หากรอบรู้ก็ประหยัดได้
haakL raawpF ruuH gaawF bpraL yatL daiF
If you are well-versed, then you would be able to economize.

หากมองย้อนกลับไปในอดีต
haakL maawngM yaawnH glapL bpaiM naiM aL deetL
If one looks back into the past...

ในกรณีที่ราชบัลลังก์หากว่างลง
naiM gaL raH neeM theeF raatF chaH banM langM haakL waangF lohngM
in the event that the throne becomes vacant...

หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติม
haakL dtawngF gaanM khaawF muunM pheermF dteermM
If you wish any additional information...

หากใครไม่รู้จากมาก่อน คงไม่เชื่อหรอกว่า แก่เคยเป็นครู ซ้ำสืบเชื้อสายผู้ดี
haakL khraiM maiF ruuH jaakL maaM gaawnL khohngM maiF cheuuaF raawkL waaF gaaeL kheeuyM bpenM khruuM samH seuupL cheuuaH saaiR phuuF deeM
"Whoever hadn’t known him before probably wouldn’t believe that he had been a teacher, and from a wellborn family."

การเลือกตั้งไม่ใช่สาเหตุ เป็นอาการ หากเข้าใจแค่นี้ไม่ได้ ก็คือไร้เดียงสานั่นเอง
gaanM leuuakF dtangF maiF chaiF saaR haehtL bpenM aaM gaanM haakL khaoF jaiM khaaeF neeH maiF daiF gaawF kheuuM raiH diiangM saaR nanF aehngM
"Elections are not the cause [of disagreements], they are only the symptoms. Those who do not understand this, are simply naïve."

หากมองร่างดังกล่าวอย่างใจเป็นกลาง จะเห็นทั้งแง่บวกและแง่ลบ
haakL maawngM raangF dangM glaaoL yaangL jaiM bpenM glaangM jaL henR thangH ngaaeF buaakL laeH ngaaeF lohpH
"If you look at the aforementioned draft in a neutral manner, you will see both positive and negative aspects."

หากปล่อยการณ์ให้เป็นไปเช่นนี้ บ้านเมืองจะต้องระส่ำระสายเป็นแน่
haakL bplaawyL gaanM haiF bpenM bpaiM chenF neeH baanF meuuangM jaL dtawngF raH samL raH saaiR bpenM naaeF
"If the situation is allowed to remain as it is, the country will certainly fall into a state of chaos."

หากพบว่ารายไหนไม่พร้อมที่จะดูแลปืนหรือมีพฤติกรรมที่ไม่ชอบมาพากล ก็ให้เรียกปืนกลับคืนมาทันที
haakL phohpH waaF raaiM naiR maiF phraawmH theeF jaL duuM laaeM bpeuunM reuuR meeM phreuH dtiL gamM theeF maiF chaawpF maaM phaaM gohnM gaawF haiF riiakF bpeuunM glapL kheuunM maaM thanM theeM
"If they discover a case in which [the people] are not ready to take care of their weapon or are engaged in other suspicious behavior, they should immediately confiscate such weapons."

ผู้ใดเป็นทหาร หากบังอาจแสดงความอาฆาตมาดร้าย หรือหมิ่นประมาทต่อทหารที่เป็นผู้ใหญ่เหนือตน มีความผิดต้องระหว่างโทษจำคุกไม่เกินกว่า ๓ ปี
phuuF daiM bpenM thaH haanR haakL bangM aatL saL daaengM khwaamM aaM khaatF maatF raaiH reuuR minL bpraL maatL dtaawL thaH haanR theeF bpenM phuuF yaiL neuuaR dtohnM meeM khwaamM phitL dtawngF raH waangL tho:htF jamM khookH maiF geernM gwaaL saamR bpeeM
"Any soldier who purposefully demonstrates malice (or malicious evil) towards or who libels (slanders or defames) an (officer) superior to himself, has committed a violation and must be punished with incarceration not to exceed three years."

ผมไม่ถือสา หากใครจะกล่าวโทษผม เพราะไม่ได้ดูคำเตือนอย่างถี่ถ้วน
phohmR maiF theuuR saaR haakL khraiM jaL glaaoL tho:htF phohmR phrawH maiF daiF duuM khamM dteuuanM yaangL theeL thuaanF
"I do not mind if someone blames me because I did not fully pay attention to their warnings."

หากรัฐบาลตั้งใจที่จะเอาจริงเอาจังกับการปราบปรามการคอรัปชั่น ก็ขอให้เร่งเสนอแก้ไขประมวลกฎหมายอาญานี้เสีย
haakL ratH thaL baanM dtangF jaiM theeF jaL aoM jingM aoM jangM gapL gaanM bpraapL bpraamM gaanM khaawM rapH chanF gaawF khaawR haiF rengF saL nuuhrR gaaeF khaiR bpraL muaanM gohtL maaiR aaM yaaM neeH siiaR
"If the government seriously intends to suppress corruption, it should hasten to recommend corrections to the code of criminal statutes."

กลุ่มชาวนาเริ่มทนไม่ไหวหากปล่อยเวลาให้มาเนิ่นนานออกไป
gloomL chaaoM naaM reermF thohnM maiF waiR haakL bplaawyL waehM laaM haiF maaM neernF naanM aawkL bpaiM
"The farmer’s group will begin to lose patience if the time (for resolution) continues on for a lengthy period."

แต่หากนักวิชาการเอาความเห็นของตนเป็นใหญ่ โดยมิได้ศึกษาอย่างถ่องแท้ เป็นสิ่งที่น่าเป็นห่วงยิ่ง เพราะจะทำให้เกิดความเข้าใจอย่างผิด ๆ และอาจนำไปสู่ความขัดแย้งที่บานปลาย
dtaaeL haakL nakH wiH chaaM gaanM aoM khwaamM henR khaawngR dtohnM bpenM yaiL dooyM miH daiF seukL saaR yaangL thaawngL thaaeH bpenM singL theeF naaF bpenM huaangL yingF phrawH jaL thamM haiF geertL khwaamM khaoF jaiM yaangL phitL phitL laeH aatL namM bpaiM suuL khwaamM khatL yaaengH theeF baanM bplaaiM
"However, if the experts consider their own opinions as paramount, and do not study (these issues) fully, then, these are really things to be concerned about. This is because misunderstandings will be created and disagreements will escalate."

หากแต่การชิงธงนำครั้งนี้ แตกต่างจากการเลือกตั้งครั้งที่ผ่าน ๆ มา
haakL dtaaeL gaanM chingM thohngM namM khrangH neeH dtaaekL dtaangL jaakL gaanM leuuakF dtangF khrangH theeF phaanL maaM
"However, the struggle for supremacy this time is different from all prior elections."

ไม่เพียงแต่ต้องปฏิเสธอามิสสินจ้างหรือสินบนทุกชนิด หากแต่ยังไม่กลัวที่จะพิพากษาตัดสินผู้ละเมิดอำนาจศาล
maiF phiiangM dtaaeL dtawngF bpaL dtiL saehtL aaM mitH sinR jaangF reuuR sinR bohnM thookH chaH nitH haakL dtaaeL yangM maiF gluaaM theeF jaL phiH phaakF saaR dtatL sinR phuuF laH meertF amM naatF saanR
"Not only must (we) refuse bribery, graft, or payoffs of any kind, but (we) must not be afraid of judging those who are contemptuous of (our) courts."

หากถือหลักผิดเป็นผิด ถูกเป็นถูกซึ่งศาลจะเข้ามาตัดสินด้วยความเป็นอิสระ
haakL theuuR lakL phitL bpenM phitL thuukL bpenM thuukL seungF saanR jaL khaoF maaM dtatL sinR duayF khwaamM bpenM itL saL raL
"They (should) adhere to the principles of “wrong is wrong” and “right is right” ; the courts (should) employ (these principles) to make their decisions in a free and independent manner."

หากพลาดพลั้งไป มีแต่เสียกับเสีย
haakL phlaatF phlangH bpaiM meeM dtaaeL siiaR gapL siiaR
"If he errs, it will be a 'lose-lose' situation."

หากการชุมนุมยังไม่ถึงขั้นตะลุมบอนกัน ก็ไม่ถือว่าเกิดสถานการณ์ฉุกเฉินขึ้น
haakL gaanM choomM noomM yangM maiF theungR khanF dtaL loomM baawnM ganM gaawF maiF theuuR waaF geertL saL thaanR naH gaanM chookL cheernR kheunF
"If the several groups have not yet become engaged in combat, then we do not believe that a crisis situation has emerged."

หากใครเข้าร่วมสนับสนุนก็อาจถูกตราหน้าว่าต้องการปกป้องคนโกงชาติกินเมือง
haakL khraiM khaoF ruaamF saL napL saL noonR gaawF aatL thuukL dtraaM naaF waaF dtawngF gaanM bpohkL bpaawngF khohnM go:hngM chaatF ginM meuuangM
"If anyone joins in assisting (this group) they will be labeled as wanting to protect those who wish to deceive their nation and rob their country."

หากตำรวจไม่จับกุมเขาย่อมมีความผิดฐานละเว้นการปฏิบัติหน้าที่
haakL dtamM ruaatL maiF japL goomM khaoR yaawmF meeM khwaamM phitL thaanR laH wenH gaanM bpaL dtiL batL naaF theeF
"If the police did not arrest him it would be considered as if they failed to perform their duty."

