เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ 
reuuaM phraH theeF nangF sooL phanM naH hohngR
Subhannahong Royal Barge, which is brought afloat the แม่น้ำเจ้าพระยา  (the Chao Phraya river) Pannually for their Majesties the King and Queen and the royal family members to perform the royal ceremony called ทอดกฐิน —to present ผ้ากฐิน  (yellow robes) to พระภิกษุสงฆ์ (Buddhist monks) at the end of the Buddhist Lent

เรือพยุหยาตราทางชลมารค 
reuuaM phaH yooH haL yaatF raaM thaangM chohnM maakF
[royal use] Water-borne Royal Barges

กระบวนเรือพยุหยาตราทางชลมารค
graL buaanM reuuaM phaH yooH haL yaatF raaM thaangM chohnM laH maakF
waterborne royal barge procession

ผู้บัญชาการทหารเรือ
phuuF banM chaaM gaanM thaH haanR reuuaM
Commander in Chief of the Navy

ใบสั่งให้นำสินค้าบรรทุกเรือ
baiM sangL haiF namM sinR khaaH banM thookH reuuaM
Shipping Order

ใบบัญชีรายการสินค้าในเรือ
baiM banM cheeM raaiM gaanM sinR khaaH naiM reuuaM
Manifest

สภาผู้ส่งสินค้าทางเรือแห่งประเทศไทย
saL phaaM phuuF sohngL sinR khaaH thaangM reuuaM haengL bpraL thaehtF thaiM
Thai National Shippers' Council (TNSC)

หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษทางเรือ
nuayL banM chaaM gaanM sohngR khraamM phiH saehtL thaangM reuuaM
Naval Special Warfare Command

กฎและข้อบังคับของระเบียบทหารเรือ
gohtL laeH khaawF bangM khapH khaawngR raH biiapL thaH haanR reuuaM
naval rules and regulations

เรือทุกลำจะต้องผ่านช่องแคบอังกฤษก่อน แล้วค่อยไปถึงลอนดอน
reuuaM thookH lamM jaL dtawngF phaanL chaawngF khaaepF angM gritL gaawnL laaeoH khaawyF bpaiM theungR laawnM daawnM
"All ships have to go through the English Channel before reaching London."

วันนี้ที่พัทยามีเรือใหญ่ไม่มาก
wanM neeH theeF phatH thaH yaaM meeM reuuaM yaiL maiF maakF
"There were not many big boats at Pattaya today."

น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ
naamH chiaaoF yaaL khwaangR reuuaM
"Better bend than break." — "It is ill striving against the stream." — "Don't try crossing the river if the current's strong." — "Don't piss into the wind."

เหยียบเรือสองแคม
yiiapL reuuaM saawngR khaaemM
"To run with the hare and hunt with the hounds."

เรือโว้ย
reuuaM wooyH
"Ship ahoy!"

ตกบ่ายวันงาน เรือทุกลำต่าง ๆ วิ่งรอกจากเกาะเต่าเกาะสมุย ล้วนมุ่งสู่เกาะพะงัน
dtohkL baaiL wanM ngaanM reuuaM thookH lamM dtaangL dtaangL wingF raawkF jaakL gawL dtaoL gawL saL muyM luaanH moongF suuL gawL phaH nganM
"During the afternoon of the day of the party, all of the available boats run continuously from Tao Island and Samui Island, each headed to Pha Ngan Island."

เรือลอยน้ำ
reuuaM laawyM naamH
"The boat floats in the water."

เรือมาเลเซียล่วงล้ำเข้ามาในน่านน้ำไทย
reuuaM maaM laehM siiaM luaangF lamH khaoF maaM naiM naanF namH thaiM
"The Malaysian vessel encroached into Thai territorial waters."

พื้นเรือลำนี้เทไปด้านหน้า
pheuunH reuuaM lamM neeH thaehM bpaiM daanF naaF
"The deck of this ship is leaning forward."

