รัฐสภาของอาณาจักรโรมันโบราณ
ratH thaL saL phaaM khaawngR aaM naaM jakL ro:hM manM bo:hM raanM
Senate of the ancient Roman Empire; diet

นักเรียนจำนวนมากยังได้รับการศึกษาแบบโบราณ จึงมักเชื่อลายลักษณ์อักษร
nakH riianM jamM nuaanM maakF yangM daiF rapH gaanM seukL saaR baaepL bo:hM raanM jeungM makH cheuuaF laaiM lakH akL saawnR
"Most students are educated the old way; they believe everything that is written down."

ศิลป์โบราณทั้งโลกเป็นสมบัติของชนชั้นสูง
sinR bo:hM raanM thangH lo:hkF bpenM sohmR batL khaawngR chohnM chanH suungR
"All over the world in the past the Arts were the property of the upper classes."

การรณรงค์ภาษาที่ถูกต้องเกิดขึ้นในหลายสังคม โดยเฉพาะในช่วงก่อร่างสร้างตัวจากรัฐโบราณขึ้นมาเป็นรัฐชาติ
gaanM rohnM naH rohngM phaaM saaR theeF thuukL dtawngF geertL kheunF naiM laaiR sangR khohmM dooyM chaL phawH naiM chuaangF gaawL raangF saangF dtuaaM jaakL ratH bo:hM raanM kheunF maaM bpenM ratH thaH chaatF
"Campaigns for proper language arise in many societies, especially during periods [when such societies] are emerging from ancient paradigms to [modern] states."

เจ้าหน้าที่โบราณคดีพบกรุสมบัติโบราณอายุหลายร้อยปีในอุโมงค์ลึก
jaoF naaF theeF bo:hM raanM naH khaH deeM phohpH grooL sohmR batL bo:hM raanM aaM yooH laaiR raawyH bpeeM naiM ooL mo:hngM leukH
"A member of the archeological staff found a many-hundreds of years old treasure within a deep grotto."

โบราณว่าเป็นสาวเป็นนางควรจะต้องนอนตะแคง อย่านอนหงายหรือนอนคว่ำ
bo:hM raanM waaF bpenM saaoR bpenM naangM khuaanM jaL dtawngF naawnM dtaL khaaengM yaaL naawnM ngaaiR reuuR naawnM khwamF
"In olden times they used to say that once a woman becomes of age, she should sleep on her side, and never on her back or on her stomach."

แต่เดิมมาการเขียนคำไทยก็มิได้ใช้รูปวรรณยุกต์ ซึ่งอาจจะเป็นเพราะอักษรไทยดัดแปลงมาจากอักษรขอมโบราณและอักษรมอญโบราณ อักษรชุดดังกล่าวพัฒนามาจากอักษรเทวนาครีของแขกอีกทีหนึ่ง
dtaaeL deermM maaM gaanM khiianR khamM thaiM gaawF miH daiF chaiH ruupF wanM naH yookH seungF aatL jaL bpenM phrawH akL saawnR thaiM datL bplaaengM maaM jaakL akL saawnR khaawmR bo:hM raanM laeH akL saawnR maawnM bo:hM raanM akL saawnR chootH dangM glaaoL phatH thaH naaM maaM jaakL akL saawnR thaehM waH naaM khaH reeM khaawngR khaaekL eekL theeM neungL
"Originally, Thai writing did not utilize tone marks. This might have been because Thai orthography was derived from ancient Khmer and ancient Mon. These orthographies, in turn, were derived from the Indian Devanagari script."

การที่คนไทยปฏิบัติต่อข้าวมาแต่โบราณเช่นนี้ นับเป็นวัฒนธรรมทางจิตใจที่แสดงถึงความเป็นผู้มีความกตัญญูแม้กับผู้ที่มิใช่มนุษย์ เป็นวัฒนธรรมที่ดี
gaanM theeF khohnM thaiM bpaL dtiL batL dtaawL khaaoF maaM dtaaeL bo:hM raanM chenF neeH napH bpenM watH thaH naH thamM thaangM jitL jaiM theeF saL daaengM theungR khwaamM bpenM phuuF meeM khwaamM gaL dtanM yuuM maaeH gapL phuuF theeF miH chaiF maH nootH bpenM watH thaH naH thamM theeF deeM
"The fact that Thais have acted this way from ancient times is considered a spiritual and cultural artifact which shows that they are people who express their gratitude even to non-human powers; this is an admirable cultural trait."