หากมีการรัฐประหารเมื่อไร เชื่อได้เลยว่ากระแสต้านจะรุนแรงยิ่งกว่าครั้งก่อนหลายเท่า
haakL meeM gaanM ratH bpraL haanR meuuaF raiM cheuuaF daiF leeuyM waaF graL saaeR dtaanF jaL roonM raaengM yingF gwaaL khrangH gaawnL laaiR thaoF
"If and when there is a coup, I believe that the wave of opposition will be many times stronger than ever before."

หากคุณยังล้ำเส้นที่เราตกลงกันไว้ ผมจะต้องตักเตือนคุณบ้าง
haakL khoonM yangM lamH senF theeF raoM dtohkL lohngM ganM waiH phohmR jaL dtawngF dtakL dteuuanM khoonM baangF
"If you continue to cross over the line we agreed to, I will have to warn you."

หากจะแก้ข้อครหาว่ารัฐบาลกระเหี้ยนกระหือรืออย่างมีเงื่อนงำ หรือมีวาระซ่อนเร้น การแก้ไขร่างรัฐธรรมนูญครั้งนี้จะต้องปลอดจากอำนาจการเมือง
haakL jaL gaaeF khaawF khaH raH haaR waaF ratH thaL baanM graL hiianF graL heuuR reuuM yaangL meeM ngeuuanF ngamM reuuR meeM waaM raH saawnF renH gaanM gaaeF khaiR raangF ratH thaL thamM maH nuunM khrangH neeH jaL dtawngF bplaawtL jaakL amM naatF gaanM meuuangM
"If one wishes to correct the accusation that the government is suffering from overwhelming ambition as yet unrevealed or as a hidden agenda, fixing the Constitution this time must be free of any political power (and influence)."

หากใครได้ฟังถ้อยคำเหล่าคงอดสงสารไม่ได้
haakL khraiM daiF fangM thaawyF khamM laoL khohngM ohtL sohngR saanR maiF daiF
"Anyone who listened to his speech could not help but feel pity for him."

หากติดขัดหรือมีปัญหาอะไร ๆ ผมจะรีบไถ่ถามทันที ไม่เก็บไว้ให้นอนไม่หลับ
haakL dtitL khatL reuuR meeM bpanM haaR aL raiM aL raiM phohmR jaL reepF thaiL thaamR thanM theeM maiF gepL waiH haiF naawnM maiF lapL
"If I get stuck or have any problems I will ask immediately; I will not allow them to keep me awake."

หากประเทศที่เราส่งออกไปเจ๊ง เราก็คงหลีกเลี่ยงยากที่จะไม่เจ๊งตาม
haakL bpraL thaehtF theeF raoM sohngL aawkL bpaiM jengH raoM gaawF khohngM leekL liiangF yaakF theeF jaL maiF jengH dtaamM
"If our export customers go bankrupt, it would be difficult for us to avoid bankruptcy too."

หากคุณได้รับการนวดที่ถูกวิธี ก็จะทำให้อาการเจ็บปวดของคุณบรรเทาลงได้
haakL khoonM daiF rapH gaanM nuaatF theeF thuukL wiH theeM gaawF jaL thamM haiF aaM gaanM jepL bpuaatL khaawngR khoonM banM thaoM lohngM daiF
"If you get the correct massage technique, your pain should be relieved."

หากไม่ยอมเลิก เจ้าหน้าที่จะเข้าควบคุมฝูงชนตามลำดับขั้นตอน จากเบาไปหาหนัก
haakL maiF yaawmM leerkF jaoF naaF theeF jaL khaoF khuaapF khoomM fuungR chohnM dtaamM lamM dapL khanF dtaawnM jaakL baoM bpaiM haaR nakL
"If [the crowd] does not disperse, the officers will exert increasingly harsh crowd control measures."

หากนางโขลนใดปล่อยให้ทาสขึ้นมาบนเรือนนี้ได้ มันต้องได้รับโทษสถานหนัก
haakL naangM khlo:hnR daiM bplaawyL haiF thaatF kheunF maaM bohnM reuuanM neeH daiF manM dtawngF daiF rapH tho:htF saL thaanR nakL
"If any palace guard allows a servant to enter this house, she will be severely punished."

ในชั่วโมงคัดไทยทุกคนต่างตั้งหน้าตั้งตาคัดลายมือ เพราะหากคัดไม่เสร็จก็จะไม่ได้กลับบ้าน
naiM chuaaF mo:hngM khatH thaiM thookH khohnM dtaangL dtangF naaF dtangF dtaaM khatH laaiM meuuM phrawH haakL khatH maiF setL gaawF jaL maiF daiF glapL baanF
"During the Thai writing class, everyone concentrates very intently on their penmanship because if they do not finish on time, they will not [be allowed] to return home."

หากศาลตัดสินว่าผิดก็พร้อมจะติดคุก
haakL saanR dtatL sinR waaF phitL gaawF phraawmH jaL dtitL khookH
"If the court finds him guilty, he is prepared to go to jail."

ตอนนี้ทุกคนอาจจะไม่สนใจในสิ่งที่เขาพูด แต่หากวันใดเขากลับผงาดขึ้นมาได้อีกครั้งตอนนั้นทุกคนจะต้องฟังในสิ่งที่เขาพูด
dtaawnM neeH thookH khohnM aatL jaL maiF sohnR jaiM naiM singL theeF khaoR phuutF dtaaeL haakL wanM daiM khaoR glapL phaL ngaatL kheunF maaM daiF eekL khrangH dtaawnM nanH thookH khohnM jaL dtawngF fangM naiM singL theeF khaoR phuutF
"Today, no one is interested in what he has to say; however, if someday he should rise to prominence again, everyone will certainly listen to him."

หากกลัวจะเกิดมิคสัญญีกลียุคในวันข้างหน้าก็ควรตั้งสติให้มั่น ลดทิฐิมานะลงบ้าง
haakL gluaaM jaL geertL mikH khaH sanR yeeM gaL leeM yookH naiM wanM khaangF naaF gaawF khuaanM dtangF saL dtiL haiF manF lohtH thitH thiL maaM naH lohngM baangF
"If we are fearful of a calamitous disaster occurring in the days ahead, we should calmly and deliberately agree to be less stubborn."

หากกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญใจอ่อนยอมตามและบรรจุข้อความดังกล่าวลงไป ก็เป็นที่เชื่อมั่นได้ว่าประวัติศาสตร์ตามแบบที่เคยเกิดขึ้นในศรีลังกาก็จะซ้ำรอยในประเทศไทย
haakL gamM maaM thiH gaanM raangF ratH thaL thamM maH nuunM jaiM aawnL yaawmM dtaamM laeH banM jooL khaawF khwaamM dangM glaaoL lohngM bpaiM gaawF bpenM theeF cheuuaF manF daiF waaF bpraL watL saatL dtaamM baaepL theeF kheeuyM geertL kheunF naiM seeR langM gaaM gaawF jaL samH raawyM naiM bpraL thaehtF thaiM
"If the Constitutional Drafting Commission is weak and allows the insertion of these provisions, it is certain that what happened in Sri Lanka will happen again in Thailand."

หากการรถไฟยกเครื่องใหญ่ทั้งคนและองค์กร ก็จะทำให้กิจการรถไฟพัฒนาไปในทางที่ดีขึ้น
haakL gaanM rohtH faiM yohkH khreuuangF yaiL thangH khohnM laeH ohngM gaawnM gaawF jaL thamM haiF gitL jaL gaanM rohtH faiM phatH thaH naaM bpaiM naiM thaangM theeF deeM kheunF
"A major overhaul of the personnel and organization of the state railway authority would likely improve railroad development activities."

กฎหมายที่ดีเลิศปานใด แต่หากไม่มีผู้ใดเคารพและกระทำตามก็ไร้ประโยชน์
gohtL maaiR theeF deeM leertF bpaanM daiM dtaaeL haakL maiF meeM phuuF daiM khaoM rohpH laeH graL thamM dtaamM gaawF raiH bpraL yo:htL
"No matter how excellent the laws are, if no one respects or follows [them], [these laws] are ineffective."

หากทหารใช้อาวุธยิง คนแรกที่จะตายคือผมที่เป็นคนนำหน้า
haakL thaH haanR chaiH aaM wootH yingM khohnM raaekF theeF jaL dtaaiM kheuuM phohmR theeF bpenM khohnM namM naaF
"If the military uses bullets, I will be in the front lines and will be the first to die."

เราเป็นนักการเมือง เราเป็นคนอาสาประชาชนเพื่อมาทำงานการเมือง หวังจะเปลี่ยนแปลงการเมืองให้ดีขึ้น แต่ทั้งหมดนั้นจะเกิดขึ้นไม่ได้เลยหากเราเขียนด้วยมือแล้วลบด้วยเท้า เช่นวันนี้
raoM bpenM nakH gaanM meuuangM raoM bpenM khohnM aaM saaR bpraL chaaM chohnM pheuuaF maaM thamM ngaanM gaanM meuuangM wangR jaL bpliianL bplaaengM gaanM meuuangM haiF deeM kheunF dtaaeL thangH mohtL nanH jaL geertL kheunF maiF daiF leeuyM haakL raoM khiianR duayF meuuM laaeoH lohpH duayF thaaoH chenF wanM neeH
"We are politicians; we freely give of ourselves to serve the public in the political sphere. We aspire to change politics for the better. However, we will never be able achieve this goal if we [continue to] disavow our promises as we have done today."

