หายก็รู้ดูก็งามตา
haaiR gaawF ruuH duuM gaawF ngaamM dtaaM
"A place for everything and everything in its place."

นอนขดไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น
naawnM khohtL maiF ruuH naawnM khuuH maiF henR
[is] oblivious to; completely unaware of; in another world

ประสบการณ์จะทำให้คุณรู้ว่าคุณควรจะทำอะไร แต่ความมั่นใจจะทำให้คุณกล้าลงมือทำ
bpraL sohpL gaanM jaL thamM haiF khoonM ruuH waaF khoonM khuaanM jaL thamM aL raiM dtaaeL khwaamM manF jaiM jaL thamM haiF khoonM glaaF lohngM meuuM thamM
Experience tells you what to do, but confidence causes you to dare to do it.

บางครอบครัว...ยังไม่รู้...จะกินอะไร
baangM khraawpF khruaaM yangM maiF ruuH jaL ginM aL raiM
Some families... do not even know... where their next meal comes from

ผู้ไม่รู้ประสีประสา
phuuF maiF ruuH bpraL seeR bpraL saaR
an innocent; a person who is unaware; a childlike person

ยังไม่รู้
yangM maiF ruuH
"I don't know yet."

รู้นะว่าโกหก!
ruuH naH waaF go:hM hohkL
"I know that you are lying!"

คุณรู้ไหม
khoonM ruuH maiH
"Did you know?" — "Do you know?"

เขารู้ภาษาอังกฤษดีพอสมควร
khaoR ruuH phaaM saaR angM gritL deeM phaawM sohmR khuaanM
"He has a pretty good grasp of the English language."

พระเจ้าเท่านั้นที่รู้
phraH jaoF thaoF nanH theeF ruuH
[literal translation of the Western aphorism] "God knows."

สวรรค์เท่านั้นที่รู้
saL wanR thaoF nanH theeF ruuH
[literal translation of the Western aphorism] "Heaven knows."

ใครจะไปรู้
khraiM jaL bpaiM ruuH
"[idiomatic idom expressing uncertainty] Who knows?"

หมาวิ่งไปแล้ว ฉันไม่รู้ว่ามันไปไหน
maaR wingF bpaiM laaeoH chanR maiF ruuH waaF manM bpaiM naiR
"The dog has run away. I don’t know where it has gone."

แกงจืดจึงรู้คุณเกลือ
gaaengM jeuutL jeungM ruuH khoonM gleuuaM
"We only appreciate the worth of salt when the soup is tasteless." — "You'll never miss the water till the well runs dry." — "You don't know what you've got till it's gone."

สิบรู้ไม่เท่าชำนาญ
sipL ruuH maiF thaoF chamM naanM
"Experience is the mother of wisdom."

รู้หลาบจำ
ruuH laapL jamM
"To dread the past mistake."

ไม่ลองไม่รู้
maiF laawngM maiF ruuH
"You never know what you can do till you try."

รู้เขารู้เรา
ruuH khaoR ruuH raoM
"To recognize others' emotions (e.g. your spouse)."

รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งไม่มีพ่าย
ruuH khaoR ruuH raoM rohpH raawyH khrangH maiF meeM phaaiF
"Use your wisdom and skills (i.e. not strength) to study and conquer the enemy, and the victory will always be yours."

รู้อย่างเป็ด
ruuH yaangL bpetL
"A jack of all trade is the master of none."

รู้งูๆปลาๆ
ruuH nguuM nguuM bplaaM bplaaM
"A jack of all trades, master of none."

สี่เท้ายังรู้พลาดนักปราชญ์ยังรู้พลั้ง
seeL thaaoH yangM ruuH phlaatF nakH bpraatL yangM ruuH phlangH
"The wisest man may fall." — "To err is human."

อยากให้คุณรู้ว่า...
yaakL haiF khoonM ruuH waaF
"I'd like you to know that..."

จะอาย เวลาเพื่อนรู้ว่าโตแล้วยังฉี่รดที่นอนอีก
jaL aaiM waehM laaM pheuuanF ruuH waaF dto:hM laaeoH yangM cheeL rohtH theeF naawnM eekL
"(He) will be embarrassed when his friends find out that, even though he's grown, he still wets the bed."

คนธรรมดาอย่างเราจะรู้กฎบัตรกฎหมายได้อย่างไร
khohnM thamM maH daaM yaangL raoM jaL ruuH gohtL batL gohtL maaiR daiF yaangL raiM
"How can common people like us understand (all these) laws?"

เบื้องลึกของการลาออกอย่างกะทันหันของเขามาจากสาเหตุใดยังไม่รู้ชัด
beuuangF leukH khaawngR gaanM laaM aawkL yaangL gaL thanM hanR khaawngR khaoR maaM jaakL saaR haehtL daiM yangM maiF ruuH chatH
"The real reasons for his sudden resignation are not clear."

มีตัวหนอนบ่อนไส้ แอบนำสำนวนไปเปิดเผยให้ผู้ถูกกล่าวหารับรู้ก่อน
meeM dtuaaM naawnR baawnL saiF aaepL namM samR nuaanM bpaiM bpeertL pheeuyR haiF phuuF thuukL glaaoL haaR rapH ruuH gaawnL
"We have a double agent who stealthily provides case files and reveals (such information) to the accused persons."

พอรู้ว่าจะมีคนเลี้ยงไอศกรีมเด็ก ๆ ก็กะดี๊กะด๊ากันใหญ่
phaawM ruuH waaF jaL meeM khohnM liiangH aiM saL greemM dekL dekL gaawF gaL deeH gaL daaH ganM yaiL
"When they found out that someone would be giving them ice cream, the kids became very excited."

ผมวิตกเพราะว่าผมเคยถูกลอบสังหารตอนเป็นนายกฯ ผมยังไม่รู้ว่าความต่อเนื่องหรือคำสั่งนั้นยังอยู่หรือเปล่า
phohmR wiH dtohkL phrawH waaF phohmR kheeuyM thuukL laawpF sangR haanR dtaawnM bpenM naaM yohkH phohmR yangM maiF ruuH waaF khwaamM dtaawL neuuangF reuuR khamM sangL nanH yangM yuuL reuuR bplaaoL
"I was worried because there was an attempt on my life when I was prime minister; I still do not know whether I will be subject to (an assassination) or whether the order (to assassinate) me is still in force."

ถึงแม้จะมีการอธิบายรายละเอียดความรู้ของสมาธิในเชิงทฤษฎี แต่กระนั้นก็มิอาจจะละเลยสมาธิในเชิงปฏิบัติได้
theungR maaeH jaL meeM gaanM aL thiH baaiM raaiM laH iiatL khwaamM ruuH khaawngR saL maaM thiH naiM cheerngM thritH saL deeM dtaaeL graL nanH gaawF miH aatL jaL laH leeuyM saL maaM thiH naiM cheerngM bpaL dtiL batL daiF
"Even though one can explain the details of meditation in a theoretical manner, one cannot ignore the practice of meditation."