ค่านิยมของคนไทยโบราณคืออยากให้ลูกชายเจนจบในวิชาชีพต่าง ๆ
khaaF niH yohmM khaawngR khohnM thaiM bo:hM raanM kheuuM yaakL haiF luukF chaaiM jaehnM johpL naiM wiH chaaM cheepF dtaangL dtaangL
"Our Thai ancestors valued having their sons become proficient in various vocations."

คดีนี้ตำรวจทุ่มเทกำลัง ออกสืบหาแหล่งค้าพระโบราณ วัตถุโบราณขนานใหญ่
khaH deeM neeH dtamM ruaatL thoomF thaehM gamM langM aawkL seuupL haaR laengL khaaH phraH bo:hM raanM watH thooL bo:hM raanM khaL naanR yaiL
"The police devoted a lot of effort to this case; they conducted an extensive search for [illegal] markets [selling] ancient Buddha images and other old artifacts."

แบบแผนการบริโภคของคนโบราณทั้งโลก จึงแตกต่างจากการบริโภคในสมัยปัจจุบันอย่างมาก
baaepL phaaenR gaanM baawM riH pho:hkF khaawngR khohnM bo:hM raanM thangH lo:hkF jeungM dtaaekL dtaangL jaakL gaanM baawM riH pho:hkF naiM saL maiR bpatL jooL banM yaangL maakF
"The consumption patterns of ancient peoples all over the world are thus very different from the patters of modern peoples."

ห้ามใส่ชุดสีดำเยี่ยมคนป่วย เพราะสีดำเป็นสีที่คนโบราณถือว่าเป็นสัญลักษณ์ของความทุกข์โศก การใส่ชุดดำไปเยี่ยมผู้ป่วยนั้นเป็นการแช่งให้ผู้ป่วยตายเร็วขึ้น
haamF saiL chootH seeR damM yiiamF khohnM bpuayL phrawH seeR damM bpenM seeR theeF khohnM bo:hM raanM theuuR waaF bpenM sanR yaH lakH khaawngR khwaamM thookH so:hkL gaanM saiL chootH damM bpaiM yiiamF phuuF bpuayL nanH bpenM gaanM chaaengF haiF phuuF bpuayL dtaaiM reoM kheunF
"Don't wear black clothes when visiting a sick or injured person, because black is a colour that people in olden times believed to be symbolic of pain and misery. Wearing black when visiting a sick person will only succeed in cursing them to die quickly!"

โยคะเป็นศาสตร์ที่มีมาแต่โบราณ แต่น้อยคนนักที่จะทราบว่า ท่าโยคะในแต่ละท่านั้นมีที่มาที่ไปอย่างไร
yo:hM khaH bpenM saatL theeF meeM maaM dtaaeL bo:hM raanM dtaaeL naawyH khohnM nakH theeF jaL saapF waaF thaaF yo:hM khaH naiM dtaaeL laH thaaF nanH meeM theeF maaM theeF bpaiM yaangL raiM
"Yoga is an ancient branch of knowledge [field of study] but very few people know what the origins of the various yoga poses are."

เขารูดซิปตรงเป้ากางเกงขึ้น แล้วกดดันโยกสามครั้งก่อนที่โถปัสสาวะโบราณจะทำงาน
khaoR ruutF sipH dtrohngM bpaoF gaangM gaehngM kheunF laaeoH gohtL danM yo:hkF saamR khrangH gaawnL theeF tho:hR bpatL saaR waH bo:hM raanM jaL thamM ngaanM
"He zipped his pants, and pressed and shook the handle three times before the antique urinal flushed."

ตามคติโบราณ คุณสมบัติเยี่ยมยอดของผู้หญิงคือ รูป ถือว่านารีมีรูปเป็นทรัพย์ ให้ความสำคัญแก่รูปโฉมโนมพรรณสูงสุด
dtaamM khaH dtiL bo:hM raanM khoonM naH sohmR batL yiiamF yaawtF khaawngR phuuF yingR kheuuM ruupF theuuR waaF naaM reeM meeM ruupF bpenM sapH haiF khwaamM samR khanM gaaeL ruupF cho:hmR no:hmM phanM suungR sootL
"According to ancient accounts, the highest value of a woman was her physical appearance. [They] believed that a woman’s greatest asset was her beauty; [they] deemed her overall appearance to be most important."

วรรณคดีโบราณเป็นภาพสะท้อนความเชื่อ และการเคารพศรัทธาในสิ่งเหนือธรรมชาติของคนถิ่นนั้น
wanM naH khaH deeM bo:hM raanM bpenM phaapF saL thaawnH khwaamM cheuuaF laeH gaanM khaoM rohpH satL thaaM naiM singL neuuaR thamM maH chaatF khaawngR khohnM thinL nanH
"Early literature is a reflection of the beliefs and faith in the supernatural of the local people."