เรือลำนี้ทำหน้าที่นำร่องเรือใหญ่เข้าท่า
reuuaM lamM neeH thamM naaF theeF namM raawngF reuuaM yaiL khaoF thaaF
"This pilot boat functions to bring larger ships into their mooring dock."

กราบทางซ้ายของเรือเอียงวูบเมื่อโดนคลื่นยักษ์
graapL thaangM saaiH khaawngR reuuaM iiangM wuupF meuuaF do:hnM khleuunF yakH
"The port-side of the boat suddenly listed when it was hit by the giant wave."

พายุพัดเสากระโดงเรือหักสามท่อน
phaaM yooH phatH saoR graL do:hngM reuuaM hakL saamR thaawnF
"The storm broke the ship’s mast into three pieces."

เรือบรรทุกของจนแประแล้ว อย่าเอาสัมภาระใส่เพิ่มอีกเลย
reuuaM banM thookH khaawngR johnM bpraeL laaeoH yaaL aoM samR phaaM raH saiL pheermF eekL leeuyM
"The ship is already completely full; do not load any more equipment or supplies."

น้ำพึ่งเรือเสือพึ่งป่า
naamH pheungF reuuaM seuuaR pheungF bpaaL
"Everything is dependent on something else." "You scratch my back and I'll scratch yours."

เกิดคลื่นยักษ์หนุนเนื่องเข้ามาอีกทำให้เรือที่โคลงอยู่แล้วถึงกับล่มลง
geertL khleuunF yakH noonR neuuangF khaoF maaM eekL thamM haiF reuuaM theeF khlo:hngM yuuL laaeoH theungR gapL lohmF lohngM
"A huge wave quickly grew yet again which caused the rolling ship to capsize."

โชคดีที่มีเรือลำเล็กซ่อนไว้เมื่อหน้าฝนปีกลาย
cho:hkF deeM theeF meeM reuuaM lamM lekH saawnF waiH meuuaF naaF fohnR bpeeM glaaiM
"He was lucky that he had a small boat which he had hidden away since the last rainy season."

ปล่อยให้เรือล่องตามน้ำมาเรื่อย ๆ แค่คอยคัดท้าย จนถึงผืนนาที่เป็นเหมือนลมหายใจครึ่งหนึ่งของแกและลูกเมีย
bplaawyL haiF reuuaM laawngF dtaamM naamH maaM reuuayF reuuayF khaaeF khaawyM khatH thaaiH johnM theungR pheuunR naaM theeF bpenM meuuanR lohmM haaiR jaiM khreungF neungL khaawngR gaaeM laeH luukF miiaM
"[He] let the boat meander lazily along the stream, steering occasionally, until he finally reached the fields which had been the life blood for him and his family."

กรรเชียงหมายถึงอาการที่นั่งหันหน้านั่งหันหน้าไปทางท้ายเรือ แล้วใช้มือเหนี่ยวกรรเชียงพุ้ยน้ำให้เรือแล่นไป
ganM chiiangM maaiR theungR aaM gaanM theeF nangF hanR naaF nangF hanR naaF bpaiM thaangM thaaiH reuuaM laaeoH chaiH meuuM niaaoL ganM chiiangM phuyH naamH haiF reuuaM laaenF bpaiM
"กรรเชียง means a condition whereby a person sits facing the rear of a boat and uses his hands to row by pulling on oars to propel a boat forward."

คนในเรือกระโดดลงมาปักหลักผูกเรืออย่างทะมัดทะแมง
khohnM naiM reuuaM graL do:htL lohngM maaM bpakL lakL phuukL reuuaM yaangL thaH matH thaH maaengM
"The people on the ship jumped off and proceeded to tie down the ship with alacrity and energy."

