective this group of villagers are considered obstinate and recalcitrant."

กุฏิบางหลังเป็นเรือนของชาวบ้านรื้อมาถวาย
gootL dtiL baangM langR bpenM reuuanM khaawngR chaaoM baanF reuuH maaM thaL waaiR
"Some places where monks live were ramshackle houses which layperson donated for their use."

กุฏิบางหลังเคยเป็นเรือนของชาวบ้านมาก่อน
gootL dtiL baangM langR kheeuyM bpenM reuuanM khaawngR chaaoM baanF maaM gaawnL
"Some places where monks reside used to be homes of villagers which."

ชาวบ้านรื้อเรือน(ของตน)มาถวายพระ
chaaoM baanF reuuH reuuanM khaawngR dtohnM maaM thaL waaiR phraH
"The villagers dismantled their homes and donated them as places for monks to live in."

ผู้ว่าแจกถุงยังชีพให้ชาวบ้านที่ประสบภัยน้ำท่วม
phuuF waaF jaaekL thoongR yangM cheepF haiF chaaoM baanF theeF bpraL sohpL phaiM naamH thuaamF
"The governor distributed bags of relief supplies to the villagers affected by the flooding."

กว่าที่ขบวนขันหมากจะถึงบ้านต้องผ่านการกั้นประตูของชาวบ้านหลายประตู แต่ก็เต็มไปด้วยความน่ารักเป็นกันเอง
gwaaL theeF khaL buaanM khanR maakL jaL theungR baanF dtawngF phaanL gaanM ganF bpraL dtuuM khaawngR chaaoM baanF laaiR bpraL dtuuM dtaaeL gaawF dtemM bpaiM duayF khwaamM naaF rakH bpenM ganM aehngM
"Before the gift procession could reach the home it had to pass many of the villagers’ door barriers but these stops were replete with charm and conviviality."

ส่วนในเกียวโต เมืองหลวงเก่าญี่ปุ่น ซึ่งเป็นอีกหนึ่งแหล่งยอดนิยมของนักท่องเที่ยว ก็เกิดเสียงโอดครวญจากชาวบ้านเช่นกัน
suaanL naiM giaaoM dto:hM meuuangM luaangR gaoL yeeF bpoonL seungF bpenM eekL neungL laengL yaawtF niH yohmM khaawngR nakH thaawngF thiaaoF gaawF geertL siiangR o:htL khruaanM jaakL chaaoM baanF chenF ganM
"In Kyoto, the ancient capital of Japan, which is yet another highly popular tourist destination, complaints have also increased from the local people."

ชาวบ้านผวาพบเสือตัวใหญ่เดินป้วนเปี้ยนในหมู่บ้าน
chaaoM baanF phaL waaR phohpH seuuaR dtuaaM yaiL deernM bpuaanF bpiianF naiM muuL baanF
"The villagers were startled when the saw a huge tiger wandering through the village."

ชาวบ้านสุดทน ไอ้จ๋อนับร้อยยกพวกป่วนชาวอ่าวอุดม ศรีราชา
chaaoM baanF sootL thohnM aiF jaawR napH raawyH yohkH phuaakF bpuaanL chaaoM aaoL ooL dohmM seeR raaM chaaM
"The villagers can’t take it anymore. Hundreds of monkeys swarmed around and bothered the people of Ao Udom in Sriracha Subdistrict."

คนที่ ๑- "พ่อกูเป็นทหาร ทำหน้าที่กู้ระเบิดตามชายแดน ป้องกันประเทศเพื่อชาวบ้าน
khohnM theeF neungL phaawF guuM bpenM thaH haanR thamM naaF theeF guuF raH beertL dtaamM chaaiM daaenM bpaawngF ganM bpraL thaehtF pheuuaF chaaoM baanF
"The first guy said, “My father is a soldier. His duty is to remove unexploded ordnance along the border. He protects our country’s rural people.""

คนที่ ๒- พ่อกูก็เป็นตำรวจ ทำหน้าที่กู้ระเบิดเหมือนกัน แต่ในเมืองเพื่อชาวบ้านเหมือนกัน
khohnM theeF saawngR phaawF guuM gaawF bpenM dtamM ruaatL thamM naaF theeF guuF raH beertL meuuanR ganM dtaaeL naiM meuuangM pheuuaF chaaoM baanF meuuanR ganM
"The second guy said, “My father is a policeman. His duty is also to salvage unexploded ordnance. But he works in urban areas to protect city dwellers.”"