เริ่มแต่พูดเขียนโดยจริงไม่บิดเบือน ใช้คำตรงไปตรงมา ใช้คำง่าย ๆ ที่สั้นกระชับ มีน้ำหนักและชัดเจนโดยไม่ดัดจริตใช้ศัพท์สำนวนเพื่อโอ้อวดความรู้
reermF dtaaeL phuutF khiianR dooyM jingM maiF bitL beuuanM chaiH khamM dtrohngM bpaiM dtrohngM maaM chaiH khamM ngaaiF ngaaiF theeF sanF graL chapH meeM namH nakL laeH chatH jaehnM dooyM maiF datL jaL ritL chaiH sapL samR nuaanM pheuuaF o:hF uaatL khwaamM ruuH
"(One must) begin by speaking and writing the truth without any distortion; using words which are straightforward; using easy words which are short and concise; (using words) which are both potent and clear but are not pretentious or unnatural; (one should not) use words and phrases only to show off one’s knowledge."

เมื่อตื่นขึ้นจากความฝัน แล้วก็นั่งน้ำตาร่วง จนกระทั่งไม่รู้จะพูดอะไรถูก
meuuaF dteuunL kheunF jaakL khwaamM fanR laaeoH gaawF nangF namH dtaaM ruaangF johnM graL thangF maiF ruuH jaL phuutF aL raiM thuukL
"When I woke up from my dream, I found tears stream down my face; so much so that I could say nothing."

ฉันบอกเรื่องนี้ให้คุณรู้ แต่ห้ามคุณไปปูดให้ใครฟังนะ
chanR baawkL reuuangF neeH haiF khoonM ruuH dtaaeL haamF khoonM bpaiM bpuutL haiF khraiM fangM naH
"I will tell you this story for your information, but do not tell anyone else."

ทุกเทศกาลฟุตบอล จะมีเด็กและเยาวชนเสียผู้เสียคนจำนวนมาก กว่าผู้ปกครองจะรู้ก็สายเสียแล้ว
thookH thaehtF saL gaanM footH baawnM jaL meeM dekL laeH yaoM waH chohnM siiaR phuuF siiaR khohnM jamM nuaanM maakF gwaaL phuuF bpohkL khraawngM jaL ruuH gaawF saaiR siiaR laaeoH
"Every year during football season there are youngsters who fall into disrepute; by the time that their parents find out, it is too late."

ไม่รู้หรือว่าการกระทำเช่นนี้ผิดกฎหมาย และส่งผลกระทบในทางเสียหายทั้งต่อตัวเองและครอบครัว
maiF ruuH reuuR waaF gaanM graL thamM chenF neeH phitL gohtL maaiR laeH sohngL phohnR graL thohpH naiM thaangM siiaR haaiR thangH dtaawL dtuaaM aehngM laeH khraawpF khruaaM
"Doesn’t he know that this action both violates the law and has a negative effect on both himself and his family?"

เหตุผลส่วนหนึ่งมาจากตระหนักรู้ถึงข้อผิดพลาดบางจุดที่เกิดขึ้นจากความไม่รอบคอบของตัวเอง
haehtL phohnR suaanL neungL maaM jaakL dtraL nakL ruuH theungR khaawF phitL phlaatF baangM jootL theeF geertL kheunF jaakL khwaamM maiF raawpF khaawpF khaawngR dtuaaM aehngM
"One of the reasons came from the realization that their error in part arose from their own lack of caution and discretion."

นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
niH thaanM reuuangF neeH saawnR haiF ruuH waaF
"The moral of the story is:"

แฟนานุแฟนทั่วสารทิศสุดเป็นห่วงเขา หลังรู้ข่าวเป็นมะเร็งตับ
faaeM naaM nooH faaenM thuaaF saaR raH thitH sootL bpenM huaangL khaoR langR ruuH khaaoL bpenM maH rengM dtapL
"All his fans everywhere are worried about him after they received the news that he had liver cancer."

พนักงานทุกคนได้รับคำสั่งห้ามแพร่งพรายเรื่องนี้ให้คนภายนอกรู้เป็นอันขาด
phaH nakH ngaanM thookH khohnM daiF rapH khamM sangL haamF phraaengF phraaiM reuuangF neeH haiF khohnM phaaiM naawkF ruuH bpenM anM khaatL
"Every worker must be ordered absolutely not to leak this story to outsiders."

หล่อนสิ้นเนื้อประดาตัวในระยะเวลาอันรวดเร็ว เพราะเล่นหุ้นโดยไม่มีความรู้ความชำนาญ
laawnL sinF neuuaH bpraL daaM dtuaaM naiM raH yaH waehM laaM anM ruaatF reoM phrawH lenF hoonF dooyM maiF meeM khwaamM ruuH khwaamM chamM naanM
"She became destitute within a very short time because she speculated in the stock market without having any knowledge or expertise."

เราต้องรู้วิธีการจับงูที่ถูกต้อง เพราะมันอาจจะแว้งกัดได้
raoM dtawngF ruuH wiH theeM gaanM japL nguuM theeF thuukL dtawngF phrawH manM aatL jaL waaengH gatL daiF
"We need to know how to catch a snake correctly because (if we do not) it can turn around and bite us."

รู้หรือไม่
ruuH reuuR maiF
"Do you know or not?"

นอกจากเราไม่สามารถรู้ได้ว่าอะไรเกิดขึ้นจริง ๆ แล้ว ประวัติศาสตร์ยังอ่อนไหวต่อการแทรกแซงของอคติ ต่อการตัดสินผิดพลาด และต่ออำนาจที่จะใช้เนื้อหาเป็นเครื่องมือในการครอบงำ
naawkF jaakL raoM maiF saaR maatF ruuH daiF waaF aL raiM geertL kheunF jingM jingM laaeoH bpraL watL saatL yangM aawnL waiR dtaawL gaanM saaekF saaengM khaawngR aL khaH dtiL dtaawL gaanM dtatL sinR phitL phlaatF laeH dtaawL amM naatF theeF jaL chaiH neuuaH haaR bpenM khreuuangF meuuM naiM gaanM khraawpF ngamM
"Besides (the fact) that we cannot really know what really happened, history is (also) susceptible to interference by prejudice, mistaken decisions, and to forces which use historical facts as a means of control."

ผมก็เป็นอีกคนที่ไม่สามารถรู้ได้ว่าจะเกิดขึ้นเมื่อไหร่ ก็ได้แต่ยืนดู
phohmR gaawF bpenM eekL khohnM theeF maiF saaR maatF ruuH daiF waaF jaL geertL kheunF meuuaF raiL gaawF daiF dtaaeL yeuunM duuM
"I am yet one more person who is unable to know what the future holds and when it will occur; I can only stand and watch."

ชายหนุ่มคนนั้นเจ็บใจเมื่อรู้ตัวว่าถูกเพื่อนหญิงหลอกมาตลอดเวลา
chaaiM noomL khohnM nanH jepL jaiM meuuaF ruuH dtuaaM waaF thuukL pheuuanF yingR laawkL maaM dtaL laawtL waehM laaM
"That fellow was really hurt and resentful when he found out that his girlfriend was lying to him the whole time."