น่าเสียดายที่รัฐบาลมีสื่ออยู่ในมือครบครัน อย่าว่าแต่เอาชนะทักษิณ หากวัดเรตคิ้งกับหลินปิงก็แพ้กันหลุดลุ่ย
naaF siiaR daaiM theeF ratH thaL baanM meeM seuuL yuuL naiM meuuM khrohpH khranM yaaL waaF dtaaeL aoM chaH naH thakH sinR haakL watH raehtF khingH gapL linR bpingM gaawF phaaeH ganM lootL luyF
"Too bad that though they have all the media at their disposal. If you compare the government's ratings to those of Lin Ping, without even considering the question of beating Thaksin, they get flat-out creamed."

หากผู้ใดผิดคำสัตย์ฟ้าดินจะต้องลงโทษ
haakL phuuF daiM phitL khamM satL faaH dinM jaL dtawngF lohngM tho:htF
"If anyone breaks his promise, heaven and earth will punish him."

หากเขาเอาอาหารจากต่างประเทศไปขายได้พอดีพอร้ายชาวอีสานอาจหันไปชอบฟาสต์ฟูดแทนปลาทูเค็มก็ได้
haakL khaoR aoM aaM haanR jaakL dtaangL bpraL thaehtF bpaiM khaaiR daiF phaawM deeM phaawM raaiH chaaoM eeM saanR aatL hanR bpaiM chaawpF faatF fuutF thaaenM bplaaM thuuM khemM gaawF daiF
"If they are allowed to sell foreign food in Thailand, it is likely that Northeasterners will prefer eating fast food over salted fish."

ทางวัดไม่ขัดข้อง แต่มีข้อแม้ว่าหากใครจะเข้ามาต้องไม่มีอาวุธเข้ามาด้วย
thaangM watH maiF khatL khaawngF dtaaeL meeM khaawF maaeH waaF haakL khraiM jaL khaoF maaM dtawngF maiF meeM aaM wootH khaoF maaM duayF
"The temple does not object; however there is a proviso that those who enter must not be carrying weapons."

มันเป็นเรื่องธรรมดาของวัยรุ่นที่ดิ้นกันต้องมีรายการเหยียบหรือกระแทกกันบ้างดังนั้นจึงไม่แปลกหากจะเกิดเรื่องทะเลาะวิวาทกันระหว่างนั้น
manM bpenM reuuangF thamM maH daaM khaawngR waiM roonF theeF dinF ganM dtawngF meeM raaiM gaanM yiiapL reuuR graL thaaekF ganM baangF dangM nanH jeungM maiF bplaaekL haakL jaL geertL reuuangF thaH lawH wiH waatF ganM raH waangL nanH
"It is normal for teenagers who dance to stamp their feet or bump into one another; so, it is not surprising that fights break out."

มาเมืองไทยหากอยากสนุกต้องไม่คุยเรื่องการเมืองตอนนี้การเมืองไทยอยู่ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อ มีการต่อสู้กันในทุกรูปแบบ
maaM meuuangM thaiM haakL yaakL saL nookL dtawngF maiF khuyM reuuangF gaanM meuuangM dtaawnM neeH gaanM meuuangM thaiM yuuL naiM chuaangF huaaR liaaoH huaaR dtaawL meeM gaanM dtaawL suuF ganM naiM thookH ruupF baaepL
"If when you come to Thailand you want to have a good time, to have to forego discussing politics. Currently, Thai politics is in a state of transition [and] there are all manner of hostilities going on."

แม้จะดูพูดง่าย แต่ก็ทำได้ยากหากไม่ฝึกทำจนเป็นปกติ
maaeH jaL duuM phuutF ngaaiF dtaaeL gaawF thamM daiF yaakF haakL maiF feukL thamM johnM bpenM bpaL gaL dtiL
"Even though it appears easy to say, [actually] doing it is difficult if you do not work at it until it becomes a habit."

แต่หากต่อสู้กันด้วยพละกำลัง ก็ไม่มีทางเทียบได้กับพลังอำนาจรัฐบาล ที่กุมกำลังเจ้าหน้าที่ทหารและตำรวจหลายแสนนายไว้ในมือ
dtaaeL haakL dtaawL suuF ganM duayF phaH laH gamM langM gaawF maiF meeM thaangM thiiapF daiF gapL phaH langM amM naatF ratH thaL baanM theeF goomM gamM langM jaoF naaF theeF thaH haanR laeH dtamM ruaatL laaiR saaenR naaiM waiH naiM meuuM
"But, if they were to use physical violence, there is no way that they can compete with the power of the government which controls hundreds of thousands members of the military and police."

หากท่านเป็นผู้รับไหว้ ท่านเพียงยกมือประนมตอบ แต่มือที่ประนมไม่จำเป็นจะต้องอยู่สูงเหมือนอย่างผู้ไหว้
haakL thanF bpenM phuuF rapH waiF thanF phiiangM yohkH meuuM bpraL nohmM dtaawpL dtaaeL meuuM theeF bpraL nohmM maiF jamM bpenM jaL dtawngF yuuL suungR meuuanR yaangL phuuF waiF
"If you are the person receiving the “wai”, you merely lift your hands with the same gesture in response but you need not lift your hands as high as the person who initiates the “wai” gesture."

หากปริมาณที่จับได้มากเกินความต้องการบริโภคในแต่ละมื้อ จึงเปลี่ยนปลาสดให้อยู่ในรูปแบบอื่น เพื่อไม่ให้เกิดการเน่าเสีย
haakL bpaL riH maanM theeF japL daiF maakF geernM khwaamM dtawngF gaanM baawM riH pho:hkF naiM dtaaeL laH meuuH jeungM bpliianL bplaaM sohtL haiF yuuL naiM ruupF baaepL euunL pheuuaF maiF haiF geertL gaanM naoF siiaR
"If the amount caught is more than can be consumed during their normal meals, the fresh fish are made into other dishes so that fish will not spoil."

หากจับได้ในจำนวนมาก ๆ แม่ก็จะบอกให้แยกปลาที่จับมาได้ใส่คนละกะละมัง
haakL japL daiF naiM jamM nuaanM maakF maakF maaeF gaawF jaL baawkL haiF yaaekF bplaaM theeF japL maaM daiF saiL khohnM laH gaL laH mangM
"If I caught a lot of fish, mother would tell me to separate the fish I caught into different buckets."

คำว่า "หมักปลา" หากเป็นภาษาชาวบ้านอีสาน เขาจะเรียกกันว่า "เอียบปลา"
khamM waaF makL bplaaM haakL bpenM phaaM saaR chaaoM baanF eeM saanR khaoR jaL riiakF ganM waaF iiapL bplaaM
"The term หมักปลา (to ferment fish) in Northeastern village language is เอียบปลา."

หากเปรียบกับคนอีสานชาวบ้านเข้าใจในความหมายเดียวกันกับคำว่า "สีแตก" ไม่ใช่คำหยาบคายแต่อย่างใด...
haakL bpriiapL gapL khohnM eeM saanR chaaoM baanF khaoF jaiM naiM khwaamM maaiR diaaoM ganM gapL khamM waaF seeR dtaaekL maiF chaiF khamM yaapL khaaiM dtaaeL yaangL daiM
"If you think about how Northeastern people understand the meaning of the word สีแตก, you will see that the meaning is not at all rude or coarse..."

...หากแปลความหมาย ก็คือ ลักษณะการกินอาหารที่มากเกินความต้องการของกระเพาะ
haakL bplaaeM khwaamM maaiR gaawF kheuuM lakH saL naL gaanM ginM aaM haanR theeF maakF geernM khwaamM dtawngF gaanM khaawngR graL phawH
"...rather the word can be translated as eating food beyond that which can be consumed normally."

แน่ล่ะหากออกมาไม่ถูกใจแสงดาว เธอก็คงบ่นไปได้สามวันแปดวันจนกว่าจะเบื่อหรือลืมไปเอง
naaeF laF haakL aawkL maaM maiF thuukL jaiM saaengR daaoM thuuhrM gaawF khohngM bohnL bpaiM daiF saamR wanM bpaaetL wanM johnM gwaaL jaL beuuaL reuuR leuumM bpaiM aehngM
"It is certainly true that if it does not please Saengdow, she will complain incessantly for days on end until she gets tired or forgets about it."

หากคนไทยข้ามไปฝั่งลาวคนลาวเขาไม่ยกเว้นให้เหมือนฝั่งเรานะ
haakL khohnM thaiM khaamF bpaiM fangL laaoM khohnM laaoM khaoR maiF yohkH wenH haiF meuuanR fangL raoM naH
"For Thais who go over to Laos, however, the Lao [authorities] do not provide an exemption [from fees] like we do."

หากมีการประเมินกันเป็นทางการจริง ๆ จากตลาดนัดชายแดน ซึ่งมีมากมายหลายแห่งตามแนวแม่น้ำโขง ก็คงเป็นเงินจำนวนมากแน่นอน
haakL meeM gaanM bpraL meernM ganM bpenM thaangM gaanM jingM jingM jaakL dtaL laatL natH chaaiM daaenM seungF meeM maakF maaiM laaiR haengL dtaamM naaeoM maaeF naamH kho:hngR gaawF khohngM bpenM ngernM jamM nuaanM maakF naaeF naawnM
"If we really had an official determination from the many markets along the Mekong River border, [this advantage] would add up to a lot of income."