ท่านเลยลองเอาใบชามาต้มแล้วดื่มน้ำจากใบชา ซึ่งพอลองดื่มแล้วมีรสชาติดี ลองใส่กาแล้วเอาไปให้ชาวบ้านดื่มทุกคนก็ชอบ
thanF leeuyM laawngM aoM baiM chaaM maaM dtohmF laaeoH deuumL naamH jaakL baiM chaaM seungF phaawM laawngM deuumL laaeoH meeM rohtH chaatF deeM laawngM saiL gaaM laaeoH aoM bpaiM haiF chaaoM baanF deuumL thookH khohnM gaawF chaawpF
"He then put the tea leaves to boil and drank the tea. Once he tried the tea, the taste was excellent. He tried putting the leaves into a teapot and gave the villagers a drink. They liked it too."

ชาวบ้านเชื่อว่าชายหนุ่มต้องอาถรรพ์จนเป็นบ้าได้เร่งจัดหาหมอผีมาทำพิธีทางไสยศาสตร์
chaaoM baanF cheuuaF waaF chaaiM noomL dtawngF aaM thanR johnM bpenM baaF daiF rengF jatL haaR maawR pheeR maaM thamM phiH theeM thaangM saiR yaH saatL
"Village people believe that a young man needs act in an evil and bizarre manner before they call on a witch-doctor to perform an exorcism."

ทหารบางรุ่นที่ลงมาก่อนผมมีข่าวว่าทำเด็กสาวท้องก็มี บ้างก็ได้ยินว่าข่มขืนจนชาวบ้านเรียกร้องเป็นเรื่องเป็นราวใหญ่โต
thaH haanR baangM roonF theeF lohngM maaM gaawnL phohmR meeM khaaoL waaF thamM dekL saaoR thaawngH gaawF meeM baangF gaawF daiF yinM waaF khohmL kheuunR johnM chaaoM baanF riiakF raawngH bpenM reuuangF bpenM raaoM yaiL dto:hM
"Some groups of soldiers who lived there before me reported that there were instances of young women getting pregnant. Some had heard that rapes were so common that the villagers made serious demands [that something be done]."

ชาวบ้านต้องประสบกับมลภาวะที่เป็นพิษอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
chaaoM baanF dtawngF bpraL sohpL gapL mohnM laH phaaM waH theeF bpenM phitH yaangL leekL liiangF maiF daiF
"It is unavoidable that people will encounter toxic pollution."

เพราะชาวบ้านรับข่าวสารจากโทรทัศน์ วิทยุ และหนังสือพิมพ์
phrawH chaaoM baanF rapH khaaoL saanR jaakL tho:hM raH thatH witH thaH yooH laeH nangR seuuR phimM
"This is because ordinary folks received their news from the television, radio, and newspapers."

ทุกข่าวยิงตรงไปที่ชาวบ้านเลย
thookH khaaoL yingM dtrohngM bpaiM theeF chaaoM baanF leeuyM
"All news goes directly to the people."

ดูนักการเมืองคนนั้นซิ ยังจะมาแสดงตัวเป็นคนดีทำหน้าที่เพื่อประเทศชาติ ชาวบ้านเขารู้เช่นเห็นชาติกันหมดแล้วว่าเขาเป็นคนเช่นไร
duuM nakH gaanM meuuangM khohnM nanH siH yangM jaL maaM saL daaengM dtuaaM bpenM khohnM deeM thamM naaF theeF pheuuaF bpraL thaehtF chaatF chaaoM baanF khaoR ruuH chenF henR chaatF ganM mohtL laaeoH waaF khaoR bpenM khohnM chenF raiM
"Look at that politician! He still acts as if he is a good person executing his responsibilities for the benefit of the nation. The people, however, know what kind of person he really is."