พวกเราไม่รู้ทิศทางในป่าในตอนกลางคืนจึงต้องมะงุมมะงาหราไปในความมืด
phuaakF raoM maiF ruuH thitH thaangM naiM bpaaL naiM dtaawnM glaangM kheuunM jeungM dtawngF maH ngoomM maH ngaaM raaR bpaiM naiM khwaamM meuutF
"We are unable to tell which direction we are moving in at night; we therefore are stumbling around in the darkness."

ความรู้บางอย่างที่ตาคิดว่ารู้แล้ว แต่ไม่ชัดและอาจคลาดเคลื่อน
khwaamM ruuH baangM yaangL theeF dtaaM khitH waaF ruuH laaeoH dtaaeL maiF chatH laeH aatL khlaatF khleuuanF
"Sometimes what we see with our eyes, turns out to be wrong."

พวกคนงานทำงานท่ามกลางเปลวแดดอย่างมิรู้เหนื่อย
phuaakF khohnM ngaanM thamM ngaanM thaamF glaangM bplaayoM daaetL yaangL miH ruuH neuuayL
"The laborers work tirelessly under the burning sun."

การตีฝีปากกันในเรื่องที่เรารู้มาเพียงครึ่ง ๆ กลาง ๆ ออกรสตื่นเต้นกว่าเรื่องที่เรารู้กันจริง ๆ เป็นไหน ๆ
gaanM dteeM feeR bpaakL ganM naiM reuuangF theeF raoM ruuH maaM phiiangM khreungF khreungF glaangM glaangM aawkL rohtH dteuunL dtenF gwaaL reuuangF theeF raoM ruuH ganM jingM jingM bpenM naiR naiR
"We quibble about those issues which we know little and we enjoy more and get more excited about them than that which we really know far more about."

ผู้จัดการรัฐบาลรู้และตระหนักถึงเรื่องนี้ดี
phuuF jatL gaanM ratH thaL baanM ruuH laeH dtraL nakL theungR reuuangF neeH deeM
"Government leaders are aware of and understand this issue very well."

จำเป็นต้องกลับไปเรียนรู้จากอดีตก็ต้องทำ พร้อมไปกับแสดงให้อาคันตุกะที่มาจากต่างแดนได้รู้จักเนื้อหาสาระของความเป็นภูเก็ต
jamM bpenM dtawngF glapL bpaiM riianM ruuH jaakL aL deetL gaawF dtawngF thamM phraawmH bpaiM gapL saL daaengM haiF aaM khanM dtooL gaL theeF maaM jaakL dtaangL daaenM daiF ruuH jakL neuuaH haaR saaR raH khaawngR khwaamM bpenM phuuM getL
"It is necessary that we go back and learn from the past while at the same time instructing our foreign guests the essential elements of that which is Phuket."

เรื่องบางเรื่องรู้แล้วก็ควรนิ่งเสีย เพราะเมื่อพูดไปแล้วจะทำให้แสลงใจกันเปล่า ๆ
reuuangF baangM reuuangF ruuH laaeoH gaawF khuaanM ningF siiaR phrawH meuuaF phuutF bpaiM laaeoH jaL thamM haiF saL laaengR jaiM ganM bplaaoL bplaaoL
"I know that there are certain issues on which I should remain silent; because, if we talk about them we will only hurt each other for no reason."

ไม่รู้อะไร
maiF ruuH aL raiM
to not know anything — "(I) know nothing."

รู้ครับ
ruuH khrapH
"(Yes,) I know (his name)."

นี่ นักเรียน เธอรู้ไหมว่าวันชาติของไทยตรงกับวันที่เท่าไร
neeF nakH riianM thuuhrM ruuH maiH waaF wanM chaatF khaawngR thaiM dtrohngM gapL wanM theeF thaoF raiM
"Student, do you know the Thai national day is on which date?"

วิศวกรรู้เคล็ดในการควบคุมเครื่องจักรแบบใหม่
witH saL waH gaawnM ruuH khletH naiM gaanM khuaapF khoomM khreuuangF jakL baaepL maiL
"The engineers know what techniques to use to control the new machinery."

ปัญหาไม่เล็กที่พ่อแม่หลายคู่ต้องนั่งกุมขมับ ไม่รู้จะแก้ไขอย่างไรปัญหาหนึ่งคือ เรื่องสมาธิสั้นของลูก
bpanM haaR maiF lekH theeF phaawF maaeF laaiR khuuF dtawngF nangF goomM khaL mapL maiF ruuH jaL gaaeF khaiR yaangL raiM bpanM haaR neungL kheuuM reuuangF saL maaM thiH sanF khaawngR luukF
"Their children’s attention deficit disorder is becoming no small problem for parents who are worried and who are having difficulty finding a solution."

รู้ไว้ว่าเป็นแค่ขี้ข้าเพราะฉะนั้นควรเจียมตัวให้มากกว่านี้
ruuH waiH waaF bpenM khaaeF kheeF khaaF phrawH chaL nanH khuaanM jiiamM dtuaaM haiF maakF gwaaL neeH
"(He) knows that he is a slave; therefore he should know his place and be more humble than he is."

อันต้นอ้อยตาลหวานลิ้นแล้วสิ้นซาก แต่ลมปากหวานหูไม่รู้หาย
anM dtohnF aawyF dtaanM waanR linH laaeoH sinF saakF dtaaeL lohmM bpaakL waanR huuR maiF ruuH haaiR
"The sweetness of sugar is fleeting but your sweet words last forever."

แม่ยังไม่ยอมทิ้งขันบู้บี้ใบนี้อีกหรือ จะเก็บไว้ทำไมก็ไม่รู้
maaeF yangM maiF yaawmM thingH khanR buuF beeF baiM neeH eekL reuuR jaL gepL waiH thamM maiM gaawF maiF ruuH
"My mom still refuses to throw out this beat-up bowl? I simply do not understand why she keeps it."

ไม่รู้คุณนันหายตัวไปไหน ไม่ได้มาทำงานหลายวันแล้ว
maiF ruuH khoonM nanM haaiR dtuaaM bpaiM naiR maiF daiF maaM thamM ngaanM laaiR wanM laaeoH
"[I] don’t know where Nan disappeared to; she has not come to work for several days already."

ส่วนเฟอร์นิเจอร์พวกตู้เตียง ก็ไม่รู้จะยกให้สูงได้อย่างไร
suaanL fuuhrM niH juuhrM phuaakF dtuuF dtiiangM gaawF maiF ruuH jaL yohkH haiF suungR daiF yaangL raiM
"He did not know how he could possibly raise his furniture, that is his closet and bed, [up off the floor]."

บ่อยครั้งที่เขาออกมาแฉเรื่องราวลึกลับซับซ้อนที่เกิดขึ้นให้คนอื่นได้รู้
baawyL khrangH theeF khaoR aawkL maaM chaaeR reuuangF raaoM leukH lapH sapH saawnH theeF geertL kheunF haiF khohnM euunL daiF ruuH
"Many a time it was that he revealed to others strange and mysterious tales."

