มีเงินนับเป็นน้อง มีทองนับเป็นพี่
meeM ngernM napH bpenM naawngH meeM thaawngM napH bpenM pheeF
"A full purse never lacks friends."

พอเจ้านายออกจากราชการ ลูกน้องคนสนิทก็ตกกระป๋อง
phaawM jaoF naaiM aawkL jaakL raatF chaH gaanM luukF naawngH khohnM saL nitL gaawF dtohkL graL bpaawngR
"Once the boss left his government position, those who worked for him became out of favor."

แม่ปล่อยให้น้องชักดิ้นชักงออยู่ต่อหน้าคนเยอะ ๆ อย่างนั้นเพื่อจะดัดนิสัยน้อง
maaeF bplaawyL haiF naawngH chakH dinF chakH ngaawM yuuL dtaawL naaF khohnM yuhH yuhH yaangL nanH pheuuaF jaL datL niH saiR naawngH
"His mother allowed my brother to throw a temper tantrum in front of a bunch of people in order to cure him of this tendency."

แม่เคี่ยวเข็ญน้องให้ทำการบ้าน
maaeF khiaaoF khenR naawngH haiF thamM gaanM baanF
"My mother strongly encouraged my sister to do her homework."

น้องสุรุ่ยสุร่ายไม่รู้จักเก็บเงินไว้ใช้ในยามจำเป็นบ้าง
naawngH sooL ruyF sooL raaiF maiF ruuH jakL gepL ngernM waiH chaiH naiM yaamM jamM bpenM baangF
"My younger [sister] spends money like water; she doesn’t know how to save for a rainy day."

น้องหมวยน่ะเหรอ สอบได้
naawngH muayR naF ruuhrR saawpL daiF
"Did little Muay really pass the exam? [You are talking about her, right?]"

ก.ที่รัก ช่วยหุงข้าวให้หน่อยสิคะ น้องจะดูละครละคะ
theeF rakH chuayF hoongR khaaoF haiF naawyL siL khaH naawngH jaL duuM laH khaawnM laH khaH
"Hey, honey. Please cook the rice for us. I’m going to watch the soaps."

วิถีชุมชนของเชียงใหม่ที่อยู่กันกันอย่างพี่อย่างน้อง ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย สงบ สมถ เปลี่ยนเป็นหน้ามือหลังมือต่างคนต่างแย่งชิงผลประโยชน์ทั้งส่วนตัวส่วนรวม
wiH theeR choomM chohnM khaawngR chiiangM maiL theeF yuuL ganM ganM yaangL pheeF yaangL naawngH chaiH cheeM witH yaangL riiapF ngaaiF saL ngohpL saL maH thaL bpliianL bpenM naaF meuuM langR meuuM dtaangL khohnM dtaangL yaaengF chingM phohnR bpraL yo:htL thangH suaanL dtuaaM suaanL ruaamM
"The communal ways of Chiang Mai where people used to live as if they were family, living a simple life, living quietly and tranquilly, were completely changed; everyone took advantage of everyone else, both in the private sphere and in public life."

"ความผิดพลาด" จาก "ความไม่รู้" คงเยอะกว่านี้ หากไม่ได้ "แป้ง" รุ่นน้องที่เคยทำกิจกรรมที่ธรรมศาสตร์ช่วยเหลือ
khwaamM phitL phlaatF jaakL khwaamM maiF ruuH khohngM yuhH gwaaL neeH haakL maiF daiF bpaaengF roonF naawngH theeF kheeuyM thamM gitL jaL gamM theeF thamM maH saatL chuayF leuuaR
"We would have many more mistakes out of own ignorance if we didn’t have Baeng, one of our younger members who had done this kind of thing before at Thammasat, helping us."

น้องคนเล็กคดข้าวใส่จานให้สมาชิกในครอบครัวจนครบทุกคน
naawngH khohnM lekH khohtH khaaoF saiL jaanM haiF saL maaM chikH naiM khraawpF khruaaM johnM khrohpH thookH khohnM
"The youngest child scooped rice into the plates of each and every member of the family."

มีเงินเขานับว่าน้อง มีทองเขานับว่าพี่
meeM ngernM khaoR napH waaF naawngH meeM thaawngM khaoR napH waaF pheeF
"The wealthy never lack kin."

น้องฉันชื่อสุภา
naawngH chanR cheuuF sooL phaaM
"My sister's name is Supa."

น้องของเขาเรียนเภสัชกรรมอยู่ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
naawngH khaawngR khaoR riianM phaehM satL chaH gamM yuuL theeF jooL laaM lohngM gaawnM maH haaR witH thaH yaaM laiM
"His brother is studying pharmacy at Chulalongkorn University."