บรรยากาศยามเช้าของที่นี่นอกจากมีเรือข้ามฟากแล้ว ในท้องแม่น้ำโขงยังมีเรือหาปลาของคนไทยคนลาว กำลังกู้อวนกระจายกันนับร้อยราย...
banM yaaM gaatL yaamM chaaoH khaawngR theeF neeF naawkF jaakL meeM reuuaM khaamF faakF laaeoH naiM thaawngH maaeF naamH kho:hngR yangM meeM reuuaM haaR bplaaM khaawngR khohnM thaiM khohnM laaoM gamM langM guuF uaanM graL jaaiM ganM napH raawyH raaiM
"In addition to the ferries shuttling people back and forth, dotting the Mekong are also hundreds of Thai- and Lao-owned fishing boats gathering in their nets..."

คุณสุนีผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านบ้านส้มป่อยฝ่ายปกครอง ผู้เข้าเวรรับคนจากฝั่งลาวเล่าให้ฟังว่า เรือของลาวทุกลำจะเข้าจอดที่ท่าน้ำของหมู่บ้าน
khoonM sooL neeM phuuF chuayF phuuF yaiL baanF baanF sohmF bpaawyL faaiL bpohkL khraawngM phuuF khaoF waehnM rapH khohnM jaakL fangL laaoM laoF haiF fangM waaF reuuaM khaawngR laaoM thookH lamM jaL khaoF jaawtL theeF thaaF naamH khaawngR muuL baanF
"Khun Sunee, the assistant village chief for administration in Somboy and the person on duty to welcome those coming in from Laos, told me that all the Lao boats tie up at the village pier."

ส่วนคนที่เป็นเจ้าของเรือก็ต้องชำระเงินค่านำเรือเข้ามา ลำละสิบบาท
suaanL khohnM theeF bpenM jaoF khaawngR reuuaM gaawF dtawngF chamM raH ngernM khaaF namM reuuaM khaoF maaM lamM laH sipL baatL
"Boat owners are required to pay ten baht to bring their boats [into port]."

ในแต่ละนัดจะมีเรือเข้ามาประมาณ ๑๕๐ ลำ
naiM dtaaeL laH natH jaL meeM reuuaM khaoF maaM bpraL maanM raawyH haaF sipL lamM
"Each market day finds about 150 boats entering the country."

ประมงที่พร้อมจะแปลงร่างเป็นโจรสลัดเมื่อสบโอกาสเข้ายึดเรือพาณิชย์เพื่อแลกกับค่าไถ่
bpraL mohngM theeF phraawmH jaL bplaaengM raangF bpenM jo:hnM saL latL meuuaF sohpL o:hM gaatL khaoF yeutH reuuaM phaaM nitH pheuuaF laaekF gapL khaaF thaiL
"Fishermen who are prepared to transform themselves into pirates when the opportunity arises seize commercial vessels which can be exchanged for ransom."

น้ำมากอย่างนี้ไม่จำเป็นต้องใช้ถ่อ เพียงไม้พายธรรมดาก็พาให้เรือแล่นไปได้เร็วกว่าเกวียนหลายเท่า
naamH maakF yaangL neeH maiF jamM bpenM dtawngF chaiH thaawL phiiangM maaiH phaaiM thamM maH daaM gaawF phaaM haiF reuuaM laaenF bpaiM daiF reoM gwaaL gwiianM laaiR thaoF
"When the water in the stream is this high, it is not necessary to use a pole; all that is needed is a simple oar to move the boat forward many times faster than an oxcart."

ตอนบ่ายคุณอาจต้องการเช่าเรือไปเที่ยวเกาะพะงัน
dtaawnM baaiL khoonM aatL dtawngF gaanM chaoF reuuaM bpaiM thiaaoF gawL phaH nganM
"In the afternoon, you may take a boat to Pha Ngan Island."

ตกเย็น เรือจะพาคุณกลับมาที่หาดหน้าโรงแรม ทันเวลาพระอาทิตย์ตกพอดี
dtohkL yenM reuuaM jaL phaaM khoonM glapL maaM theeF haatL naaF ro:hngM raaemM thanM waehM laaM phraH aaM thitH dtohkL phaawM deeM
"Late afternoon, the boat will take you back to the beach in front of the hotel just in time to catch the sunset."