พอมาถึงกรุงเทพฯ หล่อนงงเป็นไก่ตาแตก ไม่รู้ว่าจะไปทางไหน
phaawM maaM theungR groongM thaehpF laawnL ngohngM bpenM gaiL dtaaM dtaaekL maiF ruuH waaF jaL bpaiM thaangM naiR
"When she got to Bangkok she became highly confused and did not know which way to turn."

ดิฉันคิดว่าคนที่ไม่รู้จริงอย่าออกมาพูด เพราะจะทำให้ประชาชนเกิดความสับสน
diL chanR khitH waaF khohnM theeF maiF ruuH jingM yaaL aawkL maaM phuutF phrawH jaL thamM haiF bpraL chaaM chohnM geertL khwaamM sapL sohnR
"I think that those who don’t know, shouldn’t speak because [if they do speak] they only create confusion among the people."

ผมทำทีเรียบ ๆ เฉย ๆ เพราะไม่รู้จะไปเสาะหาช่างทาสีมาจากไหน
phohmR thamM theeM riiapF riiapF cheeuyR cheeuyR phrawH maiF ruuH jaL bpaiM sawL haaR changF thaaM seeR maaM jaakL naiR
"I just act cool and collected because I don’t know where I will be able to find a housepainter."

ไม่รู้ แต่แกล้งทำเป็นอวดฉลาด
maiF ruuH dtaaeL glaaengF thamM bpenM uaatL chaL laatL
"[He] really doesn't know, but he is pretending to be smart."

โดนเขาหลอกไม่รู้กี่ครั้งกี่หน เธอก็ไม่รู้จักจำ
do:hnM khaoR laawkL maiF ruuH geeL khrangH geeL hohnR thuuhrM gaawF maiF ruuH jakL jamM
"Even though she has been betrayed by him god knows how many times, she acts as if nothing has ever happened."

ฉันบอกเธอไปไม่รู้กี่ครั้งกี่หนว่าวิธีนี้มันใช้ไม่ได้ เธอก็ยังทำเหมือนเดิม
chanR baawkL thuuhrM bpaiM maiF ruuH geeL khrangH geeL hohnR waaF wiH theeM neeH manM chaiH maiF daiF thuuhrM gaawF yangM thamM meuuanR deermM
"I don’t know how many times I told you that this method doesn’t work but you just keep on doing it the same old way."

โลกภายนอกมันใหญ่กว่านี้ไม่รู้กี่พันเท่า ทำไมเราไม่ออกไปดูโลกภายนอกบ้าง ทำตัวเป็นกบอยู่ในกะลาแบบนี้อยู่
lo:hkF phaaiM naawkF manM yaiL gwaaL neeH maiF ruuH geeL phanM thaoF thamM maiM raoM maiF aawkL bpaiM duuM lo:hkF phaaiM naawkF baangF thamM dtuaaM bpenM gohpL yuuL naiM gaL laaM baaepL neeH yuuL
"The outside world is thousands of times larger than this; why don’t we go out and see what’s outside. We just stay within our comfort zone."

ควายเริ่มขยับตัวอย่างรู้งาน มันยืนห่างจากคันไถในระยะคุ้นชิน
khwaaiM reermF khaL yapL dtuaaM yaangL ruuH ngaanM manM yeuunM haangL jaakL khanM thaiR naiM raH yaH khoonH chinM
"The buffalo started to move as it had been trained to do; it stood away from the plow at its accustomed distance."

๔. ดื่ม คุณรู้แล้วว่าควรดื่มน้ำให้ได้วันละสองลิตร
seeL deuumL khoonM ruuH laaeoH waaF khuaanM deuumL naamH haiF daiF wanM laH saawngR litH
4. Drink: You already know that you should drink at least two liters of water per day.

แต่ในส่วนลึก ในจิตใจเธอ ผมไม่รู้ว่าเธอคิดอะไรอยู่
dtaaeL naiM suaanL leukH naiM jitL jaiM thuuhrM phohmR maiF ruuH waaF thuuhrM khitH aL raiM yuuL
"But I really didn’t know what she was thinking in the very depths of her soul."

ผมกลับมาถึงบ้านโดยที่เธอไม่รู้
phohmR glapL maaM theungR baanF dooyM theeF thuuhrM maiF ruuH
"I came home without her knowing."

เธอจ้องหน้าผมแล้วก็ตอบผมว่า "ไม่รู้ซิ ถ้าไม่กลัวสามีเธอรู้ ก็ตามใจ"
thuuhrM jaawngF naaF phohmR laaeoH gaawF dtaawpL phohmR waaF maiF ruuH siH thaaF maiF gluaaM saaR meeM thuuhrM ruuH gaawF dtaamM jaiM
"She looked directly at me and answered me saying, 'I don’t know. If you are not afraid of my husband, do what you want.' "

คุณผู้ชายเข้าหาสาวใช้คนใหม่โดยที่คุณผู้หญิงไม่รู้
khoonM phuuF chaaiM khaoF haaR saaoR chaiH khohnM maiL dooyM theeF khoonM phuuF yingR maiF ruuH
"The master of the house had a tryst with the new maid without his wife’s knowledge."

ข. ไม่รู้วะ
maiF ruuH waH
"I don’t know!"

ก. ไม่รู้จริง ๆ หรือวะ
maiF ruuH jingM jingM reuuR waH
"You really don’t know?!"

ข. บอกว่า ไม่รู้ ก็ไม่รู้ซิโว้ย
baawkL waaF maiF ruuH gaawF maiF ruuH siH wooyH
"When I say I don’t know, then I don’t!"

พี่เล่าความลับนี้ให้ฟังแล้ว เราอย่าเอาไปพูดให้เจ้าตัวรู้โดยเด็ดขาดนะ
pheeF laoF khwaamM lapH neeH haiF fangM laaeoH raoM yaaL aoM bpaiM phuutF haiF jaoF dtuaaM ruuH dooyM detL khaatL naH
"I told you this secret, you cannot let the person who we are talking about [know that we know]."

ไม่รู้จะพูดเป็นภาษาไทยว่ายังไง
maiF ruuH jaL phuutF bpenM phaaM saaR thaiM waaF yangM ngaiM
"I don't know how to say this in Thai."

ประการหนึ่ง กทม. รู้อยู่แล้วว่าระยะเวลาก่อสร้างที่สิ้นสุดตามสัญญาก็คือ ประมาณกลางเดือนกุมภาพันธ์ 2556 ซึ่งแข่งขันฟุตซอลชิงแชมป์โลกจบไปสามเดือน จะรับหรือรีบก่อสร้างเพื่ออะไร
bpraL gaanM neungL gaawM thaawM maawM ruuH yuuL laaeoH waaF raH yaH waehM laaM gaawL saangF theeF sinF sootL dtaamM sanR yaaM gaawF kheuuM bpraL maanM glaangM deuuanM goomM phaaM phanM seungF khaengL khanR footH saawnM chingM chaaemM lo:hkF johpL bpaiM saamR deuuanM jaL rapH reuuR reepF gaawL saangF pheuuaF aL raiM
"Thirdly, Bangkok knew already that the completion date of the construction period according to the contract, was somewhere in the middle of February 2013, by which time the World Futsal Championship competition would have been over for 3 months, so why would they take on or hurry the construction?"