น้องชายของเขาน้องชายของเขาหายสาบสูญไปตั้งแต่เด็กไปตั้งแต่เด็ก
naawngH chaaiM khaawngR khaoR naawngH chaaiM khaawngR khaoR haaiR saapL suunR bpaiM dtangF dtaaeL dekL bpaiM dtangF dtaaeL dekL
"His younger brother disappeared from when he was just a child."

น้องไปช่วยแม่จ่ายกับข้าวที่ตลาดหน้าปากซอย
naawngH bpaiM chuayF maaeF jaaiL gapL khaaoF theeF dtaL laatL naaF bpaakL saawyM
"My sister went to help our mother shop for food at the market at the end of our lane."

น้องคนเล็กยังนอนละเมออยู่เรื่อย ๆ ไม่หายสักที
naawngH khohnM lekH yangM naawnM laH muuhrM yuuL reuuayF reuuayF maiF haaiR sakL theeM
"Our youngest sister continues to walk in her sleep; she never outgrew it."

พี่คนโตอาจจะแอบหยิกน้อง เพราะอิจฉาที่น้องมาแย่งเอาความรักจากแม่
pheeF khohnM dto:hM aatL jaL aaepL yikL naawngH phrawH itL chaaR theeF naawngH maaM yaaengF aoM khwaamM rakH jaakL maaeF
"The older sister might have secretly pinched her younger sister because she was jealous that her younger sister came along later and stole her mother's affection."

วันก่อนมีน้องจากนิตยสารเล่มหนึ่งถามว่า พี่จะเขียนหนังสือไปถึงอายุเท่าไร
wanM gaawnL meeM naawngH jaakL nitH dtaL yaH saanR lemF neungL thaamR waaF pheeF jaL khiianR nangR seuuR bpaiM theungR aaM yooH thaoF raiM
"A few days ago a young person from a magazine asked me, ‘How long will you continue to write [professionally]?’ "

ผมจะเตือนน้องว่าให้คำนึงถึง "ความสุข" ในชีวิตด้วย
phohmR jaL dteuuanM naawngH waaF haiF khamM neungM theungR khwaamM sookL naiM cheeM witH duayF
"I would also remind my younger colleagues to consider “happiness” in their lives as well."

น้องเอยเจ้าไม่เคยเห็น
naawngH eeuyM jaoF maiF kheeuyM henR
"My brothers, you have never seen [wonders like this] before."

น้ำใสไหลจนดูหมู่มัสยากี่เหล่าหลายว่ายมาก็เห็นโฉม น้องเอย เจ้าไม่เคยเห็น
naamH saiR laiR johnM duuM muuL matH saL yaaM geeL laoL laaiR waaiF maaM gaawF henR cho:hmR naawngH eeuyM jaoF maiF kheeuyM henR
"The water is so clear that I could see schools of fish swimming, my brothers, in numbers you’ve never before seen."

นักเรียนรุ่นน้องกลมเกลียวกับรุ่นพี่ดี
nakH riianM roonF naawngH glohmM gliaaoM gapL roonF pheeF deeM
"The lower grade students get along very well with the upper classmen."

เคารพพี่ ให้เกียรติเพื่อน คอยเตือนน้อง
khaoM rohpH pheeF haiF giiatL pheuuanF khaawyM dteuuanM naawngH
"Respect your superiors; honor your co-workers; encourage your subordinates."

ไม่ฆ่าน้อง ไม่ฟ้องนาย ไม่ขายเพื่อน
maiF khaaF naawngH maiF faawngH naaiM maiF khaaiR pheuuanF
"Do not overwork your subordinates, complain about your boss, or sell out our coworkers."

หลังอาหารให้เขาล้างถ้วยชามของตัวเองพร้อม ๆ กับพี่ ๆ น้อง ๆ
langR aaM haanR haiF khaoR laangH thuayF chaamM khaawngR dtuaaM aehngM phraawmH phraawmH gapL pheeF naawngH
"After dinner, try to get them to wash their own dishes, along with their brothers and sisters."

ครอบครัวน้องเมยยังเชื่อลูกโดนทำร้ายจนเสียชีวิต เตรียมเผาพรุ่งนี้
khraawpF khruaaM naawngH meeuyM yangM cheuuaF luukF do:hnM thamM raaiH johnM siiaR cheeM witH dtriiamM phaoR phroongF neeH
"Nong Muey’s family continue to believe that their son was disciplined so violently that he died; [his body] will be cremated tomorrow."

หญิง- คำก็รักสองคำก็รัก น้องใคร่ทราบนักรักมากเท่าไหร่
yingR khamM gaawF rakH saawngR khamM gaawF rakH naawngH khraiF saapF nakH rakH maakF thaoF raiL
(Female) "You say 'love' once and then again; I really want to know how much you love me."