ข. ผมกลับบ้านโดยเรือได้ครับ
phohmR glapL baanF dooyM reuuaM daiF khrapH
"I can get home by boat."

รัฐนาวามีรอยรั่ว อยู่เต็มไปหมด เรานั่งอยู่เฉย ๆ ปล่อยให้น้ำมันเข้า มันก็จม เราอยู่ในเรือลำเดียวกันก็ช่วยกันตักน้ำออก
ratH naaM waaM meeM raawyM ruaaF yuuL dtemM bpaiM mohtL raoM nangF yuuL cheeuyR cheeuyR bplaawyL haiF naamH manM khaoF manM gaawF johmM raoM yuuL naiM reuuaM lamM diaaoM ganM gaawF chuayF ganM dtakL naamH aawkL
"The ship of state is full of leaks. [But] we sit by idly while we watch the water rise and the ship sink. We are all in the same boat. Let’s help bail the water out."

เรือจอดหัวก่ายท้ายเกย
reuuaM jaawtL huaaR gaaiL thaaiH geeuyM
"The boats were anchored [around the bay] in a haphazard manner."

ทรัพย์สินทุกชนิดขายฝากได้ไม่ว่าจะเป็นบ้าน ที่ดินรถยนต์ เรือ นาฬิกา
sapH sinR thookH chaH nitH khaaiR faakL daiF maiF waaF jaL bpenM baanF theeF dinM rohtH yohnM reuuaM naaM liH gaaM
"All kinds of property can be made subject to a conditional sales arrangement, including homes, land, automobiles, boats, [and] watches."

เขาขยับเรือเดินหน้าอีกนิดหนึ่ง พอจะเป็นการชดเชยกับกระแสน้ำที่จะซัดเอาสมอบ่ายเบนไป แล้วกดปุ่มปล่อยสมอ
khaoR khaL yapL reuuaM deernM naaF eekL nitH neungL phaawM jaL bpenM gaanM chohtH cheeuyM gapL graL saaeR naamH theeF jaL satH aoM saL maawR baaiL baehnM bpaiM laaeoH gohtL bpoomL bplaawyL saL maawR
"Then he nudged the boat forward a hair, enough to compensate for the current gripping the anchor and deflecting the anchor line."

เขาใช้ขันวิดน้ำออกจากเรือจนหมด
khaoR chaiH khanR witH naamH aawkL jaakL reuuaM johnM mohtL
"He used a bowl to bail all the water out of the boat."

สินค้าที่อยู่บนเรือเกินพิกัดไป ๒๑ ตัน
sinR khaaH theeF yuuL bohnM reuuaM geernM phiH gatL bpaiM yeeF sipL etL dtanM
"The ship is overloaded with 21 tons of cargo."

พวกเราช่วยกันกรรเชียงเรือไปให้ถึงฝั่ง
phuaakF raoM chuayF ganM ganM chiiangM reuuaM bpaiM haiF theungR fangL
"We helped each other row the boat to shore."

เขาเก็บตะขอและสวิงใส่เรือ หมดจิตหมดใจที่จะหาปูปลาต่อ
khaoR gepL dtaL khaawR laeH saL wingR saiL reuuaM mohtL jitL mohtL jaiM theeF jaL haaR bpuuM bplaaM dtaawL
"He put his hooks and nets away in his boat, discouraged that he will go out fishing any more."

มีคลื่นสูงกว่า 2 เมตร เตือนชาวเรือเดินเรือด้วยความระมัดระวัง
meeM khleuunF suungR gwaaL metH dteuuanM chaaoM reuuaM deernM reuuaM duayF khwaamM raH matH raH wangM
"Waves will exceed two meters; boat operators are warned to exercise caution."

เรือเล็กควรงดออกจากฝั่ง
reuuaM lekH khuaanM ngohtH aawkL jaakL fangL
"Small boats should not leave the shore."