เทือกเถาเหล่ากอเขาเป็นผู้ดีไม่ใช่ชาวบ้านอย่างเรา
theuuakF thaoR laoL gaawM khaoR bpenM phuuF deeM maiF chaiF chaaoM baanF yaangL raoM
"He is of noble lineage; he his not a commoner like us."

โครงการนี้คงเป็นได้แค่เพียงเครื่องมือหาเสียงของนักการเมือง ที่ต้องการจะมัดใจชาวบ้านด้วยเงิน
khro:hngM gaanM neeH khohngM bpenM daiF khaaeF phiiangM khreuuangF meuuM haaR siiangR khaawngR nakH gaanM meuuangM theeF dtawngF gaanM jaL matH jaiM chaaoM baanF duayF ngernM
"This project is merely a mechanism used by politicians to get the votes; they want to gain the loyalty of the people by spending money."

ชาวบ้านที่นี่ส่วนใหญ่ฝากความหวังไว้กับเลขเด็ดหวยเบอร์
chaaoM baanF theeF neeF suaanL yaiL faakL khwaamM wangR waiH gapL laehkF detL huayR buuhrM
"Most local people here place their hopes in lucky lottery numbers."

ในสมัยโบราณชาวบ้านเชื่อถือผีสางเทวดา
naiM saL maiR bo:hM raanM chaaoM baanF cheuuaF theuuR pheeR saangR thaehM waH daaM
"In ancient times rural people believed in evil demons and angels."

ทำให้ชาวบ้านสามารถประกอบอาชีพทำประมงควบคู่กับทำการเกษตรได้
thamM haiF chaaoM baanF saaR maatF bpraL gaawpL aaM cheepF thamM bpraL mohngM khuaapF khuuF gapL thamM gaanM gaL saehtL daiF
"[These resources] allowed those living there to make a living from both fishing and agriculture."

ชุมชนและหลายภาคส่วนจึงเริ่มให้ความรู้แก่ชาวบ้าน
choomM chohnM laeH laaiR phaakF suaanL jeungM reermF haiF khwaamM ruuH gaaeL chaaoM baanF
"Communities and many agencies have thus begun to educate the local people."

ช่วยให้ชาวบ้านของเกาะยาวใหญ่กลับมาทำประมงแบบเพาะเลี้ยงซึ่งสร้างความยั่งยืนในพื้นที่ของตัวเองอีกครั้ง
chuayF haiF chaaoM baanF khaawngR gawL yaaoM yaiL glapL maaM thamM bpraL mohngM baaepL phawH liiangH seungF saangF khwaamM yangF yeuunM naiM pheuunH theeF khaawngR dtuaaM aehngM eekL khrangH
"[They] assisted the people of Koh Yao Yai to return once more to using the fishing methods of raising [seafood] in a sustainable manner within their own allotted areas."

อย่างไรก็ตามชาวบ้านยังคงเข้ามาอุดหนุนกิจการของเธออย่างไม่ขาดสาย เพราะที่นี่มีทั้งผักสดที่ปลูกเองในท้องถิ่นและปลาสด ๆ จากทะเลที่หาไม่ได้ในร้านสะดวกซื้อ
yaangL raiM gaawF dtaamM chaaoM baanF yangM khohngM khaoF maaM ootL noonR gitL jaL gaanM khaawngR thuuhrM yaangL maiF khaatL saaiR phrawH theeF neeF meeM thangH phakL sohtL theeF bpluukL aehngM naiM thaawngH thinL laeH bplaaM sohtL jaakL thaH laehM theeF haaR maiF daiF naiM raanH saL duaakL seuuH
"In any event the people of the village continued to support her business because her place had both fresh, home-grown vegetables and fresh fish directly from the ocean which were not available at the convenience store."

แต่เป็นการปรับตัวให้อยู่คู่กับโลกได้อย่างยั่งยืน โดยที่ชาวบ้านก็ยังไม่ละทิ้งวิถีชีวิตของตัวเอง
dtaaeL bpenM gaanM bprapL dtuaaM haiF yuuL khuuF gapL lo:hkF daiF yaangL yangF yeuunM dooyM theeF chaaoM baanF gaawF yangM maiF laH thingH wiH theeR cheeM witH khaawngR dtuaaM aehngM
"Rather, the people are continually adjusting themselves to coexist with world, while not abandoning their traditional way of life."