คนไทยโบราณมักเลี้ยงไว้ในพระราชสำนัก
khohnM thaiM bo:hM raanM makH liiangH waiH naiM phraH raatF chaH samR nakH
"In antiquity, Thais used to breed them in the Royal Palace."

ในสมัยโบราณชาวบ้านเชื่อถือผีสางเทวดา
naiM saL maiR bo:hM raanM chaaoM baanF cheuuaF theuuR pheeR saangR thaehM waH daaM
"In ancient times rural people believed in evil demons and angels."

เรื่องนี้มาจากความเชื่อโบราณของไทยที่ส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับเรื่องดินฟ้าอากาศ
reuuangF neeH maaM jaakL khwaamM cheuuaF bo:hM raanM khaawngR thaiM theeF suaanL yaiL jaL giaaoL khaawngF gapL reuuangF dinM faaH aaM gaatL
"This belief comes from ancient Thai beliefs which for the most part involve the weather."

แต่พิธีกรรมโบราณหลายอย่างมักจะเป็นการกระทำที่ "ฝืนธรรมชาติ เพราะมีความเชื่อว่าต้องการให้เทวดาเบื้องบนโกรธที่มนุษย์ทำผิดธรรมเนียม
dtaaeL phiH theeM gamM bo:hM raanM laaiR yaangL makH jaL bpenM gaanM graL thamM theeF feuunR thamM maH chaatF phrawH meeM khwaamM cheuuaF waaF dtawngF gaanM haiF thaehM waH daaM beuuangF bohnM gro:htL theeF maH nootH thamM phitL thamM niiamM
"However, many ancient rituals and practices are actions which overturn natural events; their belief is that the angles and fairies were angry that humanity violated customs and traditions."

ส่วนที่มีความเชื่อว่าผู้ปักตะไคร้ต้องเป็นหญิงสาวพรหมจรรย์หรือสาวบริสุทธิ์ก็เพราะตามความเชื่อของคนโบราณ ผู้หญิงต้องรักนวลสงวนตัว รักษาพรหมจรรย์จนถึงวันที่แต่งงาน
suaanL theeF meeM khwaamM cheuuaF waaF phuuF bpakL dtaL khraiH dtawngF bpenM yingR saaoR phrohmM maH janM reuuR saaoR baawM riH sootL gaawF phrawH dtaamM khwaamM cheuuaF khaawngR khohnM bo:hM raanM phuuF yingR dtawngF rakH nuaanM saL nguaanR dtuaaM rakH saaR phrohmM maH janM johnM theungR wanM theeF dtaengL ngaanM
"Those who believe that the person who buries the lemongrass must be a virgin girl or a girl of purity because in the eyes of the ancients, the woman must be reserved and modest, preserving her virginity until the day she marries."

ผู้เขียนจึงคิดว่านี่เป็นกุศโลบายของคนไทยโบราณที่ต้องการให้บุตรหลานรักนวลสงวนตัว
phuuF khiianR jeungM khitH waaF neeF bpenM gootL saL lo:hM baaiM khaawngR khohnM thaiM bo:hM raanM theeF dtawngF gaanM haiF bootL laanR rakH nuaanM saL nguaanR dtuaaM
"The author, therefore, thinks that was the concept of the ancient Thais who wanted their daughters and granddaughters to be pure and chaste."

ด้วยเหตุที่ว่า เดิมทีคนโบราณในยุโรปจะอาศัยน้ำจากแม่น้ำ ทั้งเพื่อบริโภคและอุปโภค
duayF haehtL theeF waaF deermM theeM khohnM bo:hM raanM naiM yooH ro:hpL jaL aaM saiR naamH jaakL maaeF naamH thangH pheuuaF baawM riH pho:hkF laeH oopL bpaL pho:hkF
"The reason for this was that the ancient European peoples depend on river water for both drinking and general consumption."

ภรรยาข้าพเจ้าเป็นคนถือเรื่องโชคลาง การปลูกต้นไม้ในบริเวณบ้าน ถ้าเป็นไปได้ ต้องตามคติโบราณ
phanM raH yaaM khaaF phaH jaoF bpenM khohnM theuuR reuuangF cho:hkF laangM gaanM bpluukL dtohnF maaiH naiM baawM riH waehnM baanF thaaF bpenM bpaiM daiF dtawngF dtaamM khaH dtiL bo:hM raanM
"My wife is a superstitious person; when she plants a tree near our home, if possible, she needs to follow ancient rituals."