ก. แกรู้ไหมอ้ายหมอนั่นสอบตกอีกแล้ว
gaaeM ruuH maiR aaiF maawR nanF saawpL dtohkL eekL laaeoH
"You know that fellow flunked the exam again, right?"

ฉันจะสืบให้รู้ให้ได้ว่าเขาเป็นใครกันแน่
chanR jaL seuupL haiF ruuH haiF daiF waaF khaoR bpenM khraiM ganM naaeF
"I will totally find out the truth about who he really is!"

การระบายข้าวในสต๊อกรัฐบาล ได้ถูกปิดเป็นความลับดำมืดไม่มีใครรู้กำไรหรือขาดทุน
gaanM raH baaiM khaaoF naiM saL dtaawkH ratH thaL baanM daiF thuukL bpitL bpenM khwaamM lapH damM meuutF maiF meeM khraiM ruuH gamM raiM reuuR khaatL thoonM
"The amount of rice released from the government stockpile is a deep dark secret. No one knows the profit or loss [realized]."

แกไม่รู้หัวนอนปลายเท้ามัน แจกเบอร์โทรสุ่มสี่สุ่มห้าอยู่ได้อ่ะ
gaaeM maiF ruuH huaaR naawnM bplaaiM thaaoH manM jaaekL buuhrM tho:hM soomL seeL soomL haaF yuuL daiF aL
"You don't know anything about that guy! You can (actually just) hand out your phone number at randomly, huh?"

จริง ๆ พ่อรู้หน้าที่ของตัวเองดีอยู่แล้วว่าจะต้องขับรถไปส่งผมตรงหน้าห้างสรรพสินค้าแห่งหนึ่งเป็นประจำทุกเช้า
jingM jingM phaawF ruuH naaF theeF khaawngR dtuaaM aehngM deeM yuuL laaeoH waaF jaL dtawngF khapL rohtH bpaiM sohngL phohmR dtrohngM naaF haangF sapL phaH sinR khaaH haengL neungL bpenM bpraL jamM thookH chaaoH
"In fact, my father well knows that it is his responsibility to drive me to the front of one of the shopping malls every morning."

"บ้านเมืองนี้มันจะเอากันยังไงไม่รู้" พ่อเปรยออกมาขณะฟังข่าวจากคลื่นวิทยุในรถรายการเดียวกันกับโทรทัศน์ที่บ้าน
baanF meuuangM neeH manM jaL aoM ganM yangM ngaiM maiF ruuH phaawF bpreeuyM aawkL maaM khaL naL fangM khaaoL jaakL khleuunF witH thaH yooH naiM rohtH raaiM gaanM diaaoM ganM gapL tho:hM raH thatH theeF baanF
"“I just don’t know what will happen to our country!” Father remarked while listening to the news on the car radio on the same program as was on the television at home."

เมื่อก่อนนี้เห็นนั่งเฝ้าแต่หน้าจอ แต่ทำไมวันนี้พ่อเกิดฮึดขึ้นมาไม่รู้
meuuaF gaawnL neeH henR nangF faoF dtaaeL naaF jaawM dtaaeL thamM maiM wanM neeH phaawF geertL heutH kheunF maaM maiF ruuH
"Before this, [I] saw him sitting in front of the TV screen; but, I don’t understand why today my father is determined to stand up [and go]."

จริง ๆ แล้วผมเป็นห่วงพ่อมากกว่า เกิดอะไรขึ้นบ้าง ไม่รู้หากพ่อไปจริงตามที่พูด
jingM jingM laaeoH phohmR bpenM huaangL phaawF maakF gwaaL geertL aL raiM kheunF baangF maiF ruuH haakL phaawF bpaiM jingM dtaamM theeF phuutF
"In fact, I was more worried that something would happen to my father; I didn’t know if he really went [to the rally] as he said [he would]."

"ข่าวที่รัฐบาลจะสลายม็อบ ไปถึงไหนไม่รู้ แม่เปิดทีวีฟังข่าวบ้างหรือเปล่า"
khaaoL theeF ratH thaL baanM jaL saL laaiR mawpH bpaiM theungR naiR maiF ruuH maaeF bpeertL theeM weeM fangM khaaoL baangF reuuR bplaaoL
"“I don’t know far the government has gone to carry out its announcement that it would disperse the mob. Did you turn on the TV and listen to the news yet?”"

ผมก็ไม่รู้นะว่าทำไมต้องเอาปลาให้แมวกินแต่ว่าเขาก็ทำกันมา นึกออกไหมครับ
phohmR gaawF maiF ruuH naH waaF thamM maiM dtawngF aoM bplaaM haiF maaeoM ginM dtaaeL waaF khaoR gaawF thamM ganM maaM neukH aawkL maiR khrapH
"I don’t know why people need to give your cat fish to eat, but they do. Can you think of a reason?"

แต่ว่าคนส่วนใหญ่ ผมก็ไม่รู้นะว่าเขาคิดยังไงถึงเอาปลาให้แมวกิน แล้วก็สืบทอดกันมา คือเอาข้าวคลุกปลาทูให้แมวกิน
dtaaeL waaF khohnM suaanL yaiL phohmR gaawF maiF ruuH naH waaF khaoR khitH yangM ngaiM theungR aoM bplaaM haiF maaeoM ginM laaeoH gaawF seuupL thaawtF ganM maaM kheuuM aoM khaaoF khlookH bplaaM thuuM haiF maaeoM ginM
"However, most people—I do not know how they figured out how to give fish to cats to eat and pass this [knowledge] onto others—mix rice and mackerel and feed it to their fish."

หลายคนอาจจะอยากรู้ว่าบรรดาเจ้าสัวสอนลูกกันอย่างไร อยากรู้วิธีคิด วิธีการเลี้ยงลูกว่าสอนให้เป็นคุณหนูเทวดาหรือคุณหนูติดดิน
laaiR khohnM aatL jaL yaakL ruuH waaF banM daaM jaoF suaaR saawnR luukF ganM yaangL raiM yaakL ruuH wiH theeM khitH wiH theeM gaanM liiangH luukF waaF saawnR haiF bpenM khoonM nuuR thaehM waH daaM reuuR khoonM nuuR dtitL dinM
"Many people would like to know what wealthy tycoons teach their children. They want to know how they think [and] how they raise their children to be either a stuck-up princess or a down-to-earth, practical person."

สายตาทุกคู่หันมาจับจ้องเขา มีแววสงสัยเหมือนอย่างอยากรู้เรื่องที่เขากำลังพูดอยู่
saaiR dtaaM thookH khuuF hanR maaM japL jaawngF khaoR meeM waaeoM sohngR saiR meuuanR yaangL yaakL ruuH reuuangF theeF khaoR gamM langM phuutF yuuL
"Every pair of eyes were focused on him, eagerly wanting to know what he was saying."

เรารู้ชัดมาโดยตลอดว่าฝีไม้ลายมือของอาจารย์ไม่ใช่ประเภทมือสมัครเล่น
raoM ruuH chatH maaM dooyM dtaL laawtL waaF feeR maaiH laaiM meuuM khaawngR aaM jaanM maiF chaiF bpraL phaehtF meuuM saL makL lenF
"We have know very well that the professor’s level of ability is not at an amateur level."