ใช่ว่าผมไม่เคยลิ้มรสจูบมาก่อน คงน่าสมเพชเวทนาเกินไปหากชายผู้ใช้ชีวิตมาครึ่งหนึ่งของอายุขัยเฉลี่ยมนุษย์ไม่เคยสัมผัสริมฝีปากเคล้าลมหายใจของหญิงสาว
chaiF waaF phohmR maiF kheeuyM limH rohtH juupL maaM gaawnL khohngM naaF sohmR phaehtF waehtF thaH naaM geernM bpaiM haakL chaaiM phuuF chaiH cheeM witH maaM khreungF neungL khaawngR aaM yooH khaiR chaL liiaL maH nootH maiF kheeuyM samR phatL rimM feeR bpaakL khlaaoH lohmM haaiR jaiM khaawngR yingR saaoR
"It is not true that I never had tasted [the sweetness of] a kiss before. It would be such a pity if a man who had lived half his life had never touched the lips or been caressed by the breath of a woman."

เพราะการทำนาซึ่งทำแต่ปีละครั้งนั้น หากข้าวไม่ให้ผลเต็มที่ มีภัยธรรมชาติน้ำท่วมนาล่ม น้ำน้อยข้าวไม่งาม...
phrawH gaanM thamM naaM seungF thamM dtaaeL bpeeM laH khrangH nanH haakL khaaoF maiF haiF phohnR dtemM theeF meeM phaiM thamM maH chaatF naamH thuaamF naaM lohmF naamH naawyH khaaoF maiF ngaamM
"Because growing rice is a one-year-long cycle, if the rice plants do not produce a full crop, or there is a natural disaster, or if flooding causes the fields to collapse, or if a drought causes the rice plants to under-produce..."

ที่โรงแรมสมุยออร์คิดที่คุณจะไปพัก เรามีกุ๊กชาวฝรั่งเศสซึ่งทำอาหารยุโรปเก่งมาก และหากคุณชอบอาหารไทย เขาก็ทำได้ไม่เลวด้วย
theeF ro:hngM raaemM saL muyM aawM khitH theeF khoonM jaL bpaiM phakH raoM meeM gookH chaaoM faL rangL saehtL seungF thamM aaM haanR yooH ro:hpL gengL maakF laeH haakL khoonM chaawpF aaM haanR thaiM khaoR gaawF thamM daiF maiF laayoM duayF
"At the Samui Orchid Hotel, where you'll be staying, we've got a French chef who has a very nice touch with European food. And if you fancy some Thai food, it's good too."

หากเป็นหลายปีก่อน จะถือเป็นความเร็วที่สามารถยืดอกคุยกับเพื่อนบ้านได้สบาย
haakL bpenM laaiR bpeeM gaawnL jaL theuuR bpenM khwaamM reoM theeF saaR maatF yeuutF ohkL khuyM gapL pheuuanF baanF daiF saL baaiM
"If this were many years ago, he would have been able to come early and comfortably chat with his neighbors."

หากจะจบงานนาพร้อม ๆ กับเพื่อนบ้านจำเป็นอย่างยิ่งที่เขาจะต้องออกตัวก่อนใคร ๆ...
haakL jaL johpL ngaanM naaM phraawmH phraawmH gapL pheuuanF baanF jamM bpenM yaangL yingF theeF khaoR jaL dtawngF aawkL dtuaaM gaawnL khraiM khraiM
"If he finishes his work at the same time at his neighbors, it is really important that he gets out to the field before anyone else..."

หากมันหอบหายใจหรือผ่อนฝีเท้าลง เขาจะรู้สึกหวั่นไหวอยู่ลึก ๆ
haakL manM haawpL haaiR jaiM reuuR phaawnL feeR thaaoH lohngM khaoR jaL ruuH seukL wanL waiR yuuL leukH leukH
"If it wheezes or slows its pace, he would become deeply anxious."

ควายจะต้องออกแรงให้มากกว่าหากจะยังคงจังหวะสาวเท้าเท่าเดิม
khwaaiM jaL dtawngF aawkL raaengM haiF maakF gwaaL haakL jaL yangM khohngM jangM waL saaoR thaaoH thaoF deermM
"The buffalo had to work even harder to maintain its normal pace."

หากทุกฝ่าย โดยเฉพาะฝ่ายการเมืองยึดถือเอาประชาชนเป็นหลัก บรรยากาศแห่งการแบ่งฝ่ายแบ่งขั้ว ก็จะลดน้อยลง
haakL thookH faaiL dooyM chaL phawH faaiL gaanM meuuangM yeutH theuuR aoM bpraL chaaM chohnM bpenM lakL banM yaaM gaatL haengL gaanM baengL faaiL baengL khuaaF gaawF jaL lohtH naawyH lohngM
"If every side, especially the political factions, adhers to the principal of 'the people first,' the contentious atmosphere will subside."

หากรักษาเอาไว้ไม่ได้ ก็จะสร้างผลกระทบให้เกิดขึ้นอย่างกว้างขวาง มหาศาล
haakL rakH saaR aoM waiH maiF daiF gaawF jaL saangF phohnR graL thohpH haiF geertL kheunF yaangL gwaangF khwaangR maH haaR saanR
"If we cannot protect [the city], there will be enormous consequences."

หากเชื่อว่าอยู่กับน้ำไม่ฝืนธรรมชาติของน้ำ ก็ต้องมาทบทวนแนวคิดเรื่องการวางผังเมืองและการพัฒนาเมืองกันใหม่ ยกเครื่อง ผังภาคผังเมืองรวม ผังชุมชน การทำถนนหนทางและสะพาน
haakL cheuuaF waaF yuuL gapL naamH maiF feuunR thamM maH chaatF khaawngR naamH gaawF dtawngF maaM thohpH thuaanM naaeoM khitH reuuangF gaanM waangM phangR meuuangM laeH gaanM phatH thaH naaM meuuangM ganM maiL yohkH khreuuangF phangR phaakF phangR meuuangM ruaamM phangR choomM chohnM gaanM thamM thaL nohnR hohnR thaangM laeH saL phaanM
"If we believe that we must co-exist with the water while not subverting its nature, then we must reexamine our notions of urban planning and development, along with overhauling our local, urban-collective and community planning, and our building of roads and bridges."

หากนำเอาวิธีการของคนสมัยก่อนที่เขาอยู่ร่วมกับน้ำได้ด้วยการยกร่องคันดินปลูกต้นผลไม้ ปลูกผัก ก็น่าจะเป็นตัวอย่างที่ดี
haakL namM aoM wiH theeM gaanM khaawngR khohnM saL maiR gaawnL theeF khaoR yuuL ruaamF gapL naamH daiF duayF gaanM yohkH raawngF khanM dinM bpluukL dtohnF phohnR laH maaiH bpluukL phakL gaawF naaF jaL bpenM dtuaaM yaangL theeF deeM
"If we were to adopt the way people of previous generations learned to live with the water, hoeing up earthen ridges and scooping out furrows to plant their fruit trees and vegetables, we would benefit from their example."

หากคนคนไทยจะอยู่กันที่นี่ หากจะตั้งเมืองหลวงกันตรงนี้...
haakL khohnM khohnM thaiM jaL yuuL ganM theeF neeF haakL jaL dtangF meuuangM luaangR ganM dtrohngM neeH
"If the Thai people are going to live here – if they are going set up their capital city right in this very location..."

เราไม่มั่นใจว่าหากแก้ไขรัฐธรรมนูญแล้ว จะเกิดปัญหาแทรกซ้อนอะไรขึ้นมา
raoM maiF manF jaiM waaF haakL gaaeF khaiR ratH thaL thamM maH nuunM laaeoH jaL geertL bpanM haaR saaekF saawnH aL raiM kheunF maaM
"We are not certain what problems and complications will arise if the constitution is amended."

หากการทำงานของตำรวจท้องที่ยังเป็นไปในแบบลูบหน้าปะจมูกแบบนี้ การปราบปรามแบบจริงจังคงเป็นไปได้ยาก
haakL gaanM thamM ngaanM khaawngR dtamM ruaatL thaawngH theeF yangM bpenM bpaiM naiM baaepL luupF naaF bpaL jaL muukL baaepL neeH gaanM bpraapL bpraamM baaepL jingM jangM khohngM bpenM bpaiM daiF yaakF
"If the actions of the local police continue to reflect their concern regarding collateral damage to their own wealth, it will be difficult to truly eradicate [this activity]."

หากไม่มีรุ้งกินน้ำหลากสี เราจะบอกได้หรือว่าสีนั้นงดงาม เพริศแพร้วพรรณรายยิ่ง
haakL maiF meeM roongH ginM naamH laakL seeR raoM jaL baawkL daiF reuuR waaF seeR nanH ngohtH ngaamM phreertF phraaeoH phanM raaiM yingF
"If there were no rainbows of many colors, could we say how beautifully resplendent their colors were?"

๒. ควรเสิร์ฟอาหารก่อนเสิร์ฟเครื่องดื่มมึนเมา เพราะหากดื่มแอลกอฮอล์ตอนท้องว่างจะทำให้เมาเร็วขึ้น
saawngR khuaanM seerfL aaM haanR gaawnL seerfL khreuuangF deuumL meunM maoM phrawH haakL deuumL aaenM gaawM haawM dtaawnM thaawngH waangF jaL thamM haiF maoM reoM kheunF
"2. You should serve food before you serve alcoholic beverages because if people drink on an empty stomach they will get drunk more quickly."