ปัญหาอยู่ที่ว่า จะรักษาดุลยภาพที่เหมาะสม ระหว่างความสืบเนื่องกับวัฒนธรรมโบราณของสถาบันพระมหากษัตริย์ กับการเป็นสถาบันกษัตริย์ของโลกสมัยใหม่ได้อย่างไร
bpanM haaR yuuL theeF waaF jaL rakH saaR doonM yaH phaapF theeF mawL sohmR raH waangL khwaamM seuupL neuuangF gapL watH thaH naH thamM bo:hM raanM khaawngR saL thaaR banM phraH maH haaR gaL satL gapL gaanM bpenM saL thaaR banM gaL satL khaawngR lo:hkF saL maiR maiL daiF yaangL raiM
"The problem is how to maintain a proper balance between continuity with an ancient royal culture and being a monarch in the modern era."

มันคือแก่นชีวิต อย่าคิดว่าโบราณ
manM kheuuM gaenL cheeM witH yaaL khitH waaF bo:hM raanM
"[Morality] is the core of our lives; do not think of [morality] as being outdated."

คนโบราณมีความเชื่อว่า ถ้าทำสิ่งวิตถารแล้วฝนจะตกติดกันไม่หยุด
khohnM bo:hM raanM meeM khwaamM cheuuaF waaF thaaF thamM singL witH thaanR laaeoH fohnR jaL dtohkL dtitL ganM maiF yootL
"Our ancestors used to believe that if you do something strange or bizarre, rain will fall without stop."

คนโบราณบอกว่าเกิดเหตุแบบนั้นเมื่อใดก็จะมีเหตุร้ายเกิดขึ้นในบ้าน หรือกับคนในบ้านนั้น
khohnM bo:hM raanM baawkL waaF geertL haehtL baaepL nanH meuuaF daiM gaawF jaL meeM haehtL raaiH geertL kheunF naiM baanF reuuR gapL khohnM naiM baanF nanH
"Our ancestors tell us that whenever [the spiders make this noise], something bad is about to happen in that house or to some one in that house."

ข้าวกล้องบางคนเรียกกันติดปากว่าข้าวซ้อมมือหรือข้าวแดงเนื่องจากในสมัยโบราณชาวบ้านใช้วิธีตำข้าวกินกันเอง
khaaoF glaawngF baangM khohnM riiakF ganM dtitL bpaakL waaF khaaoF saawmH meuuM reuuR khaaoF daaengM neuuangF jaakL naiM saL maiR bo:hM raanM chaaoM baanF chaiH wiH theeM dtamM khaaoF ginM ganM aehngM
"Some people call brown rice “hand-milled rice” or “red rice” because in former times local people would pound and process handfuls of rice for their own daily needs."

กองทัพกษัตริย์ของรัฐเอเชียตะวันออกเฉียงใต้สมัยโบราณล้วนสร้างขึ้นจากชาวนา
gaawngM thapH gaL satL khaawngR ratH aehM chiiaM dtaL wanM aawkL chiiangR dtaiF saL maiR bo:hM raanM luaanH saangF kheunF jaakL chaaoM naaM
"In ancient times Southeast Asian royal armies were always composed of farmers."

นับตั้งแต่สมัยโบราณมาแล้วที่คนญี่ปุ่นมีความเชื่อว่า แมว เป็นสัตว์นำโชค
napH dtangF dtaaeL saL maiR bo:hM raanM maaM laaeoH theeF khohnM yeeF bpoonL meeM khwaamM cheuuaF waaF maaeoM bpenM satL namM cho:hkF
"Since ancient times, the Japanese have believed that the cat is a lucky animal."

หนึ่งในพิธีไล่ฝนที่ฮิตมาจนถึงปัจจุบันนี้ก็คือ "การปักตะไคร้" ซึ่งเป็นความเชื่อมาแต่โบราณ
neungL naiM phiH theeM laiF fohnR theeF hitH maaM johnM theungR bpatL jooL banM neeH gaawF kheuuM gaanM bpakL dtaL khraiH seungF bpenM khwaamM cheuuaF maaM dtaaeL bo:hM raanM
"One of the popular rituals used to drive rain away, even to modern times, is “burying lemongrass” which has been with us since antiquity."

ในยุคปัจจุบันครูไม่กล้าแตะศิษย์ เพราะครูกับศิษย์สมัยนี้กับโบราณต่างกัน
naiM yookH bpatL jooL banM khruuM maiF glaaF dtaeL sitL phrawH khruuM gapL sitL saL maiR neeH gapL bo:hM raanM dtaangL ganM
"Nowadays teachers do not dare touch their students because teachers and students today are different from what they were in the past."