รู้แล้วนะ หมอสั่งไม่ให้ทานอาหารมัน ๆ แต่ผมแพ้ทางแกงเขียวหวานนะ
ruuH laaeoH naH maawR sangL maiF haiF thaanM aaM haanR manM manM dtaaeL phohmR phaaeH thaangM gaaengM khiaaoR waanR naH
"I know the doctor told me not to eat rich foods but I’m just a pushover for a good green curry."

หากเธอเดินทันเขา ก็ไม่รู้จะคุยกันรู้เรื่องหรือเปล่า
haakL thuuhrM deernM thanM khaoR gaawF maiF ruuH jaL khuyM ganM ruuH reuuangF reuuR bplaaoL
"If she catches up with him I wonder if they’re gonna actually be able to talk sense to each other or not."

ขอโทษ แต่คุณรู้นะ ผมแพ้ทางละครบรอดเวย์จริง ๆ ต้องไปดูให้ได้จริง ๆ
khaawR tho:htF dtaaeL khoonM ruuH naH phohmR phaaeH thaangM laH khaawnM braawtL waehM jingM jingM dtawngF bpaiM duuM haiF daiF jingM jingM
"I’m sorry guys but you all know I have a serious weakness for Broadway shows. I gotta go see it without fail."

สามีหล่อนชอบไปมั่วกับพวกนักร้องไม่รู้กี่คนต่อกี่คน
saaR meeM laawnL chaawpF bpaiM muaaF gapL phuaakF nakH raawngH maiF ruuH geeL khohnM dtaawL geeL khohnM
"Her husband likes to be promiscuous with I don’t know how many singers!"

ปัญหาเรื่องนี้จนด้วยเกล้าจริงๆไม่รู้จะช่วยได้อย่างไร
bpanM haaR reuuangF neeH johnM duayF glaoF jingM jingM maiF ruuH jaL chuayF daiF yaangL raiM
"This problem is truly baffling; I don’t know what I can do [about it]."

เราถึงกันตอนเย็น แล้วนักท่องเที่ยวไม่รู้มาจากไหน คือเข้าใจว่าเป็นช่วงไฮซีซันแต่ว่ามันเยอะมากๆ เลย จนเราไม่มีโรงแรมที่จะพัก
raoM theungR ganM dtaawnM yenM laaeoH nakH thaawngF thiaaoF maiF ruuH maaM jaakL naiR kheuuM khaoF jaiM waaF bpenM chuaangF haiM seeM sanM dtaaeL waaF manM yuhH maakF maakF leeuyM johnM raoM maiF meeM ro:hngM raaemM theeF jaL phakH
"We arrived in the evening and there were so many tourists from so many places – I understand that this was high season – that we couldn’t find a hotel to stay in."

ผมไม่รู้ว่าราคาเท่าไหร่นะครับแต่ว่ามันก็แพงอยู่เหมือนกัน
phohmR maiF ruuH waaF raaM khaaM thaoF raiL naH khrapH dtaaeL waaF manM gaawF phaaengM yuuL meuuanR ganM
"I don’t know how much it costs, but it was fairly expensive."

ในช่วงนี้จะมีแมวตัวผู้จากที่ไหนไม่รู้นะครับ แวะเวียนเข้ามาในบ้านเราตลอดเวลาเลย
naiM chuaangF neeH jaL meeM maaeoM dtuaaM phuuF jaakL theeF naiR maiF ruuH naH khrapH waeH wiianM khaoF maaM naiM baanF raoM dtaL laawtL waehM laaM leeuyM
"Now there are male cats from who knows where coming around our house all the time."

ไม่รู้ มันคงจะเกิดอาการกลัวเพราะว่ามันได้อยู่ตัวคนเดียวตลอดนะครับ
maiF ruuH manM khohngM jaL geertL aaM gaanM gluaaM phrawH waaF manM daiF yuuL dtuaaM khohnM diaaoM dtaL laawtL naH khrapH
"I didn’t know if she became frightened because she had to be by herself all the time."

แล้วการขึ้นต้นมะพร้าวเนี่ย คุณจะต้องรู้ด้วยว่า คุณจะลงมาได้หรือเปล่า วิธีลงมายังไงนะคะ
laaeoH gaanM kheunF dtohnF maH phraaoH niiaF khoonM jaL dtawngF ruuH duayF waaF khoonM jaL lohngM maaM daiF reuuR bplaaoL wiH theeM lohngM maaM yangM ngaiM naH khaH
"And in climbing up the tree, you needed to know whether you can get down and how you were going to do it."

"ฉันคิดว่าเธอต้องอยากรู้"
chanR khitH waaF thuuhrM dtawngF yaakL ruuH
"I just thought that you needed and wanted to know."

เด็กมันก็เล่นไปตามประสาเด็ก ไม่รู้หรอกว่าอะไรถูกผิด
dekL manM gaawF lenF bpaiM dtaamM bpraL saaR dekL maiF ruuH raawkL waaF aL raiM thuukL phitL
"Children will play as children do; they don’t know what is right and what is wrong."

ผมจนปัญญาไม่รู้ว่าจะช่วยเขาอย่างไร
phohmR johnM bpanM yaaM maiF ruuH waaF jaL chuayF khaoR yaangL raiM
"I am at my wits end; I don't know how I can help him."

ตัวเองก็ไม่รู้คำตอบเหมือนกัน รู้แต่ว่าไม่อยากเป็นเหมือนพ่อ
dtuaaM aehngM gaawF maiF ruuH khamM dtaawpL meuuanR ganM ruuH dtaaeL waaF maiF yaakL bpenM meuuanR phaawF
"He himself did not know the answer; he only knew that he did not want to be like his father."

ถ้าคุณไม่รู้จะเริ่มทำความสะอาดจากมุมไหนดี เราแนะนำว่าคุณควรลงมือทำความสะอาดจากชั้นบนสุดของบ้าน แล้วค่อย ๆ ไล่ทำความสะอาดลงมาทีละชั้น
thaaF khoonM maiF ruuH jaL reermF thamM khwaamM saL aatL jaakL moomM naiR deeM raoM naeH namM waaF khoonM khuaanM lohngM meuuM thamM khwaamM saL aatL jaakL chanH bohnM sootL khaawngR baanF laaeoH khaawyF khaawyF laiF thamM khwaamM saL aatL lohngM maaM theeM laH chanH
"If you don’t know where to start cleaning, we recommend that you begin cleaning from the top floor of the house and methodically clean one floor after the other."

หากฉันรู้ซักนิดว่าเธอรักฉัน ฉันคงเลือกคุณ คุณน่าจะบอกผมซักนิด
haakL chanR ruuH sakH nitH waaF thuuhrM rakH chanR chanR khohngM leuuakF khoonM khoonM naaF jaL baawkL phohmR sakH nitH
"If I had the slightest clues that you loved me, I would probably have chosen you. You should have given me some sort of clue."