หากงานงานปาร์ตี้กับเพื่อนบังเอิญจัดวันเดียวกับงานบริษัท ต้องเลือกงานงานปาร์ตี้ของบริษัท
haakL ngaanM ngaanM bpaaM dteeF gapL pheuuanF bangM eernM jatL wanM diaaoM gapL ngaanM baawM riH satL dtawngF leuuakF ngaanM ngaanM bpaaM dteeF khaawngR baawM riH satL
"If by happenstance the company party happens to coincide with a party with your friends, you should choose the company party."

หากเหตุสุดวิสัยจริง ๆ ต้องรีบแจ้งหัวหน้าให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเร็วได้
haakL haehtL sootL wiH saiR jingM jingM dtawngF reepF jaaengF huaaR naaF haiF reoM theeF sootL thaoF theeF jaL reoM daiF
"If an emergency [prevents you from attending], you need to tell your boss as soon as possible."

๖. หากออฟฟิศไม่ได้สนับสนุนให้พาญาติพี่น้อง สามี ภรรยา แฟน หรือลูกมาร่วมงาน ก็ไม่ควรพาสมาชิกในครอบครัวมา...
hohkL haakL aawfL fitH maiF daiF saL napL saL noonR haiF phaaM yaatF pheeF naawngH saaR meeM phanM raH yaaM faaenM reuuR luukF maaM ruaamF ngaanM gaawF maiF khuaanM phaaM saL maaM chikH naiM khraawpF khruaaM maaM
"6. If your office does not support your bringing relatives, husbands, wives, or friends and children to the party, then you should not bring them along..."

หากเป็นพนักงานที่ยังอยู่ในช่วงทดลองงานไม่ควรดื่มเลย
haakL bpenM phaH nakH ngaanM theeF yangM yuuL naiM chuaangF thohtH laawngM ngaanM maiF khuaanM deuumL leeuyM
"If you are an employee in probational status, you should not drink at all."

๙. หากจะถ่ายรูปกับเพื่อนร่วมงานที่ไม่สนิทกันก็ควรขออนุญาตก่อนเพราะบางคนไม่ชอบให้นำรูปไปลงในเฟซบุ๊ก
gaoF haakL jaL thaaiL ruupF gapL pheuuanF ruaamF ngaanM theeF maiF saL nitL ganM gaawF khuaanM khaawR aL nooH yaatF gaawnL phrawH baangM khohnM maiF chaawpF haiF namM ruupF bpaiM lohngM naiM faehsF bookH
"9. If you [intend to] take pictures of employees at the party with whom you are not especially close, you should ask their permission first because some people do not like their pictures put on Facebook."

๑๐. หากงานปาร์ตี้ในบริษัทที่มีพนักงานต่างชาติที่ทักทายด้วยการจับมือ เวลาถือเครื่องดื่มควรถือด้วยมือซ้ายเพราะเวลาจับมือนั้นจับด้วยมือขวา
sipL haakL ngaanM bpaaM dteeF naiM baawM riH satL theeF meeM phaH nakH ngaanM dtaangL chaatF theeF thakH thaaiM duayF gaanM japL meuuM waehM laaM theuuR khreuuangF deuumL khuaanM theuuR duayF meuuM saaiH phrawH waehM laaM japL meuuM nanH japL duayF meuuM khwaaR
"10. If the party is attended by foreigners who greet you with a handshake, when you carry your drink you should hold it in your left hand because you shake hands with your right hand."

หากถือเครื่องดื่มมือขวา มืออาจจะเย็นและเปียกจากเครื่องดื่ม
haakL theuuR khreuuangF deuumL meuuM khwaaR meuuM aatL jaL yenM laeH bpiiakL jaakL khreuuangF deuumL
"If you hold your drink in your right hand, you hand will be cold and wet."

๑๑. ไม่ควรเอาอาหารใส่ถุงกลับบ้านหากเจ้านายไม่คะยั้นคะยอ เพราะทำให้ดูเป็นคนเห็นแก่ตัวเอาเปรียบ
sipL etL maiF khuaanM aoM aaM haanR saiL thoongR glapL baanF haakL jaoF naaiM maiF khaH yanH khaH yaawM phrawH thamM haiF duuM bpenM khohnM henR gaaeL dtuaaM aoM bpriiapL
"11. You should not pack up food to take home in a bag unless the boss specifically encourages you to do so because [taking food home] makes you appear selfish and willing to take advantage of others."

หากฝนฟ้าไม่เป็นใจ เราจะต้องขาดทุน
haakL fohnR faaH maiF bpenM jaiM raoM jaL dtawngF khaatL thoonM
"If the weather is not favorable, we will certainly lose money."

หากเศรษฐกิจยุโรปหดตัวลง ย่อมกระทบเศรษฐกิจของประเทศคู่ค้าของไทยอย่างหลีกเลี่ยงได้ยาก
haakL saehtL thaL gitL yooH ro:hpL hohtL dtuaaM lohngM yaawmF graL thohpH saehtL thaL gitL khaawngR bpraL thaehtF khuuF khaaH khaawngR thaiM yaangL leekL liiangF daiF yaakF
"If the European economy shrinks, it will be difficult to avoid a [negative] effect on the economies of Thailand’s trading partners."

หากมีการอนุรักษ์คูและกำแพงเมืองเดิมไว้ เมืองเก่าโคราชมีขนาดใกล้เคียงกับเมืองเก่าเชียงใหม่ ก็จะสวยงามเช่นกัน
haakL meeM gaanM aL nooH rakH khuuM laeH gamM phaaengM meuuangM deermM waiH meuuangM gaoL kho:hM raatF meeM khaL naatL glaiF khiiangM gapL meuuangM gaoL chiiangM maiL gaawF jaL suayR ngaamM chenF ganM
"If Khorat, which is about the same size as old Chiang Mai, was to have a program to restore the moats and walls of the original city, the results would be just as attractive."

หากมีการปรับเส้นทางและเพิ่มจำนวนรถ ก็น่าจะช่วยแก้ปัญหาได้...
haakL meeM gaanM bprapL senF thaangM laeH pheermF jamM nuaanM rohtH gaawF naaF jaL chuayF gaaeF bpanM haaR daiF
"If the roads were repaired and the number of [these minibuses] increased, it would go a long way toward solving the traffic problems."

สามีของเธอจะเป็นผู้รับผลประโยชน์ทั้งหมดหากเธอเสียชีวิตหรือมีอันเป็นไป
saaR meeM khaawngR thuuhrM jaL bpenM phuuF rapH phohnR bpraL yo:htL thangH mohtL haakL thuuhrM siiaR cheeM witH reuuR meeM anM bpenM bpaiM
"Your husband will receive all the proceeds if you die or if anything bad happens [to you]."

หากไม่มีการแก้ไขรับมือทันท่วงที ปัญหานี้อาจขยายตัวบานปลายกลายเป็นเรื่องใหญ่ของวงการพัฒนาที่อยู่อาศัยได้เช่นกัน
haakL maiF meeM gaanM gaaeF khaiR rapH meuuM thanM thuaangF theeM bpanM haaR neeH aatL khaL yaaiR dtuaaM baanM bplaaiM glaaiM bpenM reuuangF yaiL khaawngR wohngM gaanM phatH thaH naaM theeF yuuL aaM saiR daiF chenF ganM
"If there is no quick resolution, this problem might have an extremely serious economic effect on the residential real estate development community."

หากเป็นเช่นนั้นรัฐบาลต้องหาทางออกและแสดงความรับผิดชอบไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง
haakL bpenM chenF nanH ratH thaL baanM dtawngF haaR thaangM aawkL laeH saL daaengM khwaamM rapH phitL chaawpF maiF thaangM daiM gaawF thaangM neungL
"If that is what [the situation] is, the government needs to find a way out and in some form or fashion demonstrate its sense of responsibility."

หากเราทุกคนต้องซื้อทรัพย์สินทางปัญญาไปหมด แค่จะกินข้าวก็แพงเสียจนคนส่วนใหญ่เข้าไม่ถึงอาหาร
haakL raoM thookH khohnM dtawngF seuuH sapH sinR thaangM bpanM yaaM bpaiM mohtL khaaeF jaL ginM khaaoF gaawF phaaengM siiaR johnM khohnM suaanL yaiL khaoF maiF theungR aaM haanR
"If everyone of us had to incur the costs of intellectual property, even eating would become prohibitively expensive such that most people would not have access to food."

ก.ว่ากันว่า หากเราทำความดี ผลของกรรมดีจะส่งให้เราถึงชาติหน้า
waaF ganM waaF haakL raoM thamM khwaamM deeM phohnR khaawngR gamM deeM jaL sohngL haiF raoM theungR chaatF naaF
"They say that if we do good [in this life], good things will come to us in the next life."

คุณจะทำให้ทั้งตัวคุณเองและคนอื่นตาย หากคุณขี่รถจักรยานยนต์ย้อนศรโดยไม่เปิดไฟ
khoonM jaL thamM haiF thangH dtuaaM khoonM aehngM laeH khohnM euunL dtaaiM haakL khoonM kheeL rohtH jakL graL yaanM yohnM yaawnH saawnR dooyM maiF bpeertL faiM
"You are going to get yourself or someone else killed if you ride your motorcycle on the wrong side of the road with your lights switched off."