ชาย- เชิญน้องควักออกดู พี่ยอมสิ้น
chaaiM cheernM naawngH khwakH aawkL duuM pheeF yaawmM sinF
(Male) "Please pluck it out and see; I will willingly die."

ด.ช. วัชรพล พรมศรี หรือน้องแอม อายุ 10 ปี นักเรียนชั้น ป.5 โรงเรียนบ้านคำเม็กวิทยา จ. กาฬสินธุ์
dekL chaaiM watH raH phohnM phrohmM seeR reuuR naawngH aaemM aaM yooH bpeeM nakH riianM chanH ro:hngM riianM baanF khamM mekH witH thaH yaaM wanM janM gaaM laH sinR
"The young man named Watcharapol Phromsri, known as “Nong Aam”, ten years old, is a grade five student at Baan Kham Mek Witaya School, Kalasin Province."

สมศักดิ์- สมชายติดเกมมาก ทำไมเธอไม่ห้ามน้องล่ะสมศรี
sohmR sakL sohmR chaaiM dtitL gaehmM maakF thamM maiM thuuhrM maiF haamF naawngH laF sohmR seeR
"Somsak: Somchai is addicted to playing [computer] games. Why don’t you forbid him from playing them, Somsri?"

น้องหกล้มเมื่อกี้นี้
naawngH hohkL lohmH meuuaF geeF neeH
"My sister fell down just a while ago."

รีบเอาหอไอเฟลอวดแม่และน้อง ๆ
reepF aoM haawR aiM faehnM uaatL maaeF laeH naawngH
"[She] rushed to show off the Eifel model to her mother and sisters."

(ตั๊กแตน) พี่จ๋าถ้าพูดจริงน้องก็คงรับได้
dtakH gaL dtaaenM pheeF jaaR thaaF phuutF jingM naawngH gaawF khohngM rapH daiF
(Takatan) My dear, if you are honest with me I can accept you.

ถ้าไม่ได้มาหลอกน้องก็เต็มใจจะรักกัน
thaaF maiF daiF maaM laawkL naawngH gaawF dtemM jaiM jaL rakH ganM
If you do not deceive me I am fully ready for us to love each other.

(ตั๊กแตน) ถ้าพี่หายดีแล้วอย่าทิ้งน้องไป
dtakH gaL dtaaenM thaaF pheeF haaiR deeM laaeoH yaaL thingH naawngH bpaiM
(Takatan) When you have fully recovered, please do not reject me.

(ป้าง) เธอเหล่านั้นจิตใจสู้น้องไม่ได้
bpaangF thuuhrM laoL nanH jitL jaiM suuF naawngH maiF daiF
(Pang) Their hearts cannot hold a candle to yours.

น้องเป็นเด็กอยู่ไม่สุข ใครเอาไปเลี้ยงเป็นต้องปวดหัวทุกคน
naawngH bpenM dekL yuuL maiF sookL khraiM aoM bpaiM liiangH bpenM dtawngF bpuaatL huaaR thookH khohnM
"My little [brother] is a naughty kid; everyone who takes him out somewhere will end up with a headache."

อาจจะไม่ดีเท่าเจอน้อง ๆ ตัวเป็น ๆ แต่ก็สามารถสอนหนังสือได้รู้เรื่องดีทีเดียว
aatL jaL maiF deeM thaoF juuhrM naawngH dtuaaM bpenM dtaaeL gaawF saaR maatF saawnR nangR seuuR daiF ruuH reuuangF deeM theeM diaaoM
"Perhaps [the experience] was not as good as meeting my students in person, but I was able to teach fairly coherently."

เรื่องที่จะเล่าให้ฟังต่อไปนี้ ตั้งใจจะให้แพทย์รุ่นน้อง ๆ และ ประชาชนทั่วไป ที่ยังไม่เคยทราบเรื่องดังกล่าวก่อน
reuuangF theeF jaL laoF haiF fangM dtaawL bpaiM neeH dtangF jaiM jaL haiF phaaetF roonF naawngH laeH bpraL chaaM chohnM thuaaF bpaiM theeF yangM maiF kheeuyM saapF reuuangF dangM glaaoL gaawnL
"My intention in telling you the following story is to inform my younger physicial colleagues and people in general who had never heard this story before."

น้อง ๆ เชื่อหรือไม่ว่า พวกเราอยู่ในกระบวนการสื่อสารเกือบตลอดเวลา
naawngH cheuuaF reuuR maiF waaF phuaakF raoM yuuL naiM graL buaanM gaanM seuuL saanR geuuapL dtaL laawtL waehM laaM
"Believe it or not, we engage in the process of communications all the time."

พี่ป้อนข้าวน้อง
pheeF bpaawnF khaaoF naawngH
"The older [sister] fed her younger [sister]."