คุณรู้มั้ยว่าผมเป็นใคร
khoonM ruuH maiH waaF phohmR bpenM khraiM
"Do you know who I am?"

พ่อเราไม่รู้ไปกินรังแตนที่ไหนมา ไปถามอะไรนิดหน่อยแกก็ด่าใหญ่เลย
phaawF raoM maiF ruuH bpaiM ginM rangM dtaaenM theeF naiR maaM bpaiM thaamR aL raiM nitH naawyL gaaeM gaawF daaL yaiL leeuyM
"We don't know what has put our dad in such a foul mood. We asked him a little question and he yelled at us."

ถ้าเรารู้ เราจะทำไม๊
thaaF raoM ruuH raoM jaL thamM maiH
"If You Knew, Would You Act Like This?"

เรารู้แจ่มชัดชัดเสมอว่าชีวิตเรากำลังเจออะไร แต่เราไม่มีวันรู้ว่าคนที่เราเจอ กำลังเจอกับอะไร
raoM ruuH jaemL chatH chatH saL muuhrR waaF cheeM witH raoM gamM langM juuhrM aL raiM dtaaeL raoM maiF meeM wanM ruuH waaF khohnM theeF raoM juuhrM gamM langM juuhrM gapL aL raiM
"We always know very clearly what is going on in our lives, but we can never know what is happening to those we come into contact with."

ไม่รู้ว่าพระจะรู้สึกอย่างไรบ้าง เวลาที่ญาติโยมใส่เงินลงไปในบาตรปนกับข้าวสุกร้อน ที่อยู่ในนั้น
maiF ruuH waaF phraH jaL ruuH seukL yaangL raiM baangF waehM laaM theeF yaatF yo:hmM saiL ngernM lohngM bpaiM naiM baatL bpohnM gapL khaaoF sookL raawnH theeF yuuL naiM nanH
"[I] don’t know how a monk feels when his local supporters put paper money into his begging bowl, all mixed up with the hot, cooked rice."

การที่พระบิณฑบาตโปรดสัตว์ยามเช้าทุกวันเช่นนี้ และต้องรับบาตรที่ญาติโยมใส่อะไรลงมาก็ไม่รู้ลงไป แล้วท่านจะฉันยังไงล่ะ
gaanM theeF phraH binM thaH baatL bpro:htL satL yaamM chaaoH thookH wanM chenF neeH laeH dtawngF rapH baatL theeF yaatF yo:hmM saiL aL raiM lohngM maaM gaawF maiF ruuH lohngM bpaiM laaeoH thanF jaL chanR yangM ngaiM laF
"Monks conduct their alms-collecting walks every morning and they are required to accept into their bowls everything that their community supporters give them without question; how can they possibly eat this food?"

เราจะรู้อยู่เสมอว่าหากเราเป็นเด็กดีครูใหญ่เฮี้ยบ จะหันมาเอ็นดูเราเป็นพิเศษ
raoM jaL ruuH yuuL saL muuhrR waaF haakL raoM bpenM dekL deeM khruuM yaiL hiiapH jaL hanR maaM enM duuM raoM bpenM phiH saehtL
"We always know that if we are well-behaved children, a very strict principal will turn around and be especially kind to us."

อยากรู้ชื่อและเบอร์โทรของคนนั้นใช่ไหม เดี๋ยวจัดให้
yaakL ruuH cheuuF laeH buuhrM tho:hM khaawngR khohnM nanH chaiF maiH diaaoR jatL haiF
"You want to know that person’s name and telephone number, right? Just a sec; I’ll take care of it."

เก้า มีสติรู้ตัว รู้คิด รู้ปฏิบัติตามพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
gaaoF meeM saL dtiL ruuH dtuaaM ruuH khitH ruuH bpaL dtiL batL dtaamM phraH raatF chaH damM ratL khaawngR phraH baatL sohmR detL phraH jaoF yuuL huaaR
"9. Be self-aware; know how to think, how to act, and how to behave actions as his Majesty the King has instructed you."

เจ้าของภาษาไทยอาจจะไม่รู้หรือไม่สนใจด้วยซ้ำว่า "ไวยากรณ์" หรือ "หลักเกณฑ์" ซึ่งควบคุมภาษาไทยที่เขาพูดได้ สร้างประโยคได้นั้นเป็นอย่างไร
jaoF khaawngR phaaM saaR thaiM aatL jaL maiF ruuH reuuR maiF sohnR jaiM duayF saamH waaF waiM yaaM gaawnM reuuR lakL gaehnM seungF khuaapF khoomM phaaM saaR thaiM theeF khaoR phuutF daiF saangF bpraL yo:hkL daiF nanH bpenM yaangL raiM
"Native speakers of Thai may either not know or may not be interested in what the “grammar” or “rules [of expression]” which govern the language that they speak and the sentences they create are."

แต่การสร้างประโยคนั้นเขารู้แล้วในฐานะเจ้าของภาษา
dtaaeL gaanM saangF bpraL yo:hkL nanH khaoR ruuH laaeoH naiM thaaR naH jaoF khaawngR phaaM saaR
"But as for constructing sentences, they already know how to do [because] they are native speakers."

ไม่รู้เหมือนกัน
maiF ruuH meuuanR ganM
"I don’t know, either (don’t know, myself)."

ขอโทษนะ ผมไม่รู้จริง ๆ ว่าสถานการณ์มันแย่ขนาดนั้น
khaawR tho:htF naH phohmR maiF ruuH jingM waaF saL thaanR naH gaanM manM yaaeF khaL naatL nanH
"I'm sorry, I hadn't realized the situation was that bad."

เจ้านายรู้วิธีทำ ผู้นำแสดงวิธีทำ
jaoF naaiM ruuH wiH theeM thamM phuuF namM saL daaengM wiH theeM thamM
"A boss knows how to get things done; a leader demonstrates how to do things."

ฉันยังหนุ่ม ระห่ำและไม่รู้คิด แต่ยังไงฉันไม่ใช่คนใจเหี้ยมนะ แล้วฉันก็ไม่ได้ลงมือทำคนเดียวเสียหน่อย
chanR yangM noomL raH hamL laeH maiF ruuH khitH dtaaeL yangM ngaiM chanR maiF chaiF khohnM jaiM hiiamF naH laaeoH chanR gaawF maiF daiF lohngM meuuM thamM khohnM diaaoM siiaR naawyL
"I was a kid and wild and foolish — but I wasn't mean — and I got in with a bunch."

หมอนี่เป็นชายตัวอกตัน แต่งตัวสั่วที่สุดแต่เจ้าตัวไม่รู้
maawR neeF bpenM chaaiM dtuaaM ohkL dtanM dtaengL dtuaaM suaaL theeF sootL dtaaeL jaoF dtuaaM maiF ruuH
"He was a burly man with a thick chest, badly dressed but didn't know it."

รู้ยัง
ruuH yangM
"Do you know yet?" "Have you heard yet?"