คุณจะทำให้ทั้งตัวคุณเองและคนอื่นเป็นอันตรายถึงชีวิต หากคุณขี่รถจักรยานยนต์ย้อนศรโดยไม่เปิดไฟ
khoonM jaL thamM haiF thangH dtuaaM khoonM aehngM laeH khohnM euunL bpenM anM dtaL raaiM theungR cheeM witH haakL khoonM kheeL rohtH jakL graL yaanM yohnM yaawnH saawnR dooyM maiF bpeertL faiM
"You are going to get yourself or someone else killed if you ride your motorcycle on the wrong side of the road with your lights switched off."

หากจำกันได้หลังวิกฤตนิวเคลียร์ที่ญี่ปุ่นอันเกิดจากสึนามิที่ถล่มเตาปฏิกรณ์ปรมาณูที่ฟุคุชิมาประเทศเยอรมนีก็ออกมาประกาศครึกโครมไปทั่วโลกว่า...
haakL jamM ganM daiF langR wiH gritL niuM khliiaM theeF yeeF bpoonL anM geertL jaakL seuL naaM miH theeF thaL lohmL dtaoM bpaL dtiL gaawnM bpaL raH maaM nuuM theeF fooH khooH chiH maaM bpraL thaehtF yuuhrM raH maH neeM gaawF aawkL maaM bpraL gaatL khreukH khro:hmM bpaiM thuaaF lo:hkF waaF
"If you think back to the period after the nuclear crisis in Japan after the tsunami which hit the Fukushima nuclear reactor, [you will recall that] Germany announced for the entire world to hear that..."

หากไปอนุญาตมากกว่านั้น เดี๋ยวก็ทำเป็นทรงเกาหลี ญี่ปุ่น วุ่นวายไปหมด
haakL bpaiM aL nooH yaatF maakF gwaaL nanH diaaoR gaawF thamM bpenM sohngM gaoM leeR yeeF bpoonL woonF waaiM bpaiM mohtL
If you are given permission to do more than [cut your hair longer], you will look messy, like Koreans or Japanese teenagers.

ชีวิตคู่นั้น ปกติต้องอยู่กันเป็นคู่ หากคนหนึ่งคนใดต้องจากไป ชีวิตของคนที่เหลือก็ต้องดำเนินต่อไป
cheeM witH khuuF nanH bpaL gaL dtiL dtawngF yuuL ganM bpenM khuuF haakL khohnM neungL khohnM daiM dtawngF jaakL bpaiM cheeM witH khaawngR khohnM theeF leuuaR gaawF dtawngF damM neernM dtaawL bpaiM
"These two have been living together [for many years]. If one of them dies, the other one will just have to find a way to carry on."

คนที่ได้ฟังหากอยู่ในกลุ่มที่เป็นสาวก ก็หลงเชื่อพากันวิตกทุกข์ร้อนกันไปใหญ่เกรงกลัวไปว่าสามารถพาประเทศย่อยยับไปต่อหน้า
khohnM theeF daiF fangM haakL yuuL naiM gloomL theeF bpenM saaR wohkH gaawF lohngR cheuuaF phaaM ganM wiH dtohkL thookH raawnH ganM bpaiM yaiL graehngM gluaaM bpaiM waaF saaR maatF phaaM bpraL thaehtF yaawyF yapH bpaiM dtaawL naaF
Among the people to whom I have spoken, the [government] supporters are all becoming extremely concerned; they are afraid that the country is moving toward disintegration.

เขาก็ไม่ได้มีการวางแผน แต่หากจะเกิดเหตุการณ์อะไร ๆ ขึ้นมาก็จะเกิดแบบปุบปับ
khaoR gaawF maiF daiF meeM gaanM waangM phaaenR dtaaeL haakL jaL geertL haehtL gaanM aL raiM aL raiM kheunF maaM gaawF jaL geertL baaepL bpoopL bpapL
"He was not prepared at all, but if anything did come up, he would be able to come up with something in an instant."

หากการอภิปรายเป็นไปเพื่อเอาชนะคะคาน หรือแสวงหาความได้เปรียบเล็ก ๆ น้อย ๆ จากถ้อยคำเสียดสีประชดประชันไม่เพียงแต่คุณค่าของการอภิปรายจะลดน้อยถอยลงไป
haakL gaanM aL phiH bpraaiM bpenM bpaiM pheuuaF aoM chaH naH khaH khaanM reuuR saL waaengR haaR khwaamM daiF bpriiapL lekH lekH naawyH naawyH jaakL thaawyF khamM siiatL seeR bpraL chohtH bpraL chanM maiF phiiangM dtaaeL khoonM naH khaaF khaawngR gaanM aL phiH bpraaiM jaL lohtH naawyH thaawyR lohngM bpaiM
If we are going to debate for the sake of being contentious or to seek some minor advantage through the use of derogatory and abusive language, then not only will the debate have lost whatever value it had...

หากจำไม่ผิด ตอนผู้เขียนยังเด็กอยู่สหรัฐอเมริกาได้ชื่อว่าเป็นหัวรถจักรเศรษฐกิจของโลก
haakL jamM maiF phitL dtaawnM phuuF khiianR yangM dekL yuuL saL haL ratH aL maehM riH gaaM daiF cheuuF waaF bpenM huaaR rohtH jakL saehtL thaL gitL khaawngR lo:hkF
"If memory serves, when the writer was a child, the United States had the reputation of being the engine of the global economy."

แต่เมื่อชีววิทยาตะวันตกแพร่หลายมากขึ้น ก็เริ่มมีผู้ท้วงว่าสองอย่างนี้ไม่ใช่ปลา หากเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่อาศัยอยู่ในน้ำเท่านั้น
dtaaeL meuuaF cheeM waH witH thaH yaaM dtaL wanM dtohkL phraaeF laaiR maakF kheunF gaawF reermF meeM phuuF thuaangH waaF saawngR yaangL neeH maiF chaiF bplaaM haakL bpenM satL liiangH luukF duayF nohmM theeF aaM saiR yuuL naiM naamH thaoF nanH
However, as western biological knowledge became widespread, people started to argue that these two species were not “fish”, but, rather were mammals which lived exclusively in the sea.

แต่หากท่านมิได้ใช้ยางรถยนต์ขนาดเดียวกันกับยางที่ติดรถมา ท่านควรขอคำแนะนำเกี่ยวกับอัตราสูบลมยางที่เหมาะสมจากโรงงานผู้ผลิตรถยนต์ หรือร้านจำหน่ายยางรถยนต์
dtaaeL haakL thanF miH daiF chaiH yaangM rohtH yohnM khaL naatL diaaoM ganM gapL yaangM theeF dtitL rohtH maaM thanF khuaanM khaawR khamM naeH namM giaaoL gapL atL raaM suupL lohmM yaangM theeF mawL sohmR jaakL ro:hngM ngaanM phuuF phaL litL rohtH yohnM reuuR raanH jamM naaiL yaangM rohtH yohnM
However, if you are not using the same size tires that came with the car, you should request the recommended appropriate tire pressure from the company which manufactured your car or the tire dealer.

หากท่านทำการตรวจเช็คอัตราลมในขณะนั้น ก็จะได้ค่าที่ไม่ถูกต้อง
haakL thanF thamM gaanM dtruaatL chekH atL raaM lohmM naiM khaL naL nanH gaawF jaL daiF khaaF theeF maiF thuukL dtawngF
If you check your air pressure under those circumstances, you will get an incorrect reading.

โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากยางรถยนต์ที่ท่านกำลังใช้อยู่เป็นยางเรเดียยล
dooyM chaL phawH yaangL yingF haakL yaangM rohtH yohnM theeF thanF gamM langM chaiH yuuL bpenM yaangM raehM diiaM yohnM
[This is] especially true if your car uses radial tires.

หากเกิดการกระจายน้ำหนักไม่ถูกต้องของยางรถยนต์ และกระทะล้อ จะก่อให้เกิดอาการสั่นสะท้านขึ้นขณะที่รถวิ่ง
haakL geertL gaanM graL jaaiM namH nakL maiF thuukL dtawngF khaawngR yaangM rohtH yohnM laeH graL thaH laawH jaL gaawL haiF geertL aaM gaanM sanL saL thaanH kheunF khaL naL theeF rohtH wingF
If the weight is not correctly distributed within each tire and rim unit, shaking and vibration will occur when the car is in motion.

หากไม่ระมัดระวังถ้อยคำอาจถึงขั้นเสียเพื่อนและได้ศัตรูกลับมาโดยไม่รู้ตัว
haakL maiF raH matH raH wangM thaawyF khamM aatL theungR khanF siiaR pheuuanF laeH daiF satL dtruuM glapL maaM dooyM maiF ruuH dtuaaM
"If we are not careful with our words, it might come to the point where we inadvertently lose friends or create enemies."

แต่อย่างว่าโรงเรียนผมอยู่ไกลถึงย่านเขตบางเขน หากเดินทางเองก็ต้องโหนรถเมล์ถึงสองต่อกว่าจะถึง
dtaaeL yaangL waaF ro:hngM riianM phohmR yuuL glaiM theungR yaanF khaehtL baangM khaehnR haakL deernM thaangM aehngM gaawF dtawngF ho:hnR rohtH maehM theungR saawngR dtaawL gwaaL jaL theungR
"But, as I have said, my school is located close to Bang Kaen; if I went by myself, I would have to hang off two bus connections to get there."