มอบแด่ น้อง ๆ คุณครู และผู้เสียชีวิตทั้ง ๓๖ ท่าน
maawpF daaeL naawngH khoonM khruuM laeH phuuF siiaR cheeM witH thangH saamR sipL hohkL thanF
...For the children, teachers, and the other 36 people who passed away.

ตอนนี้มีน้องฝึกงานมาฝึกกับผมที่สำนักงาน มีปัญหาเรื่องคอมพิวเตอร์มาก ๆ
dtaawnM neeH meeM naawngH feukL ngaanM maaM feukL gapL phohmR theeF samR nakH ngaanM meeM bpanM haaR reuuangF khaawmM phiuM dtuuhrM maakF maakF
"I now have a new trainee assigned to me at the office; he is experiencing lots of problems with the computer."

แล้วก็ตอนนี้เนี่ยนะคะ มีน้องๆนักศึกษาจากหลาย ๆ วิทยาลัย หลาย ๆ มหาวิทยาลัยนะคะคิดค้นที่จะทำหุ่นยนต์นะคะหุ่นยนต์ที่จะปีนต้นมะพร้าวแทนคนนะคะ
laaeoH gaawF dtaawnM neeH niiaF naH khaH meeM naawngH naawngH nakH seukL saaR jaakL laaiR laaiR witH thaH yaaM laiM laaiR laaiR maH haaR witH thaH yaaM laiM naH khaH khitH khohnH theeF jaL thamM hoonL yohnM naH khaH hoonL yohnM theeF jaL bpeenM dtohnF maH phraaoH thaaenM khohnM naH khaH
"Recently, a number of young college and university students are trying to invent a robot which will climb a coconut tree so that people don’t have to."

เป็นหุ่นยนต์ปีนต้นมะพร้าวค่ะ ซึ่งเป็นน้อง ๆ นักศึกษานะคะ จากวิทยาลัยจำไม่ได้แล้วนะคะ ก็ได้คิดค้นทำหุ่นยนต์ขึ้นมานะคะ ปีนขึ้นไปเก็บมะพร้าวนะคะ
bpenM hoonL yohnM bpeenM dtohnF maH phraaoH khaF seungF bpenM naawngH naawngH nakH seukL saaR naH khaH jaakL witH thaH yaaM laiM jamM maiF daiF laaeoH naH khaH gaawF daiF khitH khohnH thamM hoonL yohnM kheunF maaM naH khaH bpeenM kheunF bpaiM gepL maH phraaoH naH khaH
"It’s a coconut tree climbing robot which one of the young students at a college, whose name I can’t remember, invented; it can climb up and pick coconuts."

เวลามีน้องมาปรึกษาเรื่องงานหรือเรื่องส่วนตัว ผมจะจบการให้คำปรึกษาด้วยคำสั้น ๆ "น้องต้องเลือกเองนะ"
waehM laaM meeM naawngH maaM bpreukL saaR reuuangF ngaanM reuuR reuuangF suaanL dtuaaM phohmR jaL johpL gaanM haiF khamM bpreukL saaR duayF khamM sanF naawngH dtawngF leuuakF aehngM naH
"When a young person consults me about employment or about a personal matter, I end my recommendation to them with a brief piece of advice, “You need to make decisions by yourself.”"

น้อง ๆ ขอสั่งอาหารด้วยครับ
naawngH khaawR sangL aaM haanR duayF khrapH
"Miss, we are ready to order now."

พี่กับน้องรักกันตลอดไป
pheeF gapL naawngH rakH ganM dtaL laawtL bpaiM
"You and I will love each other forever."

เวลามีน้องมาปรึกษาเรื่องงานหรือเรื่องส่วนตัว ผมจะจบการให้คำปรึกษาด้วยคำสั้น ๆ "น้องต้องเลือกเองนะ"
waehM laaM meeM naawngH maaM bpreukL saaR reuuangF ngaanM reuuR reuuangF suaanL dtuaaM phohmR jaL johpL gaanM haiF khamM bpreukL saaR duayF khamM sanF naawngH dtawngF leuuakF aehngM naH
"When a young person consults me about employment or about a personal matter, I end my recommendation to them with a brief piece of advice, “You need to make decisions by yourself.”"

ขอพูดสายกับน้องเล็กค่ะ
khaawR phuutF saaiR gapL naawngH lekH khaF
"May I speak with Lek, please?"

โชคดีในการสอบนะครับ ผมรู้ว่าน้องต้องผ่านแน่ ๆ
cho:hkF deeM naiM gaanM saawpL naH khrapH phohmR ruuH waaF naawngH dtawngF phaanL naaeF
"Best wishes in your examination; I know that you will pass for sure!"