ผมต้องการไปโรงเรียน พี่สาวหรือน้องสาวผมก็ต้องการไปโรงเรียนจะได้มีความรู้หากินได้ และจะได้รู้คุณธรรมแห่งชีวิต
phohmR dtawngF gaanM bpaiM ro:hngM riianM pheeF saaoR reuuR naawngH saaoR phohmR gaawF dtawngF gaanM bpaiM ro:hngM riianM jaL daiF meeM khwaamM ruuH haaR ginM daiF laeH jaL daiF ruuH khoonM naH thamM haengL cheeM witH
"I wanted to go to school; my older and younger sisters also wanted to go to school so that we could gain enough knowledge to earn a living and to learn how to live a moral life."

ผมก็อยากมีที่ดินของผมพอสมควรสำหรับทำมาหากิน มีช่องทางได้กู้ยืมเงินมาขยายงาน มีโอกาสรู้วิธีการทำกินแบบใหม่ ๆ มีตลาดดี และขายสินค้าได้ราคายุติธรรม
phohmR gaawF yaakL meeM theeF dinM khaawngR phohmR phaawM sohmR khuaanM samR rapL thamM maaM haaR ginM meeM chaawngF thaangM daiF guuF yeuumM ngernM maaM khaL yaaiR ngaanM meeM o:hM gaatL ruuH wiH theeM gaanM thamM ginM baaepL maiL meeM dtaL laatL deeM laeH khaaiR sinR khaaH daiF raaM khaaM yootH dtiL thamM
"I would like to own enough land to make a living with; to have a way to borrow money to expand my business; to have a chance to learn new production techniques; to have good markets; and, to sell goods at a fair price."

อยู่กันต้องทนเจ็บ จบต้องทนเหงา ไม่รู้จะเอายังไง
yuuL ganM dtawngF thohnM jepL johpL dtawngF thohnM ngaoR maiF ruuH jaL aoM yangM ngaiM
(**) "[If I] stay [I] must bear the pain, [if I] end it [I] must endure loneliness. I don’t know what to do."

ฉันไม่รู้ แต่พวกเขาอยู่ในรัฐยะไข่ของพม่ามานานหลายร้อยปีแล้ว
chanR maiF ruuH dtaaeL phuaakF khaoR yuuL naiM ratH yaH khaiL khaawngR phaH maaF maaM naanM laaiR raawyH bpeeM laaeoH
"[This] I do not know, but they have lived in Burma’s Rakhine state for hundreds of years."

หากเราไม่ช่วย ก็ไม่รู้ใครจะช่วย
haakL raoM maiF chuayF gaawF maiF ruuH khraiM jaL chuayF
"If we do not help them, then [I] don't know who will."

ผมไม่อาจรู้ได้
phohmR maiF aatL ruuH daiF
"I could not know."

เวลาที่ผมไปเยี่ยม มีหลายครั้งที่ผมแปลกใจว่า เธอรู้ได้อย่างไรว่าผมมาอยู่ใกล้ ๆ ทั้ง ๆ ที่ไม่ส่งเสียงบอกกล่าว
waehM laaM theeF phohmR bpaiM yiiamF meeM laaiR khrangH theeF phohmR bplaaekL jaiM waaF thuuhrM ruuH daiF yaangL raiM waaF phohmR maaM yuuL glaiF thangH thangH theeF maiF sohngL siiangR baawkL glaaoL
"When I went to visit [her], many times I was surprised that she know that I was coming close [to her] even though I made no sound [as I approached]."

และที่รู้แน่อีกสิ่งหนึ่งคือ อนาคตกำหนดไม่ได้
laeH theeF ruuH naaeF eekL singL neungL kheuuM aL naaM khohtH gamM nohtL maiF daiF
"And, we know one thing for certain: we can not prescribe what the future will be."

จะรู้ไปทำไม
jaL ruuH bpaiM thamM maiM
"Why do you want to know?"

อย่าตอบคำถามที่กูเคยอยากรู้ เพราะกูไม่ได้ยิน
yaaL dtaawpL khamM thaamR theeF guuM kheeuyM yaakL ruuH phrawH guuM maiF daiF yinM
"Don’t answer my questions, because I can’t hear anymore."

เท่าที่รู้มาค่าโสหุ้ยในการติดพัดลมก็ประมาณ ๕๐๐ บาทกระมัง
thaoF theeF ruuH maaM khaaF so:hR huyF naiM gaanM dtitL phatH lohmM gaawF bpraL maanM haaF raawyH baatL graL mangM
"As far as I know, the cost of installing a fan is probably about 500 baht."

ผมคิดถึงคุณมากรู้ไหม
phohmR khitH theungR khoonM maakF ruuH maiR
"I miss you so much, don't you know?" "Do you know how much I miss you?"

ช่องว่างในวัฒนธรรมและความอ่อนแอบางประการของข้าราชการตลอดจนระบบศักดินาที่ฝังรากลึกจนบางครั้งบางโอกาสดูไม่รู้ คิดไม่ทันว่านี่คือระบบศักดินา คือโอกาสของนักการเมือง
chaawngF waangF naiM watH thaH naH thamM laeH khwaamM aawnL aaeM baangM bpraL gaanM khaawngR khaaF raatF chaH gaanM dtlaawtL johnM raH bohpL sakL diL naaM theeF fangR raakF leukH johnM baangM khrangH baangM o:hM gaatL duuM maiF ruuH khitH maiF thanM waaF neeF kheuuM raH bohpL sakL diL naaM kheuuM o:hM gaatL khaawngR nakH gaanM meuuangM
"Certain cultural lapses and weaknesses among civil servants, as well as the deeply embedded feudal system within which they operate, sometimes force them to turn a blind eye toward what is in fact a feudal system which creates openings for politicians [to take advantage of.]"

แค่อยากรู้เฉย ๆ
khaaeF yaakL ruuH cheeuyR cheeuyR
"I am just curious." "Just want to know."

ฉันเพิ่งรู้เดี๋ยวนี้เองว่าฉันเข้าใจผิดมาโดยตลอด
chanR pheerngF ruuH diaaoR neeH aehngM waaF chanR khaoF jaiM phitL maaM dooyM dtaL laawtL
"I just recently learned that I've always misunderstood."

แล้วก็เอามือล้วงลงไปในเหรียญ อาจจะมีสัก...เออ...สิบบาท ยี่สิบบาท เท่าไหร่ไม่รู้แหละ ก็ใส่ไป ไม่ได้นับด้วย
laaeoH gaawF aoM meuuM luaangH lohngM bpaiM naiM riianR aatL jaL meeM sakL uuhrM sipL baatL yeeF sipL baatL thaoF raiL maiF ruuH laeL gaawF saiL bpaiM maiF daiF napH duayF
"Then, [I] fish around for some loose change; maybe I have, oh say, 10 or 20 baht; whatever I have, I put in without counting it."

ถ้าเรารู้สาเหตุที่แท้จริงของปัญหาต่าง ๆ เราก็คงจะหาทางออกได้ไม่ยากนัก
thaaF raoM ruuH saaR haehtL theeF thaaeH jingM khaawngR bpanM haaR dtaangL raoM gaawF khohngM jaL haaR thaangM aawkL daiF maiF yaakF nakH
"If we know the real reasons that various problems arise, we should easily be able to find ways to solve them."