จริง ๆ แล้วผมเป็นห่วงพ่อมากกว่า เกิดอะไรขึ้นบ้าง ไม่รู้หากพ่อไปจริงตามที่พูด
jingM jingM laaeoH phohmR bpenM huaangL phaawF maakF gwaaL geertL aL raiM kheunF baangF maiF ruuH haakL phaawF bpaiM jingM dtaamM theeF phuutF
"In fact, I was more worried that something would happen to my father; I didn’t know if he really went [to the rally] as he said [he would]."

หากคุณขืนจะมัวแต่คิดเล็กคิดน้อย ไม่ดูภาพรวม ไม่มีทางโครงการนี้จะเสร็จทันใจแน่
haakL khoonM kheuunR jaL muaaM dtaaeL khitH lekH khitH naawyH maiF duuM phaapF ruaamM maiF meeM thaangM khro:hngM gaanM neeH jaL setL thanM jaiM naaeF
"If you insist on being all caught up with sweating the small stuff and can’t see the big picture, the project will never be finished on time."

ข. หากเปลี่ยนแล้วสบายใจ ก็เป็นเรื่องที่ดีครับ คนเราอยู่ด้วยกำลังใจ แต่โดยหลักความเป็นจริงแล้ว การกระทำของเราน่าจะมีผลมากกว่านะครับ
haakL bpliianL laaeoH saL baaiM jaiM gaawF bpenM reuuangF theeF deeM khrapH khohnM raoM yuuL duayF gamM langM jaiM dtaaeL dooyM lakL khwaamM bpenM jingM laaeoH gaanM graL thamM khaawngR raoM naaF jaL meeM phohnR maakF gwaaL naH khrapH
"If changing your name will make you feel better, then it would be best to do so. We are able to survive due to our positive attitudes towards life, but in reality, what we actually do and the actions we actually take are likely to have a greater effect [on our lives]."

ตั้งแต่เช้า ก็ถูกปลุกด้วยรถขายผักขายเนื้อ หรือหากเป็นช่วงฤดูเลือกตั้งก็ถูกปลุกด้วยรถหาเสียง
dtangF dtaaeL chaaoH gaawF thuukL bplookL duayF rohtH khaaiR phakL khaaiR neuuaH reuuR haakL bpenM chuaangF reuH duuM leuuakF dtangF gaawF thuukL bplookL duayF rohtH haaR siiangR
"From early morning we are woken up by vehicles selling meat and vegetables or, if we find ourselves in election season, we are woken up by campaign ads."

หากวงดนตรีไม่ได้รับที่พักระดับห้าดาว งานก็ตกม้าตาย
haakL wohngM dohnM dtreeM maiF daiF rapH theeF phakH raH dapL haaF daaoM ngaanM gaawF dtohkL maaH dtaaiM
"If the band isn’t given a 5 star hotel, this event is dead in the water."

หากเธอเดินทันเขา ก็ไม่รู้จะคุยกันรู้เรื่องหรือเปล่า
haakL thuuhrM deernM thanM khaoR gaawF maiF ruuH jaL khuyM ganM ruuH reuuangF reuuR bplaaoL
"If she catches up with him I wonder if they’re gonna actually be able to talk sense to each other or not."

หากไม่ได้ใช้พริกไทยยี่ห้อสวนไทยภารกิจการทำอาหาร ก็ตกม้าตายนะครับ
haakL maiF daiF chaiH phrikH thaiM yeeF haawF suaanR thaiM phaaM raH gitL gaanM thamM aaM haanR gaawF dtohkL maaH dtaaiM naH khrapH
"If you don’t use Suan Thai brand pepper, your cooking mission will be stopped dead in its tracks."

"ความผิดพลาด" จาก "ความไม่รู้" คงเยอะกว่านี้ หากไม่ได้ "แป้ง" รุ่นน้องที่เคยทำกิจกรรมที่ธรรมศาสตร์ช่วยเหลือ
khwaamM phitL phlaatF jaakL khwaamM maiF ruuH khohngM yuhH gwaaL neeH haakL maiF daiF bpaaengF roonF naawngH theeF kheeuyM thamM gitL jaL gamM theeF thamM maH saatL chuayF leuuaR
"We would have many more mistakes out of own ignorance if we didn’t have Baeng, one of our younger members who had done this kind of thing before at Thammasat, helping us."

"หากมีชีวิตที่มีแต่เที่ยวเล่นจะต้องพบจุดจบเช่นนี้
haakL meeM cheeM witH theeF meeM dtaaeL thiaaoF lenF jaL dtawngF phohpH jootL johpL chenF neeH
"“If one lives a life of only leisure, one must always come to an end like this."

ด้านตำรวจเชื่อว่าเขาอาจจะหลับใน เพราะหากขับรถเร็วจนเสียหลักก็น่าจะมีรอยเบรคอยู่บ้าง แต่นี่ไม่มีร่องรอย
daanF dtamM ruaatL cheuuaF waaF khaoR aatL jaL lapL naiM phrawH haakL khapL rohtH reoM johnM siiaR lakL gaawF naaF jaL meeM raawyM braehkL yuuL baangF dtaaeL neeF maiF meeM raawngF raawyM
"The police believed that he might have dozed off because if he was driving so fast that he lost control, there ought to have been skid marks. But there were no such marks."

วัดก็เป็นสถานที่สำหรับกิจกรรมของคนแก่ได้อีกมากนอกจากฟังเทศน์ฟังธรรมแล้ว หากชาวบ้านรู้สึกว่าวัดเป็นสมบัติของตนเองคนแก่ก็จะเข้าไปทำกิจกรรมหลายอย่างในวัด นับตั้งแต่ดูแลรักษาความสะอาดไปจนถึงเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในการจัดงานของวัด
watH gaawF bpenM saL thaanR theeF samR rapL gitL jaL gamM khaawngR khohnM gaaeL daiF eekL maakF naawkF jaakL fangM thaehtF fangM thamM laaeoH haakL chaaoM baanF ruuH seukL waaF watH bpenM sohmR batL khaawngR dtohnM aehngM khohnM gaaeL gaawF jaL khaoF bpaiM thamM gitL jaL gamM laaiR yaangL naiM watH napH dtangF dtaaeL duuM laaeM rakH saaR khwaamM saL aatL bpaiM johnM theungR bpenM huaaR riaaoF huaaR raaengM naiM gaanM jatL ngaanM khaawngR watH
"The temple is the primary location for the activities of older people. In addition to listening to Buddhist sermons, if people in the community feel that the temple belongs to them, the older members of the community conduct many of the activities of the temple, all the way from cleaning the temple to acting as kingpins in the various temple festivals."

หากท่านเห็นแก่อนาคตประวัติศาสตร์จะจารึกชื่อและความกล้าหาญของท่านไว้อย่างน่าภาคภูมิใจไปอีกหลายชั่วคน
haakL thanF henR gaaeL aL naaM khohtH bpraL watL saatL jaL jaaM reukH cheuuF laeH khwaamM glaaF haanR khaawngR thanF waiH yaangL naaF phaakF phuuM miH jaiM bpaiM eekL laaiR chuaaF khohnM
"If you look toward the future, history will remember you and your bravery with pride for many generations."

ไม่ว่าสถาบันการเงินนั้นจะแข็งแกร่งเพียงใด แต่หากถูกถอนเงินพร้อมๆกัน โอกาสที่จะเกิดภาวะระส่ำระสายก็มีสูงมาก และอาจลามไปถึงธนาคารอื่นๆด้วย
maiF waaF saL thaaR banM gaanM ngernM nanH jaL khaengR graengL phiiangM daiM dtaaeL haakL thuukL thaawnR ngernM phraawmH phraawmH ganM o:hM gaatL theeF jaL geertL phaaM waH raH samL raH saaiR gaawF meeM suungR maakF laeH aatL laamM bpaiM theungR thaH naaM khaanM euunL euunL duayF
"Irrespective of how strong the financial institutions are, if [these banks] are subject to many simultaneous withdrawals, the likelihood for financial chaos is great and [this chaos] might spread to other banks as well."

ถ้านกถ่ายรดบนศีรษะเชื่อว่าจะโชคร้าย หากกำลังจะออกเดินทาง แล้วถูกนกถ่ายรดที่ศีรษะซะก่อน ให้หยุดการเดินทางทันที หรือเลื่อนกำหนดออกไปเป็นวันรุ่งขึ้น
thaaF nohkH thaaiL rohtH bohnM seeR saL cheuuaF waaF jaL cho:hkF raaiH haakL gamM langM jaL aawkL deernM thaangM laaeoH thuukL nohkH thaaiL rohtH theeF seeR saL saH gaawnL haiF yootL gaanM deernM thaangM thanM theeM reuuR leuuanF gamM nohtL aawkL bpaiM bpenM wanM roongF kheunF
"If a bird defecates on your head, we believe that this will bring bad luck. If you are just about to go on a journey, and a bird defecates on your head, you should stop your trip right then and there or postpone your trip to the next day."

แต่บางทีแล้วอุปสรรคของการปรองดองอาจไม่ได้อยู่ที่ความแตกต่างหรือแบ่งแยกหากอยู่ที่การยอมรับกติกาตามพัฒนาการของประชาธิปไตย
dtaaeL baangM theeM laaeoH oopL bpaL sakL khaawngR gaanM bpraawngM daawngM aatL maiF daiF yuuL theeF khwaamM dtaaekL dtaangL reuuR baengL yaaekF haakL yuuL theeF gaanM yaawmM rapH gaL dtiL gaaM dtaamM phatH thaH naaM gaanM khaawngR bpraL chaaM thipH bpaL dtaiM
"But sometimes, obstacles to reconciliation may not have been about divisions and differences, but rather with the [people’s] acceptance of the rules by which democracy is developed."