ความจริงดีไปอย่างที่เกิดเป็นลูกชาวบ้านชาวสวนยากไร้
khwaamM jingM deeM bpaiM yaangL theeF geertL bpenM luukF chaaoM baanF chaaoM suaanR yaakF raiH
"In reality, it is a good thing that I was born in a poor farming family."

นับตั้งแต่ชาวบ้านในชนบท จนถึงคนเมืองในออฟฟิศกรุงเทพฯ ก็ยังมีความเชื่อเรื่องนี้อยู่
napH dtangF dtaaeL chaaoM baanF naiM chohnM naH bohtL johnM theungR khohnM meuuangM naiM aawfL fitH groongM thaehpF gaawF yangM meeM khwaamM cheuuaF reuuangF neeH yuuL
"People from rural villagers to Bangkok office workers continue to hold this belief."

ตระเวนหลอกชาวบ้านใจบุญซื้อของถวาย
dtraL waehnM laawkL chaaoM baanF jaiM boonM seuuH khaawngR thaL waaiR
"They roam around preying on charitable people who buy things to donate to them."

อ้างว่า เป็นกลุ่มมิจฉาชีพ หลอกลวงชาวบ้านใจบุญซื้อของถวาย
aangF waaF bpenM gloomL mitH chaaR cheepF laawkL luaangM chaaoM baanF jaiM boonM seuuH khaawngR thaL waaiR
"They claim that this was a group of criminals who defrauded members of the charitably-minded community who bought things to gift [to monks]."

เมื่อมีชาวบ้านเดินผ่านไปมา จะอ้อนวอนให้ช่วยซื้อสิ่งของถวาย เช่น ข้าว น้ำเปล่า หรือเติมเงินโทรศัพท์
meuuaF meeM chaaoM baanF deernM phaanL bpaiM maaM jaL aawnF waawnM haiF chuayF seuuH singL khaawngR thaL waaiR chenF khaaoF naamH bplaaoL reuuR dteermM ngernM tho:hM raH sapL
"When a local resident passed by, [the monks] would beg them for assistance in buying things like rice, water, or to top off their cell phones."

เมื่อไหร่พวกมึงจะเลิกชุมนุมกัน ชาวบ้านเดือดร้อนกันทั่วหน้า
meuuaF raiL phuaakF meungM jaL leerkF choomM noomM ganM chaaoM baanF deuuatL raawnH ganM thuaaF naaF
"Whenever you guys get out of your meeting, every one of the villagers will be in trouble."

ทางราชการได้จัดหาแหล่งน้ำให้ชาวบ้าน เพื่อใช้ตลอดหน้าแล้งนี้
thaangM raatF chaH gaanM daiF jatL haaR laengL naamH haiF chaaoM baanF pheuuaF chaiH dtaL laawtL naaF laaengH neeH
"The government provided water resources for villagers to use throughout this dry season."

ชาวบ้านเห็นว่าถ้าไม่เหลือบ่ากว่าแรงก็เต็มใจจัดหาให้
chaaoM baanF henR waaF thaaF maiF leuuaR baaL gwaaL raaengM gaawF dtemM jaiM jatL haaR haiF
"The villagers agree that if it were possible, they were very willing to obtain it for [him]."

ชาวบ้านเชื่อกันว่า ถ้าเลือดกำเดาพระประธานไหลออกจะเกิดอาเพศในทางไม่ดี
chaaoM baanF cheuuaF ganM waaF thaaF leuuatF gamM daoM phraH bpraL thaanM laiR aawkL jaL geertL aaM phaehtF naiM thaangM maiF deeM
"Unsophisticated people believe that a Buddha image experiencing a nose bleed is a bad omen."

การขายสินค้าที่ระลึกทำให้ชาวบ้านตั้งหลักสามารถนำเงินไปปลดเปลื้องหนี้สินได้
gaanM khaaiR sinR khaaH theeF raH leukH thamM haiF chaaoM baanF dtangF lakL saaR maatF namM ngernM bpaiM bplohtL bpleuuangF neeF sinR daiF
"Selling souvenirs allows ordinary people to set themselves up in business and earn enough money to pay off their debts."