ชาวเรือควรเดินเรือด้วยความระมัดระวังและเรือเล็กบริเวณอ่าวไทยงดออกจากฝั่งจนถึงวันที่ 5 มกราคม 2562
chaaoM reuuaM khuaanM deernM reuuaM duayF khwaamM raH matH raH wangM laeH reuuaM lekH baawM riH waehnM aaoL thaiM ngohtH aawkL jaakL fangL johnM theungR wanM theeF mohkH gaL raaM khohmM
"Boat operators should sail with caution and small craft in the Gulf of Thailand should not leave port until January 5, 2019."

ชาติที่แล้วผมเป็นข้าราชการมีระดับหน่อย สองชาติก่อนผมเป็นพ่อค้าเรือแร่ สามชาติก่อนเป็นช่างทำเครื่องดนตรี สี่ชาติก่อนเป็นชาวสวน รู้สึกจะไม่มีชาติไหนเลยที่เป็นทหาร
chaatF theeF laaeoH phohmR bpenM khaaF raatF chaH gaanM meeM raH dapL naawyL saawngR chaatF gaawnL phohmR bpenM phaawF khaaH reuuaM raaeF saamR chaatF gaawnL bpenM changF thamM khreuuangF dohnM dtreeM seeL chaatF gaawnL bpenM chaaoM suaanR ruuH seukL jaL maiF meeM chaatF naiR leeuyM theeF bpenM thaH haanR
"In my last life, I was a mid-level civil servant; two lifetimes ago, I was a merchant owner of a ore ship; three incarnations ago, I was a musical instrument maker; four lifetimes ago, I was a plantation owner; I feel that I was never a soldier in any previous life."

หัวหน้าโจรพร้อมลูกสมุนถูกจับขณะลักลอบขึ้นเรือข้ามแม่น้ำมาขึ้นฝั่งไทย
huaaR naaF jo:hnM phraawmH luukF saL moonR thuukL japL khaL naL lakH laawpF kheunF reuuaM khaamF maaeF naamH maaM kheunF fangL thaiM
"The bandid chief along with his henchmen were arrested as they surreptitiously boarded the cross-river boat as it approached Thai side."

เรือจมในทะเล
reuuaM johmM naiM thaH laehM
"The boat sunk in the sea."

สมัยก่อนที่ยังไม่มีเรือ รถ หรือแม้แต่ไฟฟ้า ชาวเกาะยาวใหญ่ต้องพึ่งพาตนเองทุกด้านไม่ว่าจะเป็นการรักษาพยาบาล ความเป็นอยู่ และอาหารการกิน
saL maiR gaawnL theeF yangM maiF meeM reuuaM rohtH reuuR maaeH dtaaeL faiM faaH chaaoM gawL yaaoM yaiL dtawngF pheungF phaaM dtohnM aehngM thookH daanF maiF waaF jaL bpenM gaanM rakH saaR phaH yaaM baanM khwaamM bpenM yuuL laeH aaM haanR gaanM ginM
"In the past when there were no [power] boats, automobiles, or even electricity, the people of Koh Yao Yai had to depend on themselves for everything including medical care, livelihoods, and sustenance."

เราอาจนับจุดเริ่มต้นความเปลี่ยนแปลงของเกาะแห่งนี้ ตั้งแต่มีเรือสปีดโบ๊ทจากภูเก็ตและกระบี่มาถึงเกาะยาวใหญ่
raoM aatL napH jootL reermF dtohnF khwaamM bpliianL bplaaengM khaawngR gawL haengL neeH dtangF dtaaeL meeM reuuaM saL bpeetL bo:htH jaakL phuuM getL laeH graL beeL maaM theungR gawL yaaoM yaiL
"We can identify the point at which changes to this island occurred beginning with the advent of speedboats travelling from Phuket and Krabi to Koh Yao Yai."

ดูตาม้าตาเรือ
duuM dtaaM maaH dtaaM reuuaM
"Look before you leap."