หากจัดระเบียบความขัดแย้งให้เข้ากฎกติกามารยาทอันเป็นที่ยอมรับในประชาคมโลก กลไกความสุขก็จะเดินหน้าต่อไปได้
haakL jatL raH biiapL khwaamM khatL yaaengH haiF khaoF gohtL gaL dtiL gaaM maaM raH yaatF anM bpenM theeF yaawmM rapH naiM bpraL chaaM khohmM lo:hkF gohnM gaiM khwaamM sookL gaawF jaL deernM naaF dtaawL bpaiM daiF
"If disagreements can be managed according to a set of regulations and ethics which are accepted by the international community, the mechanisms through which happiness can be achieved can move forward [successfully]."

ทั้งจริง ๆ แล้ว หากศึกษาประเทศอื่นให้ชัด จะพบว่านั่นเป็นความเข้าใจไปเองฝ่ายเดียว
thangH jingM jingM laaeoH haakL seukL saaR bpraL thaehtF euunL haiF chatH jaL phohpH waaF nanF bpenM khwaamM khaoF jaiM bpaiM aehngM faaiL diaaoM
"If fact, if one studies other countries carefully, one will find that this is only a one-sided perspective [on the effects of foreign culture]."

หากมีเรื่องราวต่าง ๆมาทำให้เรากังวลใจเรื่องราวเหล่านั้นก็มักจะทำให้เราไม่ค่อยมีกระจิตกระใจจะต่อสู้ต่อกรกับปัญหา
haakL meeM reuuangF raaoM dtaangL dtaangL maaM thamM haiF raoM gangM wohnM jaiM reuuangF raaoM laoL nanH gaawF makH jaL thamM haiF raoM maiF khaawyF meeM graL jitL graL jaiM jaL dtaawL suuF dtaawL gaawnM gapL bpanM haaR
"If there are various matters which cause us anxiety, these matters are likely to sap the enthusiasm we need to wrestle with our problems."

หากรัฐธรรมนูญที่ออกมาถูกมองว่าเอื้อประโยชน์ ให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง จะเป็นจุดที่ทำให้ความขัดแย้งกลับมาอีกครั้ง
haakL ratH thaL thamM maH nuunM theeF aawkL maaM thuukL maawngM waaF euuaF bpraL yo:htL haiF faaiL daiM faaiL neungL jaL bpenM jootL theeF thamM haiF khwaamM khatL yaaengH glapL maaM eekL khrangH
"If the constitutions which emerges is viewed as giving a leg up to one particular group over another, it will yet again become a point of contention and dissention."

หากฉันรู้ซักนิดว่าเธอรักฉัน ฉันคงเลือกคุณ คุณน่าจะบอกผมซักนิด
haakL chanR ruuH sakH nitH waaF thuuhrM rakH chanR chanR khohngM leuuakF khoonM khoonM naaF jaL baawkL phohmR sakH nitH
"If I had the slightest clues that you loved me, I would probably have chosen you. You should have given me some sort of clue."

หากจะใช้วันหยุดเพียงวันสองวันก็คงจะต้องไปเยี่ยมน้ำตก
haakL jaL chaiH wanM yootL phiiangM wanM saawngR wanM gaawF khohngM jaL dtawngF bpaiM yiiamF namH dtohkL
"If you have only a day or two of vacation, you should go visit a waterfall."

หากมีงานใดที่จะต้องขออนุมัติการใช้จ่าย เขาก็ให้โดยไม่อิดเอื้อน
haakL meeM ngaanM daiM theeF jaL dtawngF khaawR aL nooH matH gaanM chaiH jaaiL khaoR gaawF haiF dooyM maiF itL euuanF
"If there is any task for which [you] need permission to spend money, he would give it without hesitation."

เราจะรู้อยู่เสมอว่าหากเราเป็นเด็กดีครูใหญ่เฮี้ยบ จะหันมาเอ็นดูเราเป็นพิเศษ
raoM jaL ruuH yuuL saL muuhrR waaF haakL raoM bpenM dekL deeM khruuM yaiL hiiapH jaL hanR maaM enM duuM raoM bpenM phiH saehtL
"We always know that if we are well-behaved children, a very strict principal will turn around and be especially kind to us."

หากคุณอยากได้ผ้าเนื้อดีราคารับได้ เห็นทีต้องเดินถามราคาหลายๆร้านแล้วก็เริ่มการเจรจาต่อรองราคาณบัดนั้นเลยล่ะค่ะ
haakL khoonM yaakL daiF phaaF neuuaH deeM raaM khaaM rapH daiF henR theeM dtawngF deernM thaamR raaM khaaM laaiR laaiR raanH laaeoH gaawF reermF gaanM jaehnM raH jaaM dtaawL raawngM raaM khaaM naH batL nanH leeuyM laF khaF
"If you want to buy high-quality cloth at a reasonable price, you need to ask about the prices in lots of shops and the begin to negotiate or bargain for a good price."

หากไม่คิดจะเป็นผู้ให้ แล้วเหตุไฉนจะได้เป็นผู้รับ
haakL maiF khitH jaL bpenM phuuF haiF laaeoH haehtL chaL naiR jaL daiF bpenM phuuF rapH
"If you are not willing to be a giver, what makes you think you can be a taker? "If you are not thinking of being a giver, how can you be a taker?" "He who wishes to receive, must be willing to give."

และแน่นอน ผลจะกลับเป็นตรงกันข้ามโดยพลันหากกรณีนี้พลิกผันขึ้นมา
laeH naaeF naawnM phohnR jaL glapL bpenM dtrohngM ganM khaamF dooyM phlanM haakL gaL raH neeM neeH phlikH phanR kheunF maaM
"And, undoubtedly, the reverse will immediately become true if the outcome [of the case] is the opposite."

แต่หากแมวดำไม่ใช่แมวดำแล้วไซร้ ย่อมไม่อาจยอมให้กล่องนั้นถูกเปิดออกได้โดยเด็ดขาด
dtaaeL haakL maaeoM damM maiF chaiF maaeoM damM laaeoH saiH yaawmF maiF aatL yaawmM haiF glaawngL nanH thuukL bpeertL aawkL daiF dooyM detL khaatL
"But if the black cat is not black at all, then you would absolutely would not let anyone open the box."

ป.ล. เรื่องราวใด ๆ หากไม่อาจตั้งคำถาม ไม่อาจวิพากษ์อย่างศิวิไลซ์ ล้วนไม่อาจเชื่อถือได้โดยสนิทใจ
bpaawM laawM reuuangF raaoM daiM haakL maiF aatL dtangF khamM thaamR maiF aatL wiH phaakF yaangL siL wiH laiM luaanH maiF aatL cheuuaF theuuR daiF dooyM saL nitL jaiM
"PS. As with any proposition, if you can't ask questions, if you're not allowed to form judgments in a civilized manner, then, you should not believe them with absolute certainty."

แม้แต่ผู้ที่ถูกเวนคืนที่ดินไปก่อสร้างทางด่วน หากที่ดินที่ถูกเวนคืนกลายเป็นทางวิ่งหรือส่วนประกอบ ก็พอทำใจ
maaeH dtaaeL phuuF theeF thuukL waehnM kheuunM theeF dinM bpaiM gaawL saangF thaangM duaanL haakL theeF dinM theeF thuukL waehnM kheuunM glaaiM bpenM thaangM wingF reuuR suaanL bpraL gaawpL gaawF phaawM thamM jaiM
"Even if those whose land has been subject to government expropriation for expressway construction (eminent domain), if the land which has been taken becomes a lane or a component [of the road], they can reconcile themselves [to the expropriation]."

แต่ก็มีผู้หงุดหงิดเพราะพื้นที่ที่ถูกเวนคืนไป ไม่ได้ใช้ทำอะไร หากปล่อยเป็นที่รกร้าง
dtaaeL gaawF meeM phuuF ngootL ngitL phrawH pheuunH theeF theeF thuukL waehnM kheuunM bpaiM maiF daiF chaiH thamM aL raiM haakL bplaawyL bpenM theeF rohkH raangH
"But, there are people who are unhappy because some land that has expropriated has not been used for anything, but has been left undeveloped."

หากการทางพิเศษฯ จะคิดถึงหัวอกคนโชคร้ายที่อยู่โดยรอบบริเวณทางด่วน จะพัฒนาพื้นที่ให้สะอาด เรียบร้อย สวยงาม ก็จะเป็นกุศลกับผู้ที่ทนรับมลภาวะ
haakL gaanM thaangM phiH saehtL jaL khitH theungR huaaR ohkL khohnM cho:hkF raaiH theeF yuuL dooyM raawpF baawM riH waehnM thaangM duaanL jaL phatH thaH naaM pheuunH theeF haiF saL aatL riiapF raawyH suayR ngaamM gaawF jaL bpenM gooL sohnR gapL phuuF theeF thohnM rapH mohnM laH phaaM waH
"If the Expressway Authority were to be sympathetic to the feelings of the down-on-their-luck people who lived close to the expressways, they would develop, clean up, and beautify these areas so as to benefit those who are tolerating